Амакимнинг бу гиналари мени ҳам ўйлантириб қўйди. Гоҳида бирор спорт тури ҳақида мақола ё ахборот ёзаётган вақтимда, ўзим ҳам "дерби" сўзини кўп қўллайман. Футболни тушунган кишилар бу атама бир шаҳар ёки ҳудуднинг энг кучли жамоалари ўртасидаги учрашув, ўйинни англатишини яхши билишади. Хўш, билмаганлар-чи? Бир устозим мақолам хусусида фикр билдириб: "Навоий ҳазратлари шоирларга "Ашъорларингизни авом тушунадурғон тилда битингиз", деб дашном берган эканлар", - дея мени ҳам бу танбеҳдан мустасно этмаганди.
Энди айрим шарҳловчиларнинг ўзга тиллардаги ибораларни қўллашига тўхталсак, бу уларнинг зуллисонайн, яъни икки тил эгаси эканлигидан далолат беради. Икки ва ундан ортиқ тилда бемалол гапира оладиган киши бирор беллашувни шарҳлаш жараёнида баъзан ўзи билиб-билмай хорижий атамаларни қўллаб юборади. Кейинги пайтларда бу ҳол негадир шарҳловчилар орасида одатга айланиб бораяпти.
Болалик йилларимизда, футбол учрашувларини томоша қилганимизда, Ахбор Имомхўжаевнинг шарҳларидан завқланардик. У киши ҳам футбол мутахассиси, ҳам журналист эди, чамамда. Ҳарҳолда менда шундай таассурот қолдирган. Ўзбекона ташбеҳлар, қочиримлар, далиллар, ўйиндаги кайфият шундай маҳорат билан ифода этилардики, худди ажойиб ҳикоя тинглагандек бўлар эдик. Ҳозир ҳам "Спорт" телеканалида Ахбор аканинг чин шогирдлари анчагина.
Хуллас яхшилаб фикр юритилса, ҳар қандай иборанинг ўзбекча ўхшаши, муқобили бор. Бунинг учун она тилимизни яна ҳам яхши билишимиз лозим, холос. Айтайлик, "лайнсмен"ни "ён қанот ҳаками", "апперкот"ни "қуйидан зарба" тарзида айтиш мумкин-ку. Ўзим ҳам энди бу "касал"имни ташлайман, "ўхшаши йўқ" ибораларни қўлламасликка ҳаракат қиламан.
Абдураззоқ Даврон
