Футбол қироли, Бразилия футболининг афсонаси - Пеле ёзда Москвага Конфедерациялар кубогининг очилиш маросимига ташриф буюрганди.
Ўшанда «Спорт-Экспресс» нашри ундан интервью олганди. Қуйида ана шу суҳбатни ўқишингиз мумкин.
- Сиз мулоқот қилаётганингизда хавотирга тушадиган инсонлар борми?
- Тўғриси, бундайлар йўқ. Турли вазиятлар эса бошқа масала. Шахсан мен ҳужжатларга имзо чекаётганда ҳаяжонланаман. Расмий қоғозлардан ҳамон қўрқаман. Хайриятки, инсонлар билан бундай эмас.
- Ҳар куни телеканаллар, нашр-лардан сизга сўров тушади. Ўзингиз ким билан интервью уюштиришни истардингиз?
- Бундайлар кўп. Спортчилар, артистлар, жамоат арбоблари ва ҳаттоки, сиёсатчилар бор.
- Масалан?
- Муҳаммад Али. Афсуски, энди бунинг иложи йўқ. Лекин у билан гаплашишни жуда истардим. Шунингдек, «Формула-1» пойгачиси Михаэль Шумахердан интервью олишни хоҳлардим. У ўз ишининг устаси.
Ҳамма нима деса ҳам Криштиану Роналдуни ҳурмат қиламан. Албатта, у қатори Месси билан ҳам суҳбатлашишни хоҳлардим. Спортдан ташқарида Дональд Трамп бор.
У билан ажойиб интервью чиқарди. Чунки у осон вазиятда эмас. Трампдан ўзини қандай ҳис қилаётгани, қандай ҳиссиётларга берилаётганини сўрашни истардим.
- Москвага соат ишлаб чиқарувчи Hublot компанияси вакили сифатида ташриф буюрдингиз. Агар вақтни тўхтатиб, ортга қайтариш имконияти бўлганида фаолиятингизнинг қайси лаҳзаларига қайтардингиз?
- Қийин савол. Чунки, ҳаётимда бундай ҳолатлар жуда кўп. Ҳамиша вақтнинг қадрига етганман. Футболчи учун вақт ўта қадрли омил. Гол уриш учун лаҳзаларни иқтисод қилишингизга тўғри келади. Агар қайтишни истасам, гол урган лаҳзаларимга қайтардим.
- Россияда неча марта бўлгансиз?
- Олти ёки етти марта, ҳисобдан ҳам адашдим. Биринчи бор келганимда сиз туғилмагандингиз, 1965 йил.
- Аниқ.
- Лекин ўшандан буён бир неча марта келдим.
- Нималарни кўп эслайсиз?
- Голларни, ахир футболчиман-ку. Жуда ёқимли хотиралар. Умуман олганда, Россия ва Бразилиянинг алоқалари яхши. Гарчи географик жиҳатдан узоқда жойлашган бўлсакда, футбол ва бошқа соҳаларда қарашларимиз яқин.
- Россияда энг яхши нарса?
- Дўстлар.
- Одатда, бразилияликлар совуқ ҳақида гапиришади.
- Мен учун Россия - бу дўстлар. Лев Яшин улардан биринчисидир. Ҳозир унинг рафиқаси Валентина билан мулоқот қилиб тураман. Бу мен учун катта аҳамият касб этади.
- Охирги марта у билан нима ҳақида гаплашдингиз?
- Россияга неча марта келганим ҳақида гаплашдик. Ўтган даврларни эсладик ва ундан неча марта Бразилияга борганини сўрадим. У эса «Пеле, бирор марта ҳам бормаганман», деди. Кейин «Жанубий Америкага неча марта боргансан?» деб сўрадим.
У эса: «Яшин борган. Мен бормаганман», деб жавоб қайтарди. Шунда унга: «Энди сен меҳмонга борасан», дедим. Кейинги сафар Бразилияда учрашишга келишиб олдик.
- Унга қаерларни кўрсатасиз? «Маракана», Исо Масиҳ ҳайкали?
- Исо Масиҳнинг ҳайкалини шундоқ ҳам кўрсатишади. Лекин мен Сан-Пауло штатидаги Сантос шаҳрида яшайман. Шундай экан, ўз шаҳримнинг диққатга сазовор жойларини кўрсатаман.
- Одамлар олдинги давр қаҳрамонларини замонавий қаҳрамонларга солиштиришни яхши кўришади. Яшинни ҳозирги давр дарвозабонларидан кимга қиёслаган бўлардингиз? Балки Буффонгадир?
- Дарвозабонларни солиштириш осон. Аммо ҳужумчиларни тенглаштириш қийин. Чунки, футбол ўзгаряпти. Дарвозабон барибир, дарвозабон бўлиб қолаверади. Олдингидек, реакция, интуиция, майдонни кўриш қобилияти керак.
Бразилияда Жилмар энг яхши дарвозабон ҳисобланади. У билан икки марта жаҳон чемпионатида ғолиб чиққанмиз. Лекин шахсан мен учун Яшин энг яхши бўлиб қолаверади. Бутун даврлар учун.
- Айтишларича, ЖЧ-1970 сизнинг энг яхши турнирингиз экан. Шу фикрга қўшиласизми?
- Яхши савол. 1958 йили Швецияда бўлиб ўтган жаҳон чемпионатида 17 ёшда эдим. Жамоа таркибига энди чақирилгандим ва тажрибам йўқ эди. Бир тарафдан қийин бўлган бўлса, бошқа томондан осон кечган.
Чунки ҳеч қандай маъсулият йўқ, сиз энг ёшисиз, терма жамоада ўйнаш орзунгиз ушалган. Масъулият ўша пайтнинг буюк ўйинчилари Диди, Нилтон Сантосларда эди. Орадан 12 йил ўтиб, 1970 йилги жаҳон чемпионатида ўзим шундай ҳолатга тушдим.
Фаолиятим якунланаётганини, охирги йирик турнирим ва одамлар менга бошқача назар билан қараётганларини билардим. Мана бу ҳақиқий масъулият. Бунинг устига, мусобақадан олдин фаолиятимни якунлашимни айгандим.
Шу боис ҳам яхши нотада якунлаш талаб этиларди. Шундай экан, ЖЧ-1970 мен учун энг яхши бўлиши мумкин. Лекин энг қийини бўлгани аниқ.
- Сиздан Месси ва Криштиану Роналду ҳақида юз марталаб сўрашган. Билишимизча, аргентиналикка кўпроқ баҳо бераркансиз. ДАВОМИ
