Mino Rayola va Jorje Mendesh nomi ko‘pchilik muxlislarga yaxshi tanish bo‘lsa, Pini Zaxavini kamchilik biladi.
Isroillik tajribali agent 70-yillar oxiridan buyon vositachi sifatida muzokaralarda qatnashib kelmoqda. Aynan u «Chelsi»ga De Bryuyne va Lukakuni olib kelgan, Rio Ferdinandning transferida ko‘maklashgan, Roman Abramovich bilan ishlagan, «PSJ» va «Tottenxem» nomidan amalga oshirilgan kelishuvlarda katta rol o‘ynagan.
Sport jurnalistidan agentlikka
Zaxavi universitetni tashlagach, sport jurnalistiga aylandi. Isroilning uchta yirik gazetalarida ishlagan Pini ko‘pchilik bilan aloqalarni yo‘lga qo‘ydi. 1979 yilda, jurnalist sifatida ishlayotganida, o‘zining ilk kelishuvini amalga oshirdi - Isroil termasi himoyachisi Avraam Koen 200 ming funt evaziga «Makkabi Tel-Aviv»dan «Liverpul»ga o‘tdi. Zaxavi tez-tez Angliyadagi futbol uchrashuvlariga borar, bir safar Londondagi Xitrou aeroportida «Liverpul» kotibi Piter Robinson bilan uchrashib, unga mijozini taklif qilgandi. Koenga kelsak, u agent bilan Yedioth Ahronoth gazetasi uchun tayyorlangan reportaj orqali tanishgan. Zaxavi kelishuvda qatnashgani uchun o‘z ulushini oldi, albatta.
Bir yildan so‘ng isroillik agent yana bir o‘tishda qatnashdi - uning sa’y-harakatlari evaziga «Manchester Siti» yarim himoyachisi Barri Silkman ijara asosida «Makkabi Tel-Aviv»ga o‘tdi, 1990 yilda esa forvard Ronni Rozentalni «Standard»dan «Liverpul»ga ko‘chirdi (o‘sha payt Kenni Dalglish mersisaydliklar bosh murabbiyi edi).
Yirik transferlar
90-yillar oxirida isroillik agentning tanishlari ancha ko‘payib qolgandi - do‘stlari orasida Grem Suness, Aleks Fergyuson, Ron Atkinson, Terri Veneybls va boshqa ko‘plab afsonalar bor edi. XXI asr boshida Zaxavi megatransferning bevosita sababchisiga aylandi: Rio Ferdinand 18 mln. funt evaziga «Vest Xem»dan «Lids»ga o‘tdi, ikki yildan keyin esa 30 mln. funt to‘lagan «Manchester Yunayted» himoyachini tarkibiga qo‘shib oldi. Bu o‘tishda Pinining «Vest Xem» bilan tanish-bilishchiligi asqotdi: 1997 yilda u London klubiga Eyal Berkovichni joylashtirgandi.
Agent Aleks Fergyuson bilan 80-yillarda tanishgan, Ferdinand «MYU»ga o‘tgan paytga kelib klubning deyarli barcha yirik transferlariga mas’ul bo‘lgan. 2001 yili Yap Stamning «Lasio»ga 16,5 mln. funtga sotilishi, xuddi ushbu jamoadan Xuan Sebastyan Veronni 28,1 mln. funtga olib kelinishi shular jumlasidan. Zaxavi 2003 yili Roman Abramovichga yaqin shaxslar safiga qo‘shilgach, funksionerning «Chelsi» klubi va ko‘plab futbolchilarni qo‘lga kiritishiga sababchi bo‘ldi. Hisob-kitoblarga ko‘ra, londonliklarning transferlarga sarflagan 111 mln. funtidan 5 «limoni» agentga tekkan. Pini rossiyalik biznesmen bilan 90-yillar oxirida Moskvada tanishgan. Zaxavining sa’y-harakatlari bilan Maykl Essyen va Peter Chex «Chelsi» tarkibini to‘ldirishgan, Xavyer Maskerano va Karlos Teves «Vest Xem»ga o‘tishgan.
2006 yili Pini «Portsmut» bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yib, jamoaga ko‘plab o‘yinchilarni olib keldi. 2005 yili Yakubu Ayegbeni «Midlsbro»ga o‘tgani uchun Zaxaviga 3,64 mln. funt ulush tegdi. Ushbu summa isroillik agentga 5 yil davomida 10 qismga bo‘lingan holda to‘lanishi belgilandi. Bu o‘sha pallada Angliya futbolidagi eng yirik agentlik gonorariga aylangandi. «Portsmut» muammolar sabab Zaxavi va boshqa 23 nafar agentdan 9 mln. (Pinidan 2,074 mln.) funt qarz bo‘lib qoldi.
Hozirgi mijozlar
Ayni payt 78 yoshli agentning mijozlari ko‘p emas, ammo ular orasida ham taniqli nomlar bor - Kristofer Nkunku, Robert Levandovski, Pyer-Emil Xyoybyerg, Yannik Karrasko, Aleksandr Mitrovich, Aleks Telles, Fabio Kannavaro. Bundan tashqari, Zaxavi Neymarning «Barselona»dan «PSJ»ga transferida qatnashib, 12 mln. yevroga ega bo‘lgan. Pini Jorje Mendesh singari «superagentlar»dan o‘zining og‘ir-bosiqligi bilan ajralib turadi. Uni stadion lojalarida tez-tez uchratish mumkin. Umuman olganda, Rayolaning vafotidan so‘ng aynan u Mendesh bilan birgalikda futbolni egallab olishdi.
Pini o‘zini agent emas, vositachi deb hisoblaydi. «Men futbolchi va investorlarni klub bilan bog‘layman, shu xolos», - degandi u intervyularining birida. Zaxavi ishidagi o‘ziga xos jihatlardan biri - juda ko‘plab ofshor hisob-raqamlari. Lyuksemburg, Gibraltar, Malta, Kipr va Virgin orollaridagi kompaniyalar unga tegishli. Bir necha yillar avval polisiya reydidan so‘ng Pini jiddiy nazoratga olingandi. Agent firibgarlik, Belgiya oliy ligasidagi «Muskron» maqomini saqlab qolish maqsadida ofshor kompaniyalar orqali qalbaki hujjatlar taqdim etganlik ayblangandi.
Yaqinda Zaxavi David Alabaning «Real»ga o‘tishida muhim rol o‘ynadi. Joriy yil yozida esa vositachi transfer bozorida katta qiziqishga sabab bo‘lib turgan Robert Levandovski va Kristofer Nkunkuning ishlari bilan shug‘ullanadi. Zaxavidan manfaatli shartnoma shartlarini ta’minlash talab etiladi - odatda, undan «klublarni ko‘ndirish» jarayonida foydalanishadi.
2018 yili Pini Levandovskini «Bavariya»dan tortib olishga uringan, lekin jarayon maosh miqdori 8 mln. yevrodan 23 mln. yevrogacha oshishi bilan yakunlangandi. Agar agent nemis klubi yulduzini olib ketishni uddalasa, bu jahon miqyosidagi «o‘g‘rilik»ka aylanadi. Alabaning ketishiga «Bavariya»ning faxriy prezidenti Uli Xyoness shunday munosabat bildirgandi: «Davidning agenti - ziqna piranya. Aslida muammo pulda. Alaba shundoq ham dunyoning eng yaxshi klubida o‘ynayapti, yana qayerga o‘tishi kerak?».
Zaxavining «Bavariya»ga taalluqli ikkinchi firibni amalga oshirishini kuzatish qiziq bo‘lishi shubhasiz.
O‘.UMAROV tayyorladi