Ёхуд Даврон Файзиевнинг ажойиб мақоласидан илҳомланган ҳолда ёзилган таассурот
Илк мақола...
У қандай бўлиши керак? Беш йиллик айрилиқдан кейинги мақоланинг мавзуси... Бу қизиқ нарса бўлади локин. Буни билган билади, билмаган ҳеч қачон билмайди... билмасин ҳам.
Хуллас, ёш укаларимиз баҳона мен ҳам ўз чиқишимни бошлавомоқчиман. Бу борада очиғи, роса ўйландим ва янги америка очмаган ҳолда, бугунги кунимизнинг энг ёвуз саволи борасида ёзишга қарор қилдим: Роналдуми ё Месси?
Негалигини мақолам охирида айтаман. Сабаби бор. Келинг, саволнинг ўзига қайтамиз.
Бу савол гарчи жуда мантиқсиз ва одамнинг асабини ўйнайдиган савол бўлса-да, деярли ҳар куни берилади. Мен бу саволни нимага ўхшатаман, биласизми: “Ота яхшими, ё онами?”
Нега? Чунки унисини айтиш билан бунисини қоралаб қўйган бўлади инсон. Биз шундай даврда яшаяпмизки, ҳали футбол саҳнаси кўрмаган икки буюк даҳонинг қарийб 10 йиллар давомидаги тинимсиз курашига гувоҳ бўляпмиз. Мессининг ашаддий мухлислари Роналдуни ҳақорат қилишади, португалиялик юлдуз фанатлари эса аксинча. Аслида, ақлли одам иккисининг ўйинидан завқ олиши керак. УЛАРНИ ЁМОН КЎРИБ БЎЛМАЙДИ!!!
Бу икки йигитнинг зўрлиги шундаки, уларнинг кўзи бир-биридан бошқани кўрмайди. Таъбир жоиз бўлса яна айтаман: Месси – юз фоиз худодан олинган инъом, Роналду – табиатнинг ўғли! Бугунги футбол асри шу икки даҳоники.
Келинг... “улар олдин ўйнаганда, ё Зидан ҳозир ўйнаганда, нима бўларди?”, деган саволни бир четга қўяйлик-да, бугунги ҳолатга яхшилаб назар ташлайлик. Қачон ва қайси даврда бу қадар узоқ тортишув содир бўлган эди? Қачон ва қайси даврда бундай стабиллик кўзга ташланган эди? Ота-боболаримиздан ҳам сўраб кўрамиз ҳатто. Уларнинг асрида яшаган Пелею Марадоналар ҳам бунчалик узоқ давр бир хил тура олмаганлар. Келинг, Жаҳон чемпионатларидаги натижалар-чи, деган саволни умуман бермай турайлик. Чунки бу йигитларга энг катта футбол мусобақаси ҳам зиғирча таъсир ўтказа олмайдиган бўлиб қолди. Олдинлари бўлар эди -- Европа ё жаҳон чемпионати ғолибларидан бири “Олтин тўп”ни оларди. Ҳозир эса декабрда бир хил савол берилади: Қайси бири оларкан? Мессими, Роналду?
Чунки ростан ҳам шу иккисидан бири олади, бу аниқ. Учинчи бўлишга ошиқинг, Суаресу, Неймарлар!!!
Футбол юлдузларининг ўзлари айтишяпти, 2та “Олтин тўп” ясаш керак, деб. Бири Кришти билан Лео ўртасида тақсим қилинади, иккинчисига қолганлар курашади. Зўр-а!
Лекин гоҳида икки даҳодан бирини танлаш керак бўлиб қолади барибир. Кимнидир биринчи дейиш керак бўлади расмиятчилик учун. Бунда авваламбор асосий эътибор рақамларга қаратилади. Кейин, кимдир ўз вазиятидан келиб чиқиб, ғолибни аниқлайди. Кимдир натижа билан, кимдир қобилият билан, кимдир рақамлар билан кўргиси келади бу рақобатни. Ўшандагина қайси биридир “биринчи” бўлади. Лекин уларни таққослаш мутлақо имконсиз эканлигини борган сари уларнинг ўзлари исботлаб келишмоқда.
Роналду ва Мессини мен шундай тасаввур қиламан: Икки югурувчи марра сари югуриб кетяпти. Бири бўйдор, бири кичкинагина. Бўйдори атрофга қарамайди, фақат рақобатчисини кузатади. Рақобатчисидан нима қилиб бўлса ҳам ўтиб кетади ва озгина тўхтайди. Ўтдим деб қичқиради. Ҳалиги кичиги эса ўз тезлигида кетаверади ва яна ўтиб кетади. Бўйдор яна етиб олади. Буларнинг биргина фарқи бор. Бўйдори рақобатчисининг ҳар бир ҳаракатини кузатади ва ундан ўтиб кетишнинг барча йўлларини билади. Бўйи кичиги эса рақобатчисига умуман эътибор бермайди. Ўз тезлигида кетаверади, кетаверади. Дарвоқе, қолган югурувчилар билан томошабин мухлислар ўртасида фарқ йўқ ҳисоби...
Неча йилки, икки даҳо шундай курашади.
Мен бугунги тандемга ўхшаш курашнинг озгина учқунини бундан 15 йиллар муқаддам Зидан ва бразилиялик Роналдода кўрганман. Лекин уларнинг кураши Эл классикода эмас, фақат ЖЧларда кечарди. Мундиални эса, афсуски, 4 йил кутардик. Нари борса 3та ЖЧ кўрдик улар иштирокида. Месси-Роналду эса ана шу 4 йилда бир бўладиган курашни ҳар йили, ҳар ой, ҳар ҳафта тақдим этишмоқда. Мана уларнинг бизга тақдим этган совғалари. Улардан жаҳон футболи қаттиқ қарздор. Мессининг туғма ноёб истеъдодию, Роналдунинг тинимсиз интилишлари жаҳон футболининг савиясини ҳаддан ташқари ошириб юборди.
Иккисининг ўзи бутун бошли чемпионатлардан устун бўлиб кетишди. Ишонаверинг, бугунги кунда Месси “Барселона”дан, Роналду эса “Реал”дан устунроқ. Ҳар томонлама. 2009 йили Перес Криштиануни Мадридга олиб келиб, бутун дунёга ана шу буюк рақобатнинг ибтидосини бошлаб берган эди. Иккисининг айнан шу, бир чемпионатда иштирок этгани ва бу иштирок Эл Классикога сабаб бўлгани билан ҳамма эътибор шу томонларга қараб қолди. АПЛда ҳазилакам юлдузлар ҳаракат қилишяптими, аммо...
Яқинда бўлиб ўтган эл-классикони кўриб ўтириб, ўзимда ғалати ҳолатни ҳис қилдим. Мен биринчи марта икки жамоага мухлислик қилаётган эканман. Ўлай агар, шу пайтгача мен эл классикода мадридликларга ён босганман, аммо бу сафар негадир иккаласининг ўйинига бир хил қараётган эдим. Сабабини топдим: Мен “Барса”ни ёмон кўрадиган бўлсам, Мессини ҳам ёмон кўришим керак эди. Бу ишни эса... кечирасизу, эплай олмасдим. Ҳа, бу икки бола менинг йиллар давомида шаклланган футбол тушунчалариму мухлислик мезонимга ҳам жиддий таъсир ўтказган эди.
Мессидаги хотиржамлик одамни карахт аҳволга солиб қўяди. Роналдудаги шижоат эса бу карахтликни янада оширади. Ҳаммасини нолдан бошлаш ва асосий рақобатчисига етиб олавериш. Бу кураш менимча, шунчалик узоқ давом этиши мумкинки, португалиялик юлдуз Аргентина афсонаси билан иш ҳатто “футбол тарихидаги энг яхши ўйинчи” номини аниқлашгача борса ҳам кураш олиб бораверади. Асосийси, Месси бўлса бўлди ёнида. Леога ҳам Роналду жуда керак. Унинг тўхтаб қолмаслиги учун ҳам вахший рақиб ёнида бўлмоғи лозим.
Улар яқинда футбол ўйнашни тўхтатишади. Ва бутун дунё КИМЛАР билан бирга яшаганликларини билиб қолади. Одамларнинг феъли ўзи шунақа: Кеч билишади буюк ҳақиқатларни. Мен ўшанда аниқ ишонаманки, бугун Мессининг жинниси бўлиб юрганлар ҳам Роналду ўйинидан завқ олиб, кўзлари ёшланиб томоша қилишади ўтмиш ўйинларини ва Рони фанатлари ҳам Мессини “таниб қолишади”. Ия, даҳшат ўйнаган экан-ку, деб. Бугун эса бу гапларимнинг фойдаси йўқ. Лекин сизга озгина таъсир қилиши учун барибир бир гапни айтаман ва бу гапим мақоланинг бошидаги САБАБни изоҳлайди:
Мен беш йил ҳаммадан узоқ яшадим. Жуда кўп нарса ўзгариб кетди. Танишлариму, яқинларим, кўчаларимизу, уйларимиз... Фарзандларим улғайган. Кечагина ёш бола бўлиб юрган укаларимиз бугун журналистга айланишган. Биз билан бирга юрганлар КАТТА киши бўлиб қолишган. Бироқ, чиқиб, бир нарса ўзгармаганига гувоҳ бўлдим: Ҳалиям ўша савол: “РОНАЛДУМИ, Ё МЕССИ???”
Хайрулла ҲАМИДОВ
