«Ньюкасл» ҳимоячиси Киран Триппьер «Борнмут»дан учралган мағлубиятдан сўнг мухлисларга эмоционал мурожаат қилди: «Бизда қанча жароҳат борлигини биласизми?» У бу иборани уч марта такрорлади.
Инглиз тўғри айтди: «Ньюкасл» ҳозирда жароҳат олган футболчилар сони бўйича АПЛда пешқадамлик қилмоқда - 11 футболчи. 2023/24 йилги мавсум учун лигадаги жароҳатларнинг умумий сони янги рекорд даражага етди.
Premier Injuries асосчиси, таҳлилчи Бен Диннерининг сўзларига кўра, чемпионатнинг уч ойидан сал кўпроқ вақт ичида футболчилар 196 та жароҳат олишган - бу охирги тўртта мавсумдагидан 15 фоизга кўп.
BBC Sport бу борада тадқиқот олиб бориб, бир нечта саволларга жавоб берди: Премьер-лиганинг ҳар бир жамоасида қанча футболчи жароҳат олади, нега шунча ўйинчи жароҳат олади, бу трендми ёки бошқа нарса?
Статистика
«Ньюкасл» йигирма йилдан ортиқ вақт ичида биринчи марта Чемпионлар лигасига йўлланма олди, бу эса ўтказилган ўйинлар сонини оширди. Мавсум бошидан буён «қарғалар»нинг 14 нафар футболчиси жароҳат олган ва 11 нафари ҳозирча мавжуд эмас. Бу клубнинг «Манчестер Юнайтед» билан бўлишиб турган лига рекордини кўрсатади.
Айтишнинг энг осон йўли, еврокубокларда иштирок этаётган жамоаларнинг футболчилари кўпроқ жароҳат олишади. Бироқ, бу ҳар доим ҳам тўғри фикр эмас. Масалан, «Вест Хэм» Европа лигасида ўйнайди, бироқ айни дамда клубда ҳеч қандай жароҳат йўқ ва мавсум давомида жами бешта жароҳат содир бўлган – бу Премьер-лигадаги энг паст кўрсаткич.
Диннерининг фикрича, худди шундай тақвимдаги бундай кескин фарқнинг сабабларидан бири ўтган мавсумда «Ньюкасл» футболчилари ротациясиз натижалар учун жуда кўп куч сарфлашган. Бутун 2022/23 йилги мавсумда улар 15 та жароҳат олишган.
«Ньюкасл таркибидаги тўққизта асосий ўйинчи лигада камида 75 фоиз вақт давомида майдонда ҳаракат қилган. Бу Европанинг кучли бешлик лигаларидаги ягона кўрсаткичдир.
Қатардаги қишки жаҳон чемпионатининг таъсири
Диннерининг маълумотларига кўра, 2022 йилги қишки жаҳон чемпионати футболчилар учун қўшимча стрессни келтириб чиқариши мумкин. Премьер-лиганинг 2022/23 йилги мавсумининг биринчи ярми турнир сабаб қисқартирилди.
24 октябрга қадар 11 та ўйин ўтказилган, баъзи жамоалар эса 12 та ўйин ўтказган. Ўшанда 151 та жароҳат қайд этилганди – бу мавсумдагидан 45 тага кам. Жаҳон чемпионатидан кейин клублар тақвимга етиб олишга шошилишди.
«Ташқаридан қараганда, ҳаммаси нормал ҳолатга қайтгандек туюлди, лекин аслида вазият шундан иборатки, биз ҳали ҳам ЖЧдан кейин тикланишдан азият чекмоқдамиз», - дея тушунтирди Диннери. - Жаҳон чемпионатидан олдин [жароҳатлар] охирги уч-тўрт мавсумдагидан паст эди. Нега? Буни аниқ айтиш мумкин эмас. Ўйинчилар жаҳон чемпионати олдидан ўзларини ҳимоя қилишга ҳаракат қилишган, деган гаплар бор эди».
Howden суғурта компанияси Европа футбол жароҳатлари индексининг янги маълумотларини эълон қилди. Улар шуни кўрсатадики, Европанинг кучли беш лигасида жароҳат туфайли майдондан ташқарида бўлган ўртача вақт ЖЧ-2022 олдидан 11,35 кун бўлса, дарҳол январь ойида 19,41 кунга кўпайган.
Энг кўп зарар кўрган Премьер-лига клублари Англияда жаҳон чемпионати финалидан икки кун ўтиб ўйнай бошлаган ва немис клублари бир ойдан ортиқ дам олишган.
Ҳисоботдаги маълумотлар Премьер-лига ва Бундеслигадаги «жароҳатларнинг ўсиш суръати» нега Италия, Испания ва Францияга қараганда юқори эканлигини тушунтириши мумкин. Бунда оёқ болдиридаги жароҳатлар энг кўп миқдорда ошди.
Энг кўп учрайдиган шикастланиш - бу соннинг тендонидир. «Шаҳарликлар» ярим ҳимоячиси Кевин Де Брюйне «Бёрнли»га қарши биринчи тур ўйинида жароҳат олди ва шундан бери майдонга тушмади. Октябрь ойи охирида «Вулверхэмптон» футболчиси Педро Нету ҳам худди шундай жароҳат билан сафдан чиққан эди. Диннери жамоаси 20 йилдан кўпроқ вақт давомида маълумот тўплаш билан шуғулланади, мушакларнинг юмшоқ тўқималаридаги шикастланишнинг тахминан 42 фоизини сон суяклари ташкил қилади.
Ўтган мавсум билан солиштирганда, бу мавсумда тизза жароҳатлари сони тахминан 96% га ошди: 53 та ҳолат, 26 тага кўп дегани. Умуман олганда, бу аввалги тўрт йилдаги ўртача кўрсаткичдан 55 фоизга кўпдир. Аввалги 40 та сон жароҳати 2020/21 йилги мавсумда қайд этилган. Жорий мавсумда қайд этилган жароҳатлар тананинг қайси қисмида содир бўлгани ҳақидаги маълумот билан қуйида танишиб чиқишингиз мумкин.
Жароҳатлар клубларга қанчага тушди?
Жароҳатларнинг нархини ҳисоблаш учун Howden ҳисоботи Sporting Intelligence томонидан тақдим этилган маълумотларидан фойдаланган. Премьер-лиганинг 2022/23 йилги мавсуми учун умумий молиявий таъсир 255,4 миллион фунтни ташкил этди, бу ўтган йилга нисбатан 70,8 миллион фунт стерлингга кўпдир.
Европанинг топ-5 лигасида қайд этилган 946 та жароҳат ўтган мавсумга нисбатан 25% га камайганига қарамай, ҳисоботда айтилишича, «жароҳатлар оғирлигининг ортиши» клублар учун кўпроқ харажатларга олиб келди. Жароҳатнинг нархи жароҳат туфайли майдонга тушмаган футболчининг маошидан келиб чиқиб ҳисобланади.
Премьер-лига чемпиони «Сити»нинг ўтган мавсумдаги 40 та жароҳати 11,9 миллион фунтга тушди. «Манчестер Юнайтед» ва «Форест»да энг кўп жароҳат олган футболчилар бор - 69. «Челси»да 68 та, бу эса 40,1 миллионга тушган - барча клублар орасида энг юқори натижа.
Умуман олганда, 2022/23 йилги мавсумда АПЛ, Ла Лига, А Серия, Бундеслига ва Лига 1да жароҳатлар нархи 27,3 фоизга ошган - 485,2 миллиондан 617,8 миллионгача.
Европанинг 12 клуби 2025 йилнинг июнь-июль ойларида 32 жамоадан иборат клублар ўртасидаги жаҳон чемпионатида иштирок этиш учун АҚШга йўл олади. Мавсумдаги ўйинлар сони янада кўпаяди.
