So‘nggi ikki o‘n yillikda Yevropa futbolining yetakchi gigantlarining daromadlari sezilarli darajada oshdi. Aslini olganda, yevrokubokni yaratish yoki aniqrog‘i, Chempionlar ligasiga aylantirish klublarning o‘zlari uchun ham, UEFA uchun ham qo‘shimcha tijorat komponentini nazarda tutgan. Quyida Chempionlar ligasida ishtirok etuvchi klublarning muxlislar tashrifidan topgan daromadlari haqida so‘z yuritamiz.
An’analar hurmat qilinadi
Tashriflar uchun, albatta, bir qator omillar ta’sir qiladi. Masalan, muxlislarning "o‘yinlarga kasallik" madaniyati, stadionga borish odati, yanada jozibali o‘yin-kulgilarning yo‘qligi. Shuning uchun, agar "kasallik" an’analari bolalikdan boshlangan bo‘lsa, unda arenaning doim to‘liq turishini ta’minlaydi.
Jahon "Makka"si
Germaniya bir necha yildan beri stadion sig‘imi bo‘yicha Yevropada birinchi o‘rinda turadi. Dortmund nafaqat Yevropada, balki dunyoda ham “Makka” degan nom ostida shiddatli tomoshabinlari bilan mashhurdir. Bu Yevropa darajasida jiddiy yutuqlar yo‘qligiga qaramay sodir bo‘ladi: UEFA reytingida 13-o‘rin va 26 yil oldin Chempionlar ligasida faqat bitta g‘alaba. Rekord Dortmundga tegishli. 2003/2004 yilgi mavsumda klubning uy o‘yinlariga 1 million 350 ming kishi tashrif buyurdi!
Shayxlar kelishi bilan mega reklama qilingan «PSJ» Yevropaning stadionlari to‘la turadigan 25 ta klublari ro‘yxatiga ham kirmaydi va Shotlandiyaning "Glazgo Reynjers"idan ham pastroq bo‘lib, Yevropa standartlari bo‘yicha o‘rtacha, ellik mingdan kam tomoshabinga ega.
Shunga qaramay, Chempionlar ligasi tashkilotchilaridan keladigan daromad bo‘yicha «PSJ» qolganlardan oldinda - Fransiya klubi taxminan 75 million yevro oladi. "Bavariya" ikkinchi o‘rinda va 66,5 million yevro ishlab topadi. Uchinchi o‘rinda 64,5 million yevro bilan “Manchester Siti” joylashgan. “Barselona” 63,1 million yevro bilan to‘rtinchi, “Real” esa 62,7 million yevro bilan beshinchi o‘rinni egalladi. Barcha summalar mukofot pulidan tashqari ko‘rsatilgan. Masalan, faqat finalga chiqish uchun klub qo‘shimcha 15,5 million yevro ishlab oladi!
Taqdim etilgan jamoalarning har biri o‘z daromadlarini sezilarli darajada oshirishi aniq.
Natijalarning yo‘q, ammo...
Va bu yerda Italiyani esga olish kerak. Apennin yarim oroli klublari 13 yildan beri Yevropaning asosiy turnirida g‘olib chiqa olmayapti. Milanning ikki klubi - "Inter" va "Milan" o‘rtasidagi raqobat nafaqat Italiyaning, balki butun qit’aning asosiy shahar "derbisi"ga aylandi. Dortmunddagi «Signal Iduna Park» va Myunxendagi «Allianz Arena» bilan birga «San-Siro»ning bandlik foizi maksimal darajaga yaqin.
Qaysi biri foydaliroq: chipta sotishmi yoki Chempionlar ligasida g‘alaba qozonishmi?
Muxlislar eng ko‘p tashrif buyurgan klublar jadvalida chiptalar sotuvi bo‘yicha ma’lumotlar keltirilgan. O‘rtacha chipta narxi hisoblab chiqildi va o‘rtacha tashrifga ko‘paytirildi. Ma’lumotlar juda shartli, chunki muhim qismini abonementli tomoshabinlar tashkil qiladi, bu yerda mavsumiy yo‘llanma (bitta o‘yin bo‘yicha) ancha arzon. Turli klublarda ulushlar har xil, shuning uchun har bir o‘yin uchun o‘rtacha daromadni juda qo‘pol ravishda aniqlash mumkin. Lekin baribir... Chempionlar ligasida bitta o‘yindagi g‘alaba 2,8 million yevro. Jadvaldagi klublarning har biri bir xil o‘yin uchun ko‘proq maosh oladi. Bu futbolchilarning muxlislar uchun o‘ynashini yana bir bor tasdiqlaydi. Va agar ular g‘alaba qozonishsa, ular o‘yindan maksimal moliyaviy mukofot olishlari mumkin.
