Йиллар ўтиб бораверади ва ҳамманинг ёши яна бир ёшга улғайиб бораверади. Шунчаки, бу ҳаёт фалсафаси. Ўша фалсафага эътибор қилсак ҳамма қаришда давом этади. 25 ёшли футболчи ва 35 ёшли футболчининг орасида катта фарқ бўлиб қолаверади. Айниқса, жисмоний ҳолат мукаммаллик даражасини йўқотади. Ҳар бир жамоа ўз таркибини тажрибали қариядан кўра кўпроқ умидли ёшлар билан тўлдиришни истайди. 10 йил олдин Бельгия футбол келажагини ёрқин бўлиши тахмин қилинар эди. Якундачи, ҳаммаси бошқача бўлиб бормоқда “олтин” авлод йилдан-йилга қарияларга айланиб ўз ўйинини йўқотиб бораверяпти. Келинг бугун Бельгиянинг юлдузли авлоди нега соврин юта олмаётгани ҳақида сўз олиб борсак.
Яқин ўтмишдаги натижалар
Евро 2016дан буён Бельгия ўзи қатнашган мусобақадаги 3 фаворитдан бири сифатида тилга олинади ва якунда эса ҳеч қандай совринсиз уйларига қайтишади. Тўғри жамоанинг таркиби 2014 йилги Жаҳон чемпионатида ҳам кучли бўлган лекин, у пайти ҳали тажрибасиз ҳисобланган европаликлар фаворитлар қаторида эътироф этилмаган. Шу туфайли ҳам гуруҳдан чиққач Аргентинанинг тўсиғидан ўта олмаган. Евро 2016да эса жамоанинг таркиби анча юлдузли ва иқтидорли ёшлардан иборат эди. Аммо Марк Вильмотс шогирдлари ўша чемпионатда гуруҳдан 2-ўринни эгаллаб нимчорак финалга йўл олган. Ўша босқичда Бельгияга Венгрия рақиблик қилди ва ўйин 0-4 ҳисобида бельгияликлар фойдасига ҳал бўлган. Португалия билан 3-3 ўйнаган Венгрияни шундай йирик ҳисобда мағлубиятга учратгандан сўнг, ҳамма уларни яққол етакчи сифатида қабул қилишди. Чорак финалда ҳам рақиб унчалик жиддий эмас эди. Бейл бошчилигидаги Уелснинг енгиш унчалик қийинчилик туғдирмаслиги керак эди. Аммо якунда ундай бўлмади Вильмотс шогирдлари Уелсга 3-1 ҳисобида мағлуб бўлди. Агар Бельгия ўша ўйинда ютганида Португалия билан рўбаро келар эди. Португаллар эса якунда Уелсни ютиб финалга чиқишди ва финалда ҳам ғалаба қозониб Еврони ютиб кетишди.
Жаҳон чемпионати 2018 ҳам Бельгияни мухлислар ва мутахассислар фаворит сифатида қайд этди. Гуруҳ босқичида Белгиянинг асосий рақиби инглизлар бўлиши кутилган эди ва якунда ҳам шундай бўлди. Белгия ва Англия биринчи 2 турда ғалаба қозонди ва 3-турда ўзаро тўқнаш келди. Бельгия Аднан Янузайнинг голи туфайли ўйинда минимал ҳисобда ғалаба қозонди. Нимчорак финалда Японияни мағлуб этди чорак финалда эса чемпионлик бўйича рекордчи Бразилияни уйига қайтариб юборди. Ярим финалда Франция Бельгияни Умтитининг ягона голи эвазига мағлуб этди. 3-ўрин учун бахсда Роберто Мартинес шогирдлари яна инглизларга қарши майдонга тушишди ва 2-0 ҳисобида ғалаба қозонди. Бу Бельгиянинг охирги йиллардаги энг яхши натижаси ҳисобланади. Бельгия Евро 2020да ҳам осонликча гуруҳ босқичидан чиқиб сўнг Португалия билан ўйнайдиган бўлди. Португалияни минимал ҳисобда енгди ва чорак финалда Италияга қарши майдонга тушишди. Ўйин бошланишидан олдин фаворит ҳисобланган Бельгия якунда 2-1 ҳисобида ютқазиб қўйди. Италия ўша чемпионатда ғолиб бўлгани эсингизда. Яқинда ўз ниҳоясига етган Миллатлар лигасе ҳам ёдингизда бўлса керак. Ярим финалда ютиб турган жойида Францияга ютқазди 3-ўрин учун баҳсда эса Италия Бельгияни ютиб кетди.
Омадсиз қуръа
Бельгия одатда гуруҳдан 1-ўрин бўлиб чиқади ва бу уларга омадсизлик тақдим этади. Жаҳон чемпионати 2018да Англияни гуруҳ босқичида ютиб 1-ўрин бўлиб чиқди ва ярим финалда Францияга дуч келди. Чорак финалда Бразилия билан ўйнаган эди. Агар Бельгия иккинчи ўрин бўлиб чиққанида чорак финалда Колумбия ярим финалда Хорватия билан ўйин ўтказар эди. Қайси томонда рақиблар кучсизроқ эканлигини солиштириб кўришингиз мумкин. Финалда Франция билан дуч келганда ўйин бир мунча фарқлироқ бўлар эди. Евро 2020да Бельгия гуруҳдан яна 1-ўрин бўлиб чиқди ва улар томонда Италия, Португалия ва Испания бор эди. Дания эса Бельгия бор гуруҳда 2-ўринни қўлга киритди ва уларда Англиядан бошқа жиддий рақиб бўлмади. Бу ҳам Бельгияга етишмаган омад.
Ўйин услуби
Бельгия ҳар қандай натижа ва ҳар қандай босқичда бир хил ўйин кўрсатади. 3 ҳимоячи билан хужумкор ўйин кўрсатадиган жамоа тажрибали рақиб учун енгишнинг имкони бор тўсиқдек кўринади. Айнан шу ўйин услуби Роберто Мартинеснинг оёғидан чалмоқда. Эркин ва ёйилиб ўйнайдиган жамоани Италия қийинчиликсиз мағлуб эта олди, сабаби улар ҳимояланишни яхши билишади. Миллатлар лигасида Францияга қарши ярим финалда ҳам худди шундай бўлди. Агар Бельгия хужумкорликни йиғиштириб натижага ўйнаганда катта эҳтимол ҳисоб 2-1 бўлар ва улар финалга чиқар эди.
Етакчидаги камчилик
Бельгиянинг етакчиси Азар ёки Де Брюйне бўлиши мумкин. Лекин уларнинг жамоага бақириб Рамос ёки Тиягу Силва каби бошқарганини кўрганмисиз. Йўқ, улар ундай қилишмайди фақат ўз футболини ўйнайди ва жимгина ортга қайтади. Азар ёки Кевин катта ўйинларда финалларда юта олишмаган ва уларнинг етакчилиги жамоа соврин ютиши учун жуда зарур. Унинг устига тобора Ёши ўтиб бораётган йигитлар энди майдонда бошлиққа муҳтож чунки кимдир эътироз билдириб футболчиларни рухлантириб турмаса бўлмайди.
Мураббий
Роберто Мартинесга нисбатан жиддий танқид билдириш нотоғри. У яхши мураббий фақат, натижа учун ўйнашни ўрганиши зарур. Чиройли ўйин ва хужумкорлик ўз йўлига аммо ҳимоя ҳақида ҳам ўйлаш зарур. “Энг яхши ҳимоя бу хужум” мақоли тобора ўз кучини йўқотмоқда бунга амал қилиш доим ҳам қўл келавермайди. Бельгия нимадир ютишни истаса, мотивацияларга бой, харизмага эга ва ҳимояни тартиблай оладиган мураббий олиб келиши, ёки Робертога шуларни ўргатиши керак.
Миржалол Пардабоев тайёрлади.
