«PAXTAKOR» YARIM HIMOYASIDA O‘YNAB, KLUB TARIXIDA CHUQUR IZ QOLDIRGAN SOBIQ ITTIFOQ SPORT USTASI VITALIY IVANOVICH SIBIN 76 YOSHIDA HAYOTDAN KO‘Z YUMDI.
«Paxtakor», «Terek» (Grozniy), SKA (Rostov) klublari, shuningdek, sobiq ittifoq chempionati ikkinchi ligasida o‘ynagan O‘zbekiston jamoalarining yoshi katta muxlislari Vitaliy Sibinni markaziy hududda jonini jabborga berib harakatlangan kurashuvchan futbolchi sifatida eslab qolishgan. U maydonda tinib-tinchimas harakatlari bilan jamoalariga ko‘p bora yoqimli g‘alabalarni taqdim etgan.
Chechen futboli tarbiyalanuvchisi
Vitaliy Sibin faoliyatini Grozniyda, «Terek»ning farm-klubi - «Luch» tarkibida boshlaydi. Bu jamoa bilan Shimoliy Kavkaz harbiy okrugi chempionatida g‘olib chiqqan yarim himoyachi asosiy jamoaga jalb etiladi, biroq taqdir taqozosiga ko‘ra, u «Terek»da atigi 2 mavsum o‘ynaydi, xolos. Vitaliy 1969 yili o‘zbek futboliga yuzlanib, ikkinchi liga «B» toifasida Xorazm viloyatining «Narimonovchi» jamoasida to‘p sura boshlaydi. Sibin bu klubda 1 yilgina ushlanib turadi. Bu uning uchun oliy liganing duch kelgan jamoasi emas, balki «Paxtakor»dek butun xalq ardog‘idagi drujina safiga o‘tishda ancha sarguzashtli urinish edi. Vitaliyni o‘ziga notanish o‘zbek diyoriga «Luch»da birga o‘ynagan do‘sti chaqirgandi. Qarangki, ushbu sarguzashti muvaffaqiyatli chiqadi. «Paxtakor» bosh murabbiyi - 1946 yili Angliya va Shotlandiya bo‘ylab uyushtirilgan o‘sha mashhur turne davomida Moskva «Dinamo»sini sardorlik bog‘ichi ostida maydonga boshlab tushgan Mixail Yakushin yangi futbolchi iqtidorini darhol payqaydi va unga sobiq ittifoq chempionati navbatdagi turidan o‘rin olgan «Chernomores» (Odessa)ga qarshi o‘yin uchun asosiy tarkib vakillari bilan tayyorgarlik ko‘rishini buyuradi. «Hayajonlanma, - deydi afsonaviy Mixey. - Agar nimadir bo‘lsa, sen emas, men javob beraman!»
Shovqinli debyut
Sibinning debyuti 60 ming muxlis to‘plangan auditoriyada bo‘lib o‘tadi. Bu «Paxtakor» uchun odatiy hol edi, ammo futbolchiga emas. Tushunarliki, u hayratlanadi, hayajonlanadi. Vitaliy «Chernomores» futbolchilari bilan shu qadar jiddiy kurashga kirishadiki, ba’zida faqat raqiblari emas, balki ...o‘z jamoadoshlarini ham aldab o‘tishga muvaffaq bo‘ladi. Xullas, Grozniy futbol maktabi uyaltirmaydi - Vitaliy bir urinishda «Paxtakor» tarkibiga kirib oladi. Umuman, u Toshkent jamoasining 67ta o‘yinida maydonga tushadi - qiziqarli ikki mavsum. Sibin shuning barobarida kubok turniri va xalqaro o‘yinlarda ham chakki taassurot qoldirmaydi. Darvozabon Yuriy Pshenichnikov, qanotdagi reaktiv Birodar Abduraimov va sobiq ittifoqdagi eng kuchli zarba sohibi Gennadiy Krasniskiy kabi aslar hisobiga to‘liq muvozanatlashgan «Paxtakor» o‘sha davr Moskva, Leningrad (hozirgi Sankt-Peterburg), Kiyev va Tbilisi klublari bilan hamisha murosasiz kurashardi. Ayniqsa, Markaziy Osiyoning yana bir vakili «Qayrat» (Olma-Ota) bilan o‘yinlar prinsipial ahamiyat kasb etib, muxlislarda katta qiziqish uyg‘otardi.
O‘tkir va davomli dard
«Paxtakor»ning 1979 yilgi aviahalokati... O‘sha samolyotda Vitaliy bilan birga o‘ynagan bir qator futbolchilar samoga sochilgandilar - Mixail An va Vladimir Fyodorov, shifokor Vladimir Chumakov, shuningdek, SKA (Rostov)da tanishgan qadrdon do‘sti Viktor Churkin...
Katta jamoalar kurashi
«Paxtakor»da ko‘zga tashlangan Sibin SSKA va Minsk «Dinamo»sidan takliflar oladi. Uning uchun kurashga SKA (Rostov) ham qo‘shiladi va ustun keladi. Vitaliyning eng yaxshi davri aynan «armiyachilar» safidagi vaqtiga to‘g‘ri keladi. U bu jamoada darhol yetakchilar qatoriga qo‘shiladi, keyinroq haqiqiy lider va sardorga aylanadi. O‘z o‘yini va xarakteri ortidan, albatta. Maydon markazini harakatlantiruvchi kuch sanalgan Sibin havas qiladigan taktik dunyoqarashga ega edi - yaxlit ansamblning haqiqiy motori. U yana effektli manyovrlari bilan katta ko‘lamda ish bajarardi. Darhaqiqat, Mixail Yakushin futbolchini Toshkentda shu sifatlari tufayli qadrlagan, Moskva va Minsk klublari unga bejiz ko‘z tikmagandi. Rostov jamoasi esa Sibinning qadrdon shahri - Grozniyga yaqinroq ekanligi tufayli kurashda ustun kelgan.
Lekin SKA qiyin davrlarni boshdan kechirayotgandi - jamoa muntazam oliy ligadan tushib, qaytib chiqardi. Shuni nazarda tutsak, klubning Vitaliy Sibin kabi sodiq, jiddiy, irodali futbolchiga ega bo‘lgani e’tiborga molik. Umuman, qahramonimiz SKAning 139ta o‘yinida qatnashib, 9ta gol uradi. Faoliyati yakunida esa qisqa muddatga Markaziy Osiyoga qaytib, «Bo‘ston» (Jizzax) va «Yangiyer» jamoalari safida ko‘rinish beradi.
Alohida o‘yin
Sibin ishtirok etgan 350tadan ortiq o‘yinning aksariyati murakkab va o‘tkir ssenariyga ega. Lekin ular orasida bittasi alohida ajralib turadi. SKA 1972 yilning 16 mart kuni kubok turnirida Kiyev «Dinamo»sini qabul qiladi. «Armiyachilar» dastlabki o‘yinda 0:1 hisobida yutqazishgandi, o‘z maydonlarida esa xuddi shu hisobda revansh olishadi - Yevgeniy Rudakov darvozasini Anzor Chixladze chiroyli tarzda ishg‘ol qiladi. Qo‘shimcha bo‘limlarda g‘olib aniqlanmagach, navbat penaltilar seriyasiga keladi - jarima zarbalarining takrorlanmas konveyeri. Deyarli har bir futbolchi zarba beradi va gol uradi. Hatto darvozabon Rudakov ham. Vitaliy Sibin esa «nuqta»ga 7-bo‘lib yaqinlashadi - vaziyat o‘ta tarang. U sovuqqonlik bilan kiperga imkoniyat qoldirmaydi. Hisob 8:8ga yetgach, SKAning yosh himoyachisi Yuriy Smirnov ishonchli zarba yo‘llaydi, kiyevliklardan ham umidli yigit to‘pga yaqinlashadi va darvoza ustunini mo‘ljalga oladi. O‘sha omadsiz yigit keyinchalik butun ittifoq futbolining yetuk goleadoriga aylangan Oleg Bloxin edi. Umuman, Sibin «Paxtakor» va SKAdagi faoliyati davomida eng mashhur jamoalarga qarshi o‘ynaydi, maydonda Lev Yashin, Anzor Kavazashvili, Valeriy Voronin, Valentin Ivanov, Albert Shesternev, Vladimir Muntyan, Viktor Shustikov, Valeriy Maslov, albatta, afsonaviy Eduard Strelsov kabi megayulduzlar bilan to‘qnash keladi. SKAda esa Aleksey Yeskov, Lev Kudasov, Valentin Afonin va Valeriy Gazzayev bilan birga maydonga tushadi. Futbolchining qiyin, ammo haqiqiy baxti shu.
Murabbiy rolida
Vitaliy Ivanovich o‘ynovchi-murabbiy sifatida Shimoliy kuchlar guruhi jamoasi sharafani himoya qilgan, shuningdek, «Yangier»ni shug‘ullantirgan. Davlat jismoniy tarbiya institutini muvaffaqiyatli tamomlagach, 1990-1991 yillarda «Gornyak» (Gornyaskiy)ni boshqaradi, keyinroq «Start» (Eysk) bosh murabbiyi rolini bajaradi. Qolaversa, rostovlik bolalarning bir necha avlodiga futbol sir-asrorlarini o‘rgatadi. Shuningdek, hakam rolida ham ishlaydi. Xullas, hayot yo‘lida sezilarli iz qoldirgan Sibinni haqli ravishda futbolning ajoyib universal o‘yinchisi sifatida ta’riflash mumkin.
O‘FA Futbol faxriylari kengashi Rostov shahrining butun sport jamoatchiligi bilan birga marhumning oila a’zolari va yaqinlariga ta’ziya izhor etib, chuqur hamdardlik bildiradi. Vitaliy Ivanovich Sibin xotiramizda Don futbolining eng ko‘zga ko‘ringan vakillaridan biri, sevimli o‘yinida o‘zini to‘liq namoyon etgan yorqin iqtidor sifatida abadiy qoladi.
O‘FA Futbol faxriylari kengashi matbuot guruhi
