“Олтин тўп” тарихи у ёки бу йил ичида бошқалардан кўра кўпроқ лойиқ бўлган футболчи мукофотни олмагани ҳақида баҳсларга тўла. Албатта, кўпинча танлов мантиғи кўпроқ ёки камроқ аниқ бўлган йиллар бор ва ҳеч қандай катта тортишувлар юзага келмайди. Мукофотлардан сўнг ғолибларни танлаганларга нисбатан кўп танқидлар бўлганида, баҳсли мисоллар ҳам бор.
Охир-оқибат, "Олтин тўп" бундай баҳсларга маҳкум, чунки у объектив кўрсаткичларга эмас, балки танловга, тирик одамларнинг афзалликларига асосланади: рақамлар, голлар, совринлар. FourFourTwo.com нашри футбол жамоатчилиги фикрига кўра, "Олтин тўп" ғолиби бўлган футболчилардан қайсилари ўша мавсумда мукофотга нолойиқ эканликларини билиб олишди. Келинг, мухлислар фикри қандай бўлганини кўриб чиқамиз.
2001 йил. Майкл Оуэн эмас Оливер Кан ёки Рауль
Қайд этиш керакки, Оуэннинг “Олтин тўп”и кўпчиликнинг устидан кулиб юборган қарор эди. Англиялик ёш ҳужумчи ўша мавсумда Чемпионлар лигасида ҳам ўйнамади, чемпионликни қўлга кирита олмади ва бор йўғи 16 та гол урди. У "Ливерпул"нинг энг яхши футболчисига айланди. Лекин бунинг учун шундай мукофот бериш тўғрими? Ҳа, ўша йили заиф рақобат бор эди, ҳеч ким ўзини яққол кўрсатмади. Бироқ, биз биламизки, “Олтин тўп” баъзида меҳнатга қараб баҳоланади. Ўша йили Испания чемпионлигини қўлга киритган Раул ёки Чемпионлар лигасида ғолиб чиққан Кан бу совринга даъвогарлик қилиши мумкин эди.
2003 ва 2004 йиллар Недвед ва Шевченко эмас Анри
Анри 2006 йилда Чемпионлар лигаси ва жаҳон чемпионати финалларида мағлуб бўлганди. Агар бу икки ўйин бошқача кечганида, эҳтимол у “Олтин тўп”ни қўлга киритган бўларди. Аслида бундай футболчининг мукофотни аввалроқ олмагани жуда ғалати. Анри 2003 ва 2004 йилларда ўзининг энг яхши имкониятларига эга бўлган, ўшанда у "Арсенал" билан шоу кўрсатган ва ўзининг шахсий статистикаси билан рекордларни янгилаган ҳақиқий суперюлдуз эди. Аммо ҳар икки ҳолатда ҳам мукофотлар А Серия юлдузларига насиб этди.
2006 йил. Каннаваро эмас Буффон
Каннаваро мукофот билан тақдирланди. У ҳимоя етакчиси эди, кейин эса “Реал”га ўтди бу уни асосий номзодга айлантирди. Аммо Буффон терма жамоадаги ажойиб ўйинига қарамай, "Ювентус"да қолди ва у билан бирга қуйи лигага йўл олди. Бу эса иккинчи даражали лига футболчи учун “Олтин тўп”ни танлашни соф психологик жиҳатдан қийинлаштирди.
2010 йил. Месси эмас Снейдер
Одамлар ҳали ҳам Снейдернинг афсонавий ўйин кўрсатган мавсуми ҳақида гапиришади. Агар Касиляснинг жаҳон чемпионати финалидаги ўйини бўлмаганида, Уесли йилни тўртта соврин билан якунлаган бўларди. Снейдер Жозе Моуриньо қўл остида треблга эришган "Интер" даҳоси, шунингдек, Нидерландия терма жамоасининг етакчиси эди. 2010 йилда Мессига берилган мукофот эса ҳали ҳам баъзи футбол мухлисларини ҳайратга солиб келади.
2013 йил. Роналду эмас Рибери
Ўша мавсум "Бавария"нинг йили бўлди. Ва у ерда Риберидан ёрқинроқ ҳеч ким йўқ эди. "Бавария" Чемпионлар лигасида ғалаба қозониб, Германиянинг футбол рекордини янгилаш орқали уч карра муваффақиятга эришди. Рибери эса бу муваффақиятда марказий фигура бўлди. Албатта, у Роналду ёки Мессидан кам гол урди, аммо Франкнинг майдондаги роли бироз бошқача. Шунга қарамай, бу сайловчилар ўша йилларда ҳукмронлик қилган икки юлдузнинг умумий фонига берилиб кетганининг ёрқин мисолидир.
2018 йил. Модрич эмас Роналду ёки Салоҳ
Месси ва Роналдунинг йиллар давомида зерикарли ҳукмронлигидан сўнг, мукофотни бошқа бировга бериш нотўғри, дейиш жуда ғалати туюлади. “Олтин тўп” эса Модричга насиб этганидан кўпчилик хурсанд эди. Аммо бунга рози бўлмаганлар ҳам кўп бўлди. Худди шу йили Роналду 44 та ўйинда 44 та гол урди ва Чемпионлар лигасида ғалаба қозонди, у ерда сўзсиз юлдуз эди. Салоҳ Чемпионлар Лигаси финалида мағлуб бўлди, лекин ўз ўйини билан "Ливерпул"ни янги босқичга олиб чиқди ва АПЛнинг 36 ўйинида 32 гол урди. Аммо соврин Лукага берилди.
2019 йил. Месси эмас Виржил ван Дейк
Каннавародан бери марказий ҳимоячининг “Олтин тўп”ни қўлга киритиш имконияти кўпроқ бўлгани йўқ. Ўша пайтда Ван Дейк ўзи қилган иш бўйича дунёдаги энг зўр эди. Чемпионлар лигаси ғолиблиги унинг ажойиб ютуғи эди ва у Миллатлар лигасида ғалаба қозонишга яқин келди, бу эса унга мукофот учун курашда ёрдам берган бўларди. “Ливерпуль” 2019/20 йилги мавсумни кучли бошлади. Агар бу ҳозир дунёнинг энг яхши футболчисига бериладиган мукофот бўлса, унда ундан яхши номзод йўқ эди. Аммо сайловчилар бошқача қарор қилишди. Ҳа, 2019 йил Месси учун оддий яхши йил бўлди. У "Барселона" билан яна бир чемпионликни қўлга киритди, бироқ айни пайтда "Рома" томонидан Чемпионлар лигасидан чиқариб юборилди.
2021 йил Месси эмас Левандовски
2021 йил Месси учун унчалик яхши йил бўлмади. У фақат "Барселона"ни тарк этишдан олдин Қирол кубогини ютиб олди ва "ПСЖ" билан мавсум ёмон бошланди. Албатта, Америка кубогидаги ғалаба бор эди, лекин ўша сафар, масалан, Ди Мария терма жамоада Мессидан ёмон кўринмасди. Левандовски ўша мавсумда Бундеслигада 41 та гол уриб, Герд Мюллернинг ажойиб рекордини янгилади. 2020 йилги Covid йилида France Football баъзи сабабларга кўра "Олтин тўп" тақдимотини бутунлай бекор қилди. Агар мукофот 2020 йилда топширилганида, Робертнинг рақибларида ҳеч қандай имконият қолмаган бўларди.
