Zamonaviy futbolning tirik afsonalaridan biri Janluiji Buffon o‘z faoliyati davomida tushkunlikka tushib qolgani va uni yengib o‘tish borasidagi maslahatlari bilan o‘rtoqlashib o‘tdi. Qahramonimiz o‘z intervyusi davomida o‘zinin ruhiy bosimni qanday yengib o‘tgani va chuqur depressiya holatidan chiqish yo‘llarini haqidagi tajribasi bilan o‘rtoqlashib o‘tdi. Nafaqat yosh futbolchilar, balki barcha sportchilar uchun eng qiyin ruhiy holat va uning yechimlari haqida bo‘lib o‘tgan suhbatni saytimiz mushtariylari uchun ilindik
Tushkunlik holati…
Men insonning fikrlash qobiliyatini eng muhim va eng ajoyib omil deb hisoblayman. Har bir insonning qanday ekanigini bilish va uning psixologik suratini chizish uchun muloqotda bo‘lish lozim. Yoki u bilan ko‘proq vaqt o‘tkazish talab etiladi. Miyangizda chizilgan suratning ranglariga qarab, u inson haqida o‘ziga hos tushuncha paydo bo‘ladi va ichkiz sezgi orqali u inson haqidagi fikrlaringiz shakillanadi.
25 yoki 26 yoshda edim. O‘rtacha mavsum o‘tkazdim. Yahshi ham emas, yomon ham emas. O‘zimni yomon his eta boshladim. Bunday holatlarda ko‘pchilik shamollab qoldim yoki, kasal yuqtirib oldim deb o‘ylab qoladi. Barcha tibiiy ko‘riklardan o‘tgach, bu umuman o‘zgacha narsa ekanligini tushunib yetdim. Bu ancha davom etdi. Bir kuni ertalab uyg‘onsam, oyoqlarimda kuch yo‘q. Ular quvvatsizlikdan qaltirab turar edi. Men shok holatiga tushib qoldim. Avvali hech qachon bunday ahvolga tushmaganim bois qo‘rqib ketdim. O‘sha kuni mashg‘ulotlarda o‘nglanmadim…
Ana shunday mashg‘ulotlardan birida klub shifokori bilan uchrashdim va muammolim bilan o‘rtoqlashdim. Kichik suhbatdan so‘ng, u menga “Jiji sen tasvirlayotgan holat depressiya simptonlariga o‘xshamoqda. Ochiqroq aytib ber.” Men barchasini ro‘yu-rost so‘zlab berdim. Shifokor menga meni bir necha kun kuzatib bordi, lekin ahvolim o‘nglangani yo‘q. Mashg‘ulotlar chog‘ida seyvni amalga oshirishga ham quvvatim yetmay qoldi. Shifokorimiz esa, menga bir necha hil tabletkalar yozib berdi. Esimda bor, men dorilarni qabul qilishdan bosh torgan edim. Men bu muammoni o‘zim yechim kerak deb hisobladim. Hech qanday dori-darmonlarsiz o‘zim hal etishim kerak ekanligini tushunib yetdim. Agarda, ichingda bo‘layotgan muammolarga tashqi dunyodan yechib qidirsang, sen hech qachon muammoni to‘liq bartaraf eta olmaysan. Shu yo‘sinda sen o‘zinggi nisbatan ma’suliyatni yo‘qotib qo‘yishing, kimningdir yordamiga muhtojlik sezishing va o‘zingni oqluvchi bahonalar o‘ylab topishga urunishni boshlaysan. Ana shunda men nimalarnidir o‘zgartish vaqti kelganini anglab yetdim. Oldimga yangi maqsadlar qo‘yishim kerak edi.
Tushkunlikning yechimi
Bir kuni erta turib ko‘chaga chiqdim. Qayerdadir nonushta qilmoqchi, umuman olganda aylanib kelmoqchi edim. Men shahar ko‘chalarida aylanib yurar ekanman muzeyga ko‘zim tushib qoldi. U yerda shagalning galereyasi mehmon bo‘lib turgan edi. O‘ylab qoldim, nima uchun kirmasligim kerak? Ana shunda ichkariga kirishga qaror qildim. Barcha suratlarni tomosha qildim. Musavvirning 200 ga yaqin asarlari ichida menga 2 yo 3 ta asari meni ta’sirlantirdi. Ayniqsa, ular orasidagi “promenade” meni o‘ylantirib qo‘di. Bir qarashdam, juda oddiy ko‘rinuvchi suratni bolalardan biri chizganga o‘xshaydi. Shunga qaramay, aynan shu surat menga izlayotgan narsamni, lazzatlanish hissini taqdim etdi. U huddi mening holatimni yahshilayotganini sez boshladim. O‘sha paytda kulimsiradim va o‘ylab qoldim: “Balki, endi menda barchasi o‘z joyiga tushar. Hammasi oddiylashar” degan fikrlar hayolimdan o‘tdi. Menimcha menin holatimda baxt ham aynan sodda va sokinlikdadir deb o‘ylab qoldim. O‘sha paytlari o‘zimda futbol bilan shug‘ullanish uchun hoxish qolmagandek tuyular edi. Men mashg‘ulotga boraman, kechqurun oynayijahonni yoqib uxlab qolaman. Mana shu holat juda uzoq davom etdi va men shahs sifatida bog‘ilib bordim. Xursand bo‘lish va xafa bo‘lish va boshqa barcha-barcha hislar miyada paydo bo‘ladi. Agarda, miyangni o‘lishiga yo‘l qoyib bersang, tanang ham ko‘p o‘tmay o‘ladi. Ana shu voqeadan so‘ng,barchasini teskari tomonga burib yubordim. hayolan yangi vazifalarni yuklay boshladim. Qisqacha qilib aytganda yashash tarzimni keskin o‘zgartirib yubordim. Oradan bir yoki bir yarim oylar o‘tgach esa, men futbolga endi kirib kelgandek yengillikn his eta boshladim. O‘ylashimcha, barcha insonlarda san’atga oshiqlik mavjud va ular buni bildirib qo‘yishlari va oshkor qilishlari darkor. Barcha shunday yo‘l tutsa, siz o‘z hayotidan norozi birorta insonni uchratmay qo‘yishingiz aniq. Bu sizga yoquvchi san’at turida birinchi raqamli bo‘lishingiz kerak degani emas. Siz kichik narsalardan ham lazzat olishni o‘rganishingiz kerak. Bu hayotga bo‘lgan intilishingizni tiklaydi va o‘zingiz bilan faxrlanishingizga majbur qiladigan hislarni uyg‘otadi.
Ojiz tomonlarimni yashirib o‘tirmayman
Qachonki muammolar yoki qiyin ahvolda qolsam, ojiz tomonlarim ko‘rinib qolishidan qo‘rmay yaqinlarim bilan suhbatlasha olaman. Aynan shu sababli tushkunlikka tushib qolmayman. Men uchun depressiyadan chiqishda eng katta ko‘mak bergan omil ham aynan o‘zim haqimda erkin so‘zlasha olganim bo‘ldi deb hisoblayman. Men nafaqat klub doktorlari bilan, balki, otam, sevgan insonim onam, opam va xatto do‘stlarim bilan suhbatlashdim. Har safar suhbat chog‘ida yengillashayotganimni his etarkanman, g‘am yelkalarimdan tushib ketayotgandek edi go‘yo…
Uyalish hissidan qo‘rqmaganim muammoni yechishimda katta ko‘mak berdi. Ayni damda o‘zimni ancha yahshi his etmoqdaman. Tushkunlik holati qachonki senga tashqi faktorlarning ta’siri bo‘lsagina yuzaga kelish mumkin. Shuningdek, mendagi tajriba va ishonch qo‘rquvga qarshi yuzma-yuz kurash olib borishimda yordam berishiga ishonaman. Barchamizda ichki imkoniyaltar va hissiyot mavjud. Bizning imkoniyatlarimiz cheksiz. Ko‘pincha ichki imkoniyatlarimizni ishga tushirish uyoqda tursin, ularning borligiga ham ishonmaymiz. Hayotda qandaydir muammoga duch kelsangiz, o‘zingizga qarata : “ Bu qiyin sinov va men uni jangchilardek yengib o‘tishim kerak. Barcha-barchasini o‘zim amalga oshirishim kerak” deb uqtirish lozim. Ba’zan insonlar o‘zi bilan nimadir sodir bo‘layotganini berkitishga urunishadi. Bundan ko‘rinib turibdiki, ular bu mavzuda so‘zlashishdan qo‘rqishmoqda. O‘zlarining ojiz tomonlari haqida so‘zlashni istashmayapti. Eslab qoling, siz o‘ziningizni ojiz tomonlaringiz haqida suhbatlashish orqali yanada kuchli insonga aylanasiz. Men shuni maslahat beraman : “Avvalo o‘zingiz o‘zingizni qabul qiling va yashash uchun loyiq ekanligizni tushinib yeting. Boringizcha qabul qilishga o‘rgating va o‘zingiz ham shunga ko‘niking. Hayot sizga berilgan eng katta sovg‘a va bunday sovg‘aga loyiqsiz!”
