Futbol sharhlovchilarimizning eng ko‘p tanqid qilinadigan jihati u yoki bu jamoaga yon bosishdir. Men taniydigan sharhlovchilarning qisman qaysi jamoaga muxlis ekanlarini bilsam ham, aslida, ayblovlar biroz noo‘rin, menimcha.
O‘tgan yili “Qo‘qon 1912” jamoasi o‘z maydonida “Paxtakor”ni qabul qilgandi. Hisobni mehmonlar ochgan, ikkinchi taym oxirlarida qo‘qonliklar hisobni tenglashtirgandilar. O‘shanda sharhlovchi Xayrulla Hamidovdan ko‘p “paxtakorchi” muxlislar xafa bo‘lgandilar – Xayrulla aka “Paxtakor”ning golidan ko‘ra, mezbonlarning goliga ehtiroslikroq reaksiya bergan, balandroq ovoz bilan “gol” deb aytgan. Xo‘sh, bu noxolis sharhmi?
Xolislikni har kim turlicha tushunadi. Sharhlovchi uchun xolislik bu – futbolni xolis muxlisdek tomosha qilish va sharhlash. Tasavvur qiling, “Paxtakor”ga ham, “Qo‘qon”ga ham muxlis bo‘lmagan, xolis tomoshabin televizorda bu uchrashuvni kuzayatpti. Xo‘sh, uning qaysi jamoa goliga reaksiyasi kuchliroq bo‘ladi? Beixtiyor qaysi jamoaga muxlislik qiladi? Tabiiy ravishda, kuchsizroq jamoaga, chunki “Qo‘qon”ning goli o‘yinni yanada qizitib yuborishi mumkin.
Yoki kecha sharhlovchilar “Liverpul”ning uchinchi golidan ko‘ra, “Manchester Siti”ning goliga ko‘proq xursand bo‘lishdi. Xo‘sh, gap ularning noxolis ekanliklaridami, ya’ni ular “Siti” muxlisimi? Yo‘q, sharhlovchi o‘yin ssenariysidan, yanada qizib ketishidan manfaatdor – Manening goli o‘yinni sovutgan bo‘lsa, Silvaning goli yana jonlantirdi, so‘nggi 10 daqiqa yanada qiziqroq o‘tishini ta’minladi.
Umuman, “Barselona” darvozasiga “Levante”ning golini baqirib nishonlagan sharhlovchi bu ishni “Real” muxlisi ekani uchun qilmaydi. Shunchaki, bu gol o‘yindagi intrigaga ijobiy ta’sir qilishini, bu esa, sharhlanayotgan o‘yinning yanada qiziqroq, shiddatliroq o‘tishiga zamin yaratishini bilgani uchun xursand bo‘ladi. Albatta, gap bahsli vaziyatlarni, hakamning qarorlarini bir tomonlama baholash, bir tomonni ortiqcha maqtab yoki yomonlab yuborishning mavzuga aloqasi yo‘q.
Sharhlovchining shu shaklda o‘yin kayfiyati bilan hamohang bo‘lishi, ssenariy bilan mos ravishda emosiya ko‘rsatishi mutlaqo tabiiy va juda kerakli jarayon. Xolis baho berish ilinjida doimiy ravishda muvozanat haqida o‘ylash, har ikki tarafning tengligi borasida qayg‘urish sharhni jonsiz, zerikarli qilib qo‘yadi.
Qahramon Aslanov