Кириш Регистрация
04/05 00:00 Лутон 1-1 Эвертон
04/05 00:00 Ланс 2-0 Лорьян
04/05 00:00 Хетафе 0-2 Атлетик Бильбао
04/05 16:30 Арсенал 3-0 Борнмут
04/05 17:00 Реал Сосьедад 2-0 Лас-Пальмас
04/05 18:00 Гавр 3-1 Страсбур
04/05 18:30 Андижон 0-1 Сўғдиёна
04/05 19:00 Бёрнли 1-4 Ньюкасл
04/05 19:00 Шеффилд Юнайтед 1-3 Ноттингем Форест
04/05 19:00 Брентфорд 0-0 Фулхэм
04/05 19:15 Реал Мадрид 3-0 Кадис
04/05 20:00 Монако 4-1 Клермон
04/05 21:00 Монца 2-2 Лацио
04/05 21:30 Манчестер Сити 5-1 Вулверхэмптон
04/05 21:30 Жирона 4-2 Барселона
04/05 22:00 Метц 2-3 Ренн
04/05 23:45 Сассуоло 1-0 Интер
05/05 00:00 Брест 0-0 Нант
05/05 00:00 Мальорка 0-1 Атлетико
05/05 15:30 Кальяри - Лечче
05/05 17:00 Осасуна - Бетис
05/05 18:00 Брайтон - Астон Вилла
05/05 18:00 Челси - Вест Хэм
05/05 18:00 Эмполи - Фрозиноне
05/05 18:00 Верона - Фиорентина
05/05 19:15 Сельта - Вильярреал
05/05 20:30 Ливерпуль - Тоттенхэм
05/05 21:00 Милан - Женоа
05/05 21:30 Валенсия - Алавес
05/05 23:45 Рома - Ювентус
06/05 00:00 Райо Вальекано - Альмерия
06/05 00:00 Севилья - Гранада
06/05 21:00 Салернитана - Аталанта
06/05 23:45 Удинезе - Наполи
07/05 00:00 Кристал Пэлас - Ман. Юнайтед
07/05 00:00 Лилль - Лион

Трансфер динамикаси ёхуд футбол бозори қандай ривожланган?

Баҳо:
+ | -

Бундан 20 йил олдин Роналдо жаҳон трансфер рекордини ўрнатган, бироқ у атиги бир мавсум ушланиб турганди.

Аниқроқ айтсак, «Интер» 1997 йилнинг 20 июнь куни «Барселона» ҳужумчиси Роналдо учун 19,5 миллион фунт тўлаб, жаҳон рекордини ўз номига расмийлаштирганди.

Мана, бу йил «ПСЖ» бу маррани анча юқорига кўтариб қўйди - 222 миллион евро. Савол: футболчилар трансфер ҳуқуқи нега бунчалик қимматлашиб кетди?

Келинг, soccer.ru сайти маълумотлари асосида футбол бозори динамикаси билан танишиш асносида бу саволга муайян жавоб оламиз.

1893 йил. «Астон Вилла» Вилли Гроувз учун 100 фунт тўлаганди

Шотландиялик Гроувз ўзбошимча ҳолда «Вест Бромвич»дан кетиб, Бирмингем жамоаси сафига қўшилган. Натижада «ВБА»нинг жаҳли чиққан ва ўртада катта можаро юзага келган. Якунда «Астон Вилла» трансфер учун 100 фунт тўлашга мажбур бўлган - футбол бозори тарихидаги илк «айланма».

Қиймат моҳиятини теранроқ тушуниш учун айтиш керак, 1893 йили 100 фунтга битта мўъжазгина коттеж сотиб олса бўларди. Ҳар ҳолда, оддий ишчилар ҳафтасига 5 фунт маош олишган, футболчиларнинг 7 кунлик хизматлари эса 4 фунтга баҳоланган. Хуллас, маошнинг юқори нуқтаси қатъий белгилаб қўйилганди. Шу боис, кўплаб ўйинчилар параллел равишда бошқа юмушлар билан ҳам шуғулланишган. Умуман, курс бўйича айтсак, ўша вақтдаги 100 фунт ҳозирги 13 минг  доллар ўрнини бемалол босади.

Мисол учун, Шерлок Холмс ҳақидаги асар муаллифи - сэр Артур Конан Дойл 40 фунт тўлаб, бутун бир йил давомида 4 хонали квартирадан ижара асосида фойдаланган, 60 фунт билан эса Европа бўйлаб саёҳатга чиқиши мумкин бўлган. Хуллас, 100 фунт ўша вақт учун катта маблағ ҳисобланган.

Бироқ Вилли Гроувз «Астон Вилла»да тузукроқ ўйнолмаган ва бир йилдан кейиноқ жамоадан кетган. Оддий айтганда, илк рекордчи ишончни асло оқламаган.

1905 йил. Альф Коммон - 1000 фунтга сотилган илк футболчи

Атиги 12 йил ичида футбол трансфери рекорди нақ 10 карра ошган. Агар ҳозир ҳам шундай ўсиш суръати сақналиб турсами, 2028 йилга бориб, энг қимматбаҳо футболчининг нархи 1 миллиард еврога етади-я... Энди 19-аср бошига қайтсак, ўрта синфга мансуб фуқаролар йилига чамаси 400 фунт топишарди.

Битта қизиқарли факт: 1905 йили Англия аҳолиси 2 миллиондан ортиқ бўлган ва ҳар икки кишидан бири Коммон трансферини ўз ҳисобидан амалга ошириши мумкин эди. Шунинг баробарида Альф ақлни шошириб қўядиган даражада футбол ўйнаган эмас. Тўғри, жисмонан бақувват ҳужумчи гавдасидан унумли фойдаланар, Англия термасида 1-2 марта майдонга тушганди.

У «Мидлсбро»да 6 йил бинойидек тўп суриб, 1000 фунтни оқлайди. Айтганча, Альф «Боро»дан таклиф олишига қадар «Шеффилд Юнайтед» билан шартнома тузишдан бош тортиб, «Сандерленд»га ўтганди. Бироқ янги клубда ўйнашга улгурмайди - рекорд даражадаги таклифдан юз ўгиролмаганди.

1928 йил. «Арсенал» Дэвид Жек учун 10890 фунт сарфлаган

Жек 29 ёшида жаҳон рекордини янгилайди. «Канонирлар» ўша вақт ҳам анча бой эдилар. Эътибор беринг, футболчининг юқори баҳоси минг фунтдан 10 минг фунтга кўтарилиши учун 23 йил кетган - бу бироз ақлга сиғмайди.

Дарвоқе, Жек трансферини аввалига 13 мингга баҳолашган, бироқ афсонавий мураббий Чэпмен «Болтон» вакиллари билан гаплашиб, нархни бироз пасайтирган. Бу трансфер футбол мутасаддиларини ташвишга ҳам солган. Улар ҳеч бир футболчи бундай катта суммага арзимаслиги хусусида баралла гапиришган. Зеро, валюта инфляциясини назарда тутсак, «Арсенал» ҳозирги курс бўйича фахрий футболчига деярли 800 минг фунт тўлаган бўлиб чиқади.

Дэвид хусусида тўхталсак, биринчи жаҳон урушида қатнашган футболчи «Болтон»да муносиб тўп сурганди - чемпионат доирасидаги 295та ўйинда 144та гол. У «Арсенал»да ҳам деярли шундай статистикага эришади - 208та ўйин, 124та гол. Асосийси, Жек «канонирлар» сафида Англиянинг 3 карра чемпионига айланади.

1932 йил. «Ривер Плейт»нинг харажати - 23000 фунт

Англия сарҳадларидан жаҳон ҳудудига ўтамиз. Аввалги асрнинг 30-йиллари барча лигаларда маош масаласида чегара бор эди, шунинг учун футболчиларни молиявий шартлар асосида кўндириш осон эмасди. Хуллас, британияликларга дахли йўқ илк қимматбаҳо трансфер Аргентинада амалга оширилади.

Ёш ҳужумчи Бернабе Феррейра «Тигре»да шундай даҳшатли ўйин кўрсатадики, «Ривер Плейт» президенти унинг маҳсулдорлигидан маст бўлиб, футбол трансфери рекордини янгилаш учун пул топади. Хуллас, ҳозирги ҳисоб-китоблар бўйича айтсак, футболчи учун илк марта 1 миллион доллардан кўпроқ тўланади.

«Ривер Плейт» бу трансферидан сира афсусланмаган бўлса керак: Феррейра фаолияти давомида 206та гол уради. Ваҳоланки, у жами 197та ўйинда иштирок этади, холос. Хуллас, Бернабе 30 ёшидаёқ футболдан четга чиқади. Аммо «ёввойи йиртқич» лақабини олган футболчини узоқ вақт эслаб қолишади.

Ахир унинг трансфери нақ 17 йил рекорд сифатида тилга олинади. Қисқаси, бу футбол тарихида энг узоқ вақт сақланиб турган рекорд кўрсаткичдир. Фақат 1949 йилга келиб, Куигли учун 24 минг фунт беришади, бироқ долларга нисбатан курс ўзгаришига қарасак, аслида унинг трансфери Феррейраникига нисбатан арзонроқ тушган.

Демакки, Бернабе 22 йил давомида энг қимматбаҳо футболчи мақомида юрганини таъкидлаш мумкин, токи уругвайлик Альберто Скьяффино «Милан» сафига 72000 фунт эвазига ўтишига қадар.

1961 йил. «Барселона» 152000 фунт туфайли Луис Суаресдан воз кечади

ДАВОМИ

Манба: www.interfutbol.uz
Киритилди: 23:59, 05.11.2017.
Ўқилди: 3329 марта.
Фикрлар: 1 та.

ЭНГ КЎП ЎҚИЛГАН ЯНГИЛИКЛАР

Асосий сахифа
© STADION.UZ
Гувоҳнома №0917. Берилган санаси: 02.12.2013. Муассис: «OSIYO KABEL» МЧЖ. Бош муҳаррир: Бўронов Олимхўжа Азимхўжа ўғли. Таҳририят манзили: 100057, Тошкент шаҳри, Уста Ширин 125. E-mail: admin@stadion.uz
Барча ҳуқуқлар ҳимояланган. Сайт материалларидан тўлиқ ёки қисман фойдаланилганда веб-сайт манзили кўрсатилиши шарт.
Блогдаги материаллар учун блог эгаси, хабарлар остидаги фикрлар учун фойдаланувчининг ўзи жавобгар.