Ortda qolgan bir necha kun ichida futbol voqelik sifatida tomoshabinga berishi mumkin bo‘lgan barcha hisni berdi, menimcha. Chempionlar ligasi yarim finali javob o‘yinlari, ayniqsa Madridda kechgan uchrashuvdan so‘ng futbol sayyora bo‘ylab yana millionlab yangi muxlislarga ega bo‘ldi. Axir bir eslab ko‘ring – deyarli har birimiz qandaydir katta o‘yin, yirik musobaqa yoki biror futbol yulduzi tufayli ushbu sport turiga qiziqib qolganmiz.
“Real Madrid” – “Manchester Siti” qarama-qarshiligi darhol klassik o‘yinga aylanib ulgurdi. Biroq hozir bu haqda to‘xtalgim yo‘q. E’tiboringizni yirik turnirlar, tarixiy uchrashuvlar soyasida qolib qolib ketgan ko‘z yoshlarga, Joze Mourinyoning ko‘z yoshlariga qaratmoqchiman. “Lester”ga qarshi o‘tgan Rimdagi yarimfinal uchrashuvi yakunlanishi bilan ko‘z yoshlarini tutolmagan portugaliyalikka qarab ta’sirlanmaslik ilojsiz.
Shon-shuhrat – narkotik. Yillar davomida maydonda, mashg‘ulotlarda, matbuotda yoki shunchaki atrofdagilar bilan muloqotda markaziy nuqta, barchaning e’tiboridagi inson bo‘lib, so‘ng birdan bu mavqeni yo‘qotib qo‘yish katta ruhiy bosimga sabab bo‘lishi aniq. Bir vaqtlar uning musobaqasi deb qaralgan Chempionlar ligasida Mourinyo oxirgi marotaba o‘yin o‘tkazganiga 4 yil bo‘ldi. Bugun CHL yarimfinalchilari orasida Pep Gvardiola, Yurgen Klopp va hatto Unai Emeri bor. Lekin anchadan beri Joze “taklif etilmayapti” bu futbol bayramiga.
Bir jarayonni tushunish menimcha juda muhim. Joze Mourinyo 2004 yilning yozida “Chelsi” bosh murabbiyi sifatidagi ilk matbuot anjumanida – “Men bir o‘zgachaman” (I am a Special One), - deb e’lon qilar ekan, o‘zi uchun faoliyatining oxirigacha shuhrat bilan birga bosim ham xarid qilgandi. Buyog‘iga uning og‘zidan chiqqan har qanday gap sarlavhalarga ko‘char, tildan-tilga o‘tib iqtibos bo‘lib fazo kezib yurardi. Toki bu mashhurlik, shuhrat va yengilgina surbetlik murabbiy sifatidagi muvaffaqiyatlar bilan yonma-yon ekan hammasi joyida edi. Biroq, sovrinlar yo‘qolib, u boshqarayotgan klublar darajasi pasayib borar ekan, endi uning qachonlardir aytgan yoki endi aytayotgan so‘zlari teskari effekt bera boshladi. So‘nggi bir yilning o‘zida murabbiy jurnalistlar bilan ko‘p bor turli darajadagi ziddiyatlarda ishtirok etdi. Endi u matbuot anjumanlarini boshqarmas, markaziy nuqta, barcha hayratdan dong qotib tinglaydigan spiker emasdi. Endi savollar keskinroq yangrar, javobdan qoniqmaslik kuzatilardi.
Mutaxassisning “Roma”dagi faoliyatga to‘liq baho berishga hali erta, albatta. Bir tomondan klub kelasi mavsum ham Yevropaning bosh musobaqasida ishtirok etmasligi aniq. Biroq bu mavsumni sovrin bilan yakunlash imkoni bor hali. Italiya chempionati va kubogida kutilgan natijalar qo‘lga kiritilmagach, yagona umid – Konferesiyalar ligasi.
Tabiiyki, bu musobaqa finaliga yo‘l olish Joze uchun prinsipial masala edi. Murabbiy mart va aprel oylarida, hali to‘rtlikka kirish imkoni bo‘la turib ham A Seriyaning ba’zi o‘yinlarida asosiy tarkibni maydonga tushirmay, bor e’tiborini shu turnirga qaratdi. Do‘stlariga, raqib va dushmanlari, umuman butun dunyogi murabbiy sifatida hali tirik ekanini aytish uchun ham titul kerak. Bu sovrinning nomi esa ayni davrda Mourinyo uchun ahamiyatsiz, Konferensiyalar ligasi bo‘ladimi yoki press-konferensiyalar ligasimi, farqsiz! Muhimi so‘zlari ishlariga yetib olishi uchun kichik bir asos kerak. Asosiysi fe’lidagi o‘sha o‘zgachalik yana o‘ziga yarashib turishi uchun yutuq zarur. Kelasi yutuqlarga umid beruvchi, mitti bir uchqun zarur.
Odatda nutq mobaynida o‘tmish yoki zamonamizdagi mashhur insonlardan iqtibos keltirish, ularning nomini biror ko‘rinishda tilga olish eshituvchiga notiqning asl maqsadini oson yetkazib berishga ko‘maklashadi. Mourinyo Rimdagi o‘yindan so‘ng jumladan shunday dedi:
“Agar qarshi bo‘lmasangiz man do‘stim, buyuk murabbiy Karlo Anchelottiga murojaat yo‘llamoqchiman: kel, ikkimiz finallarda g‘alaba qozonamiz”.
Albatta, Karlo va Jozening do‘st, yaqin do‘st ekani bor gap. Boz ustiga, ikkisini “Real”dagi faoliyat bog‘lab turadi. Biroq bu so‘zlari bilan Joze – “men asli o‘sha CHL finali darajasidagi murabbiy bo‘lib qolaveraman” – demoqchidek ko‘rindi menga.
Orif Tolipov.