Ян Облакнинг маҳорати туфайли «Атлетико» ЧЛ финалчисига айланди, «Бавария» эса Миландаги Мадрид дербисини томошабин сифатида кузатадиган омадсиз жамоалар сафидан жой олди. Шу боис, бундеслига грандини «қуёш»га, унинг ўта қайноқ ҳужумларини йўққа чиқарган моҳир посбонни эса «булут»га қиёсладик.
Дарҳақиқат, Испания пойтахтидаги «матрасчилар» тарафдорлари ҳозирда Ян Облакни қўлда кўтариб юришга шайлар. Ваҳоланки, яқингача у жамоанинг омади чопмаётган ўйинчилари сафида эди. Болалигида узун сочлари ва ювошлиги билан қиз болани эслатадиган посбон «Атлетико»нинг сўнгги йиллардаги анъанаси - албатта, моҳир дарвозабон билан майдонга тушиш тамоилини давом эттирмоқда. Облакнинг ўтмишдошлари - Давид Де Хеа ва Тибо Куртуа туманли ўлкада ўз ўринларини топиб улгуришди. Статистикага таяниб хулоса чиқарадиган бўлсак, Ян ўз касбдошларидан ўзиб кетди. Мавсум давомида 23та учрашувни «қуруқ» ўтказиш, ЧЛ доирасида қаторасига 2та пенальтилар сериясида ғолиб чиқиш (шу пайтга қадар бирорта дарвозабонга насиб этмаган натижа), касбдошларига қараганда энг кам гол ўтказиб юбориш - майгача Облак бир қатор юксак натижаларни қайд этиб улгурди. Примеронинг энг яхши дарвозабонига аталган «Замора» соврини уни интиқлик билан кутиб турибди. «Атлетико»нинг президенти бўлмиш кинопродюсер Энрике Сересо бу камтарин киперни дунёнинг иккинчи дарвозабони сифатида эътироф этишдан чарчамаяпти. Тўғри, Облакдан кучлироқ дарвозабоннинг кимлигини ошкор этмаяпти. Ҳа, «Атлетико» фанатлари учун Ян Облак даҳога айланди. Бундан атиги 1,5 йил аввал футболчига «Тўрт томонинг қибла, истасанг, Лиссабонга ёки бошқа жойга жўна, фақат пулни чўз», дейишга тайёр эдилар. «Бенфика»нинг ЕЛ финалидаги ўйинидан ҳамда Облакнинг ўзига бўлган ишончидан тўғри хулоса чиқарган мутасаддилар унинг тимсолида Тибо Куртуанинг ворисини тасаввур қилишди. Шу боис, мўлжалдагидан анча юқорироқ кўринган баҳодан ҳам чўчишмади. Бир қарашда жажжи клубдек кўринган «Атлетико» сўнгги марра посбони учун 16 млн. евродан воз кечди. Шу пайтгача Испанияда ҳеч бир клуб дарвозабон учун шунча маблағ сарфлаган эмас.
Чексиз орзу-умидлар билан Мадридга ташриф буюрган Ян Облак примерода тўп суриш азалий орзуси эканлигини қайта-қайта таъкидлади. Илк кунларданоқ жароҳатланиб, сафдан чиқди. Шу сабабли сентябргача касбдоши Мигель Мойянинг ўйинларини кузатиб ўтиришдан бошқасига ярамади. Ўзини кўрсатиш имконини Диего Симеоне ЧЛда «Олимпиакос»га қарши сафар учрашувида берди. Бироқ жамоа 2:3 ҳисобида имкониятни бой берди. Аксига олиб, мезбонлар посбони Роберто ўша оқшом ўта ишончли ўйнади - ҳайратомуз ҳаракатлари билан саккиз оёқли маҳлуқни эслатарди. Тақдирнинг қалтис ҳазилини қарангки, Робертонинг «Атлетико» тарбияланувчиси эканлиги Облак учун қўшимча зарба бўлди. Шундан сўнг яна захирага «михланди». Фақатгина ўта кучсиз жамоаларга қарши кубок беллашувларида майдонга тушишга изн берардилар. Словениялик Янги йил ва Рождествони кутиб олиш билан банд бўлган кунларда Облакнинг оиласи янги меҳмонни кутаётганди. Ян бироз кечикиб, 7 январь куни туғилди. Унинг келажаги аввалдан маълум эди. Унинг отаси - Матьяж Облак профессионал дарвозабон бўлгани боис, ўғлини ҳам спортсиз тасаввур қилолмасди. Ян 6 ёшидан бошлаб «Лочан» футбол мактабига қатнай бошлади, тўп эса унинг доимий ўйинчоғига айланди. 10 ёшигача «Лочан»да таҳсил олган болакай кутилмаганда Люблянанинг «Олимпия»сига ўтишини маълум қилди.
14 ёшида Облак ўз тенгдошлари орасида етакчига айланди. «Олимпия»нинг сардори бўлди. Белградда ўтказилган ўсмирлар ўртасидаги турнирда энг яхши дарвозабон унвонига сазовор бўлгач, европалик скаутлар қуршовида қолди. Хусусан, «Эмполи», «Фулхэм» ва «Ливерпуль» ўз сафига чорлади, «қизиллар» қизиқишлари жиддий эканлигини исботлаш мақсадида ҳатто уни «Энфилд»даги «Челси»га қарши баҳсга таклиф этишди. Ёш посбон ўз фаолиятини «Олимпия»да бошлашини маълум қилиб, фикрида қатъий туриб олди. Дарвоқе, ўсмирлик чоғидаги интервьюларининг бирида ҳеч қачон болаликдаги орзуси амалга ошмаслигини маълум қилганди. Аммо «Олимпия» мураббийи Яни Пате тамоман бошқача фикрда эди. Яндаги юқори реакция, совуққонлик, ўрганишга, тараққиётга бўлган кучли иштиёқи уни лол қолдирарди. Ҳар куни 25 километрлик масофани велосипедда босиб ўтар, шу зайл машғулотларда қатнашарди. Словения чемпионатидаги дебютини 16 ёшида нишонлаганига қарамай, атиги 3та беллашувни ўтказиб юборди. Дастлабки маррага эришганидан кейингина «Бенфика» таклифини қабул қилди.
Португалия гранди таркибидан муносиб жой олишнинг нақадар қийинлигини футболчилар яхши билишади. Айниқса, ёш иқтидор соҳибларига осон бўлмаслиги аниқ. Чиндан ҳам, 17 ёшли Облакни «бургутлар» таркибида ҳеч ким кўрмади - у Лиссабонга келиши билан «Бейра Мар»га ижарага берилди. Бу клубда бир марта майдонга тушиши биланоқ, «Ольяненсе»га «сургун» қилинди. Мазкур жамоада умуман ўйинга туширилмади.
Фақат 2012|2013 йиллар мавсумида Облак «Риу Аве»да ўз маҳоратини намойиш эта бошлади. Бу жамоа унга 28 марта майдонга тушиш имкониятини берди. Тан олиш керак, «булут»нинг Португалиядаги фаолияти булутсиз кечмади. Оғир паллаларда у «Олимпия»нинг дарвозабонлар устози Андрей Крачмандан маслаҳатлар олиб турарди. Мураббий ўз шогирдига доимо сабр қилишни, қунт билан шуғулланиш, тер тўкишни маслаҳат берарди. Ана шу ўгитларга амал қилмаганида, Ян ҳеч қачон Диего Симеоненинг талабларини бажаролмасди.
Дарҳақиқат, Крачман таъкидлаган омадли онлар келди: Артур Мораэш «Бенфика» устози Жорже Жезушни қониқтирмай қолгач, у Янни жангга ташлашга қарор қилди. Облак Сетубалдаги «Витория»га қарши баҳсда ўз дарвозаси дахлсизлигини сақлади. Бир ҳафтадан кейин «Порту» ҳам унинг дарвозасига гол уролмади. Шу тариқа, Облак 5та учрашувдан иборат «қуруқ» серияни қайд этгач, Мораэс унутилди. Мавсумни захирада бошлаган посбон 3та финалдаги иштироки билан якунлади. Португалиядаги 2та финалда ғолиб чиқиб, ЕЛда «Севилья»дан енгилди. Ўзининг бетакрор услуби билан яна Европа грандлари эътиборига тушди. Энди ундан фақат жамоа танлашда хатога йўл қўймаслик талаб этиларди. Грециядаги омадсизлик туфайли Ян Облакнинг «Атлетико»даги фаолияти 2015 йилнинг февралигача булутлар соясида қолди. Унга сарфланган маблағ ҳавога учгандек баҳоланиб, дарвозабоннинг ўзи «Атлетико»нинг энг бахтиқаро аъзоси мақомига лойиқ кўрилди. Лекин «булут» тинмай курашишда давом этди. Ниҳоят, ЧЛнинг «плей-офф» босқичида, «Байер»га қарши жавоб учрашувида Мигель Мойя жароҳат олиб, ўз ўрнини Облакка бўшатиб берди. Ян эса хатога йўл қўймади. Қўшимчасига пенальтилар сериясини «матрасчилар» фойдасига ҳал қилди. Шундан буён Ян ишончни оқлаб, фақат олқишларга сазовор бўлмоқда. Ўз жамоадошларини «Реал» босимидан халос этди, ПСВни ҳам пенальтилар сериясида маҳв этди, ҳимоячилар билан ҳамкорликда «Барселона» ва «Бавария»нинг тинимсиз ҳужумларига дош берди. Агар Мюллернинг «нуқта»дан йўллаган зарбасини қайтармаганида, «рикошет» туфайли дарвозага йўл олган тўп йўлига ғов бўлмаганида, биз Диего Симеоне жамоасини мақташга ҳақли эмасдик. Ана шу муваффақиятнинг бош қаҳрамони эса шубҳасиз, словениялик камтарин дарвозабон Ян Облак бўлди. Шубҳа йўқки, у Миландаги ҳал қилувчи баҳсда ҳам бор куч-маҳоратини ишга солади!
Championat.com - Ҳ.МАСАИДОВ тайёрлади
