Давоми. Бошланиши газетамизнинг аввалги сонларида. Футболимиз тарихидаги энг ёрқин ҳужумчилардан бири Игорь Шквириннинг фаолият йўлини ўз ичига олган биографик асар (муаллиф - Владимир Сафаров) шарҳини давом эттирамиз. Бугун китобнинг 3-бобига етиб келдик. Унда устоз журналист ҳужумчининг «Днепр»дан «Пахтакор»га қайтиб, дарҳол тўпурарлик вазифасини ўз зиммасига олгани каби муҳим воқеликларни қаламга олган.
3-боб
«Пахтакор» - 1989-1991
Аслида «Днепр» устози Евгений Кучеревский Шквиринни уйига қайтишини сира хоҳламайди. Зеро, ҳужумчимиз асосий таркибга кириш учун потенциал даъвогар бўлиб, жамоада кучли рақобатни таъминлаётганди. Ўринбосарлар сафида бундай истиқболли футболчига эга бўлиш эса шунчаки, орзу саналарди. Лекин Игорнинг ўзи «Пахтакор»га қайтиш вариантини танлайди. У ўйнаш иштиёқида ёнарди ва кучга тўла эди. Хуллас, Шквирин «Пахтакор»га қайтиши билан дарҳол асосий таркибдан жой олади. Украиналик мураббий Виктор Носов (бу мутахассис «Шахтёр»даги муваффақиятлари билан танилган: 1979 йили - кумуш медаль, 1980 ва 1983 йиллар - кубок соҳиби) ҳам Игорга бирданига катта ишонч билан қарайди. Бироқ у 13та турдан сўнг кутилмаганда, Донецкка қайтиб кетади ва «Пахтакор»ни Тўлаган Исоқов қабул қилиб олади. Барча мухлислар ёқимтойи бўлган «Пахтакор»нинг собиқ ҳужумчисини алоҳида таништиришдан маъно йўқ. Трибунага бориб, «Туля», десангиз, бас, ҳамманинг лабига табассум югуради, гўёки, туғишган акаси ҳақида гап кетаётгандек! Афсуски, ўша мавсум жамоа ўз олдига қўйилган вазифани бажаролмайди. Яъни мамлакат чемпионати олий лигасига қайтиш насиб этмайди. Тўғри, мухлислар 1-лига кубогининг кетма-кет 2-марта қўлга киритилганидан бироз таскин топишади. Шу мувафақият ўлароқ, «Пахтакор»нинг айрим футболчиларига «Спорт устаси» мақоми берилади. Шквириннинг мавсум-89даги статистикаси: 27та ўйин (6та гол).
Олий лигага қайтиш ва
тўпурарнинг зафари
1990 йилги мавсум ҳам «Пахтакор», ҳам Игорь Шквирин учун ғоят муваффақиятли кечади. «Пахтакорчилар»нинг омадли юришлари «Спартак»да нақ 20 йил машҳур Константин Бесков билан елкама-елка ишлаган мураббий Фёдор Новиковга бевосита боғлиқ. Унинг Тошкентга келиши тарихи эса детектив асарга ўхшайди. Новиковни жамоага таништириш йиғилишида «Пахтакор»нинг бирор фахрийси кўриниш бермайди. Натижада мураббий бундан ранжийди ва Москвага қайтиб кетади. Лекин мутасаддилар Новиковни яна ортга қайтишга кўндиришади ва у жамоа бош мураббийи сифатида иш бошлайди. Новиковга ёрдамчи сифатида эса тажрибали мутахассисларни тайинлашади: Биродар Абдураимов жамоа бошлиғи лавозимини эгаллайди, Виктор Борисов ва Асқар Толибжонов эса бош мураббий ассистенти сифатида ишга киришишади. Қаҳрамонимизга келсак, ўша мавсум унинг учун алоҳида хотираларни тақдим этади. «Пахтакор»нинг ўз орзусига эришиб, олий лигага қайтганининг ўзи катта муваффақият эди. Игорь шунинг баробарида 37та ўйинда шунча гол уриб, 1-лиганинг мутлақ тўпурарига айланади. Бу жуда юқори маҳсулдорлик саналарди! Игорь шу билан «Пахтакор» тўпурарлари орасида рекордчига айланади. Чунончи, бундан олдин 1-лигада «Пахтакор»дан ҳеч ким бир мавсумда бунчалик кўп гол урган эмасди. Дейлик, олдинги рекорд Биродар Абдураимовга тегишли бўлиб, у бир мавсум давомида 34та гол ҳосил қилганди. 25 октябрь куни «Пахтакор» Нижний Новгороднинг «Локомотив» клубига қарши ўйинда 7:2 ҳисобида устун келади. Шу куни Шквирин «хет-трик» қайд этиб, афсонавий ҳужумчининг кўрсаткичидан 1та голга ўзиб кетади. Эътиборлиси, Игорни биринчи бўлиб, айнан Биродар Ҳасановичнинг ўзи табриклайди - ўйин тугаши билан майдон четида. Мавсумнинг қолган ўйинларида Шквирин яна 2та аниқ зарба орқали чўққини 37та гол маррасига етказиб қўяди. Биласиз, ҳозиргача «Пахтакор»да бу маррани забт этиш ҳеч кимга насиб этмаяпти.
Олий лига
Энди Игорь Шквириннинг хотираларига қулоқ тутамиз: 1991 йили Франциянинг «Сент-Этьен» клубидан ўйинимни кўргани келишди. Натижада 2-лига клуби билан махсус учрашув ташкиллаштирилди. Мен ўз ўйинимни кўрсатиб, гол ҳам урдим. Ҳалиги меҳмонлар эса шундай дейишди: «Кўрдик, гол уришни билар экансан. Энди марказга ўтиб, таянч ярим ҳимоячиси ролини бажар». Айтганларини қилиб, марказда тўп сурдим. Улар тўпни назорат қилиш қобилиятимни ҳам яхши баҳолашди. Шундан сўнг мени бошдан оёқ ўлчаб кўришди, нималарнидир ҳисоблашди, ўйлашди, ҳайрон ҳолда, бош қимирлатишди. Кўп ўтмай, «Спартак»ка қарши расмий ўйинда майдонга тушдик ва 1:0 ҳисобида ғалаба қозондик (ягона голни Андрей Пятницкий урганди). Бироқ якунда Франция клубининг раҳбарлари билан келишолмадик».
Айтиш жоиз, мавсум-91да Шквириндан 1-лига жамоалари эмас, балки анча тажрибали жангчиларга қарши ўйнаб, уларнинг дарвозасига гол уриш талаб қилинган бўлсада, ҳужумчи барибир, тўпурарлик хусусиятларини яна намоён этади. Дейлик, у мавсум якунида мамлакат чемпионатининг 3 нафар энг яхши тўпурари қаторидан жой олади. «Пахтакор» эса олий лигадаги ўрнини сақлаб қолди. Ўша мавсум қуйидагилар тўпурарлар пойгасида пешқадамлик қилишганди:
1. Игорь Коливанов («Динамо», Москва) - 18та гол
2. Игорь Шквирин («Пахтакор», Тошкент), Олег Саленко («Динамо», Киев) - 14тадан гол
Умуман олганда, Игорь ўша мавсум чемпионат доирасидаги 30та ўйиннинг барчасида майдонга тушади. Бироқ кўп ўтмай, мавсум-91 собиқ иттифоқ футболи тарихида энг охиргиси бўлиб қолгани ойдинлашди..
