Futbol qiroli, Braziliya futbolining afsonasi - Pele yozda Moskvaga Konfederasiyalar kubogining ochilish marosimiga tashrif buyurgandi.
O‘shanda «Sport-Ekspress» nashri undan intervyu olgandi. Quyida ana shu suhbatni o‘qishingiz mumkin.
- Siz muloqot qilayotganingizda xavotirga tushadigan insonlar bormi?
- To‘g‘risi, bundaylar yo‘q. Turli vaziyatlar esa boshqa masala. Shaxsan men hujjatlarga imzo chekayotganda hayajonlanaman. Rasmiy qog‘ozlardan hamon qo‘rqaman. Xayriyatki, insonlar bilan bunday emas.
- Har kuni telekanallar, nashr-lardan sizga so‘rov tushadi. O‘zingiz kim bilan intervyu uyushtirishni istardingiz?
- Bundaylar ko‘p. Sportchilar, artistlar, jamoat arboblari va hattoki, siyosatchilar bor.
- Masalan?
- Muhammad Ali. Afsuski, endi buning iloji yo‘q. Lekin u bilan gaplashishni juda istardim. Shuningdek, «Formula-1» poygachisi Mixael Shumaxerdan intervyu olishni xohlardim. U o‘z ishining ustasi.
Hamma nima desa ham Krishtianu Ronalduni hurmat qilaman. Albatta, u qatori Messi bilan ham suhbatlashishni xohlardim. Sportdan tashqarida Donald Tramp bor.
U bilan ajoyib intervyu chiqardi. Chunki u oson vaziyatda emas. Trampdan o‘zini qanday his qilayotgani, qanday hissiyotlarga berilayotganini so‘rashni istardim.
- Moskvaga soat ishlab chiqaruvchi Hublot kompaniyasi vakili sifatida tashrif buyurdingiz. Agar vaqtni to‘xtatib, ortga qaytarish imkoniyati bo‘lganida faoliyatingizning qaysi lahzalariga qaytardingiz?
- Qiyin savol. Chunki, hayotimda bunday holatlar juda ko‘p. Hamisha vaqtning qadriga yetganman. Futbolchi uchun vaqt o‘ta qadrli omil. Gol urish uchun lahzalarni iqtisod qilishingizga to‘g‘ri keladi. Agar qaytishni istasam, gol urgan lahzalarimga qaytardim.
- Rossiyada necha marta bo‘lgansiz?
- Olti yoki yetti marta, hisobdan ham adashdim. Birinchi bor kelganimda siz tug‘ilmagandingiz, 1965 yil.
- Aniq.
- Lekin o‘shandan buyon bir necha marta keldim.
- Nimalarni ko‘p eslaysiz?
- Gollarni, axir futbolchiman-ku. Juda yoqimli xotiralar. Umuman olganda, Rossiya va Braziliyaning aloqalari yaxshi. Garchi geografik jihatdan uzoqda joylashgan bo‘lsakda, futbol va boshqa sohalarda qarashlarimiz yaqin.
- Rossiyada eng yaxshi narsa?
- Do‘stlar.
- Odatda, braziliyaliklar sovuq haqida gapirishadi.
- Men uchun Rossiya - bu do‘stlar. Lev Yashin ulardan birinchisidir. Hozir uning rafiqasi Valentina bilan muloqot qilib turaman. Bu men uchun katta ahamiyat kasb etadi.
- Oxirgi marta u bilan nima haqida gaplashdingiz?
- Rossiyaga necha marta kelganim haqida gaplashdik. O‘tgan davrlarni esladik va undan necha marta Braziliyaga borganini so‘radim. U esa «Pele, biror marta ham bormaganman», dedi. Keyin «Janubiy Amerikaga necha marta borgansan?» deb so‘radim.
U esa: «Yashin borgan. Men bormaganman», deb javob qaytardi. Shunda unga: «Endi sen mehmonga borasan», dedim. Keyingi safar Braziliyada uchrashishga kelishib oldik.
- Unga qayerlarni ko‘rsatasiz? «Marakana», Iso Masih haykali?
- Iso Masihning haykalini shundoq ham ko‘rsatishadi. Lekin men San-Paulo shtatidagi Santos shahrida yashayman. Shunday ekan, o‘z shahrimning diqqatga sazovor joylarini ko‘rsataman.
- Odamlar oldingi davr qahramonlarini zamonaviy qahramonlarga solishtirishni yaxshi ko‘rishadi. Yashinni hozirgi davr darvozabonlaridan kimga qiyoslagan bo‘lardingiz? Balki Buffongadir?
- Darvozabonlarni solishtirish oson. Ammo hujumchilarni tenglashtirish qiyin. Chunki, futbol o‘zgaryapti. Darvozabon baribir, darvozabon bo‘lib qolaveradi. Oldingidek, reaksiya, intuisiya, maydonni ko‘rish qobiliyati kerak.
Braziliyada Jilmar eng yaxshi darvozabon hisoblanadi. U bilan ikki marta jahon chempionatida g‘olib chiqqanmiz. Lekin shaxsan men uchun Yashin eng yaxshi bo‘lib qolaveradi. Butun davrlar uchun.
- Aytishlaricha, JCH-1970 sizning eng yaxshi turniringiz ekan. Shu fikrga qo‘shilasizmi?
- Yaxshi savol. 1958 yili Shvesiyada bo‘lib o‘tgan jahon chempionatida 17 yoshda edim. Jamoa tarkibiga endi chaqirilgandim va tajribam yo‘q edi. Bir tarafdan qiyin bo‘lgan bo‘lsa, boshqa tomondan oson kechgan.
Chunki hech qanday ma’suliyat yo‘q, siz eng yoshisiz, terma jamoada o‘ynash orzungiz ushalgan. Mas’uliyat o‘sha paytning buyuk o‘yinchilari Didi, Nilton Santoslarda edi. Oradan 12 yil o‘tib, 1970 yilgi jahon chempionatida o‘zim shunday holatga tushdim.
Faoliyatim yakunlanayotganini, oxirgi yirik turnirim va odamlar menga boshqacha nazar bilan qarayotganlarini bilardim. Mana bu haqiqiy mas’uliyat. Buning ustiga, musobaqadan oldin faoliyatimni yakunlashimni aygandim.
Shu bois ham yaxshi notada yakunlash talab etilardi. Shunday ekan, JCH-1970 men uchun eng yaxshi bo‘lishi mumkin. Lekin eng qiyini bo‘lgani aniq.
- Sizdan Messi va Krishtianu Ronaldu haqida yuz martalab so‘rashgan. Bilishimizcha, argentinalikka ko‘proq baho berarkansiz. DAVOMI
