Dushanba kuni Syurixda tantanali kecha bo‘lib o‘tadi, unda FIFA bir necha nominasiyalar bo‘yicha mukofotlarni topshiradi. Eng qiziqarlisi – “yilning eng yaxshi futbolchisi”ga beriladigan mukofot. “Stadion.uz” mazkur mukofotni kim qo‘lga kiritishini taxmin qilishga harakat qilib ko‘radi.
Mukofotga kim loyiq?
FIFAning eng yaxshi futbolchisi sovriniga da’vogarlarning yakuniy ro‘yxatidan uchta futbolchi joy olgan - Lionel Messi, Robert Levandovski va Muhammad Saloh. Asosiy kurash argentinalik va polyak o‘rtasida kechishi aniq. Kuzda ular “France Football” jurnali tomonidan taqdim etilgan “Oltin to‘p” uchun kurash olib borishdi. Jurnalistlarning ovoz berish natijalariga ko‘ra, Messi birinchi mukofotga ega chiqdi. Argentinalik futbolchi faoliyatidagi yettinchi “Oltin to‘p”ga loyiq ko‘rilishi mutaxassislar va muxlislar orasida katta shov-shuvga sabab bo‘ldi. Ko‘pchilik Levandovski mukofotga ko‘proq loyiq ekanligiga aytishdi va gapirishda davom etmoqda, ammo ...
Mezonlar va qoidalar qanday?
Muammoni to‘liq tushunish uchun biz FIFA rasmiy veb-saytiga o‘tamiz va ovoz berish mezonlari va qoidalari oq va qora rangda tasvirlangan faylni ochamiz. Muhim jihati shundaki, mukofot 2021 yil doirasida emas, balki mavsum doirasida – 2020 yil 8-oktabrdan 2021 yil 7 avgustgacha erishilgan yutuqlar uchun topshiriladi. Avvalroq, FIFA Yevropa mavsumining an’anaviy vaqtini – iyuldan iyulgacha qo‘llagan edi, biroq pandemiya boshlanishi bilan mavsum vaqti vaqtincha o‘zgardi va vaziyat o‘zgarib ketdi. Bir yil oldin, Robert Levandovski ishonchli tarzda sovrinni qo‘lga kiritganida, FIFA 2019 yilning iyulidan 2020 yilning oktyabrigacha bo‘lgan davr uchun mukofotni taqdim etgan edi. Hozirda, FIFA yana mavsum vaqtiga e’tibor qaratmoqda.
Ko‘rsatilgan sanalar shuni ko‘rsatadiki, Lionel Messining PSJdagi natijalari umuman hisobga olinmaydi.
Biz ko‘proq ma’lumot olishga harakat qildik. Mukofot nima uchun? Biz FIFA veb-saytiga mur yanaojaat qilamiz: “Mukofot o‘yinchining natijalari va uning maydondagi va undan tashqaridagi umumiy xatti-harakatlari asosida beriladi”.
Ovoz berishda kimlar ishtirok etadi? Hakamlar hay’ati to‘rt guruhdan iborat: terma jamoalarning hozirgi murabbiylari, terma jamoalarning amaldagi sardorlari, ekspert jurnalistlar, FIFA saytidagi muxlislar. Ovoz berishda faqat bitta cheklov bor - sardorlar o‘zlari uchun ovoz berishlari mumkin emas. Ya’ni, Robert Levandovski va Lionel Messi o‘zlarini kuchli uchlikka kirita olmaydi.
Sovrinni kim oladi?
Endi keling, eng yaxshi uch finalchining 2020 yil 8-oktabrdan 2021 yil 7 avgustigacha bo‘lgan natijalarini ko‘rib chiqamiz.
Muhammad Saloh: “Liverpul” tarkibida 51 o‘yinda 31 gol va 6 golli uzatma, Misr terma jamoasi safida 2 o‘yinda 2 gol. Belgilangan davr mobaynida 53 ta o‘yinda umuman ogohlantiri va qizil kartochka olmagan.
Robert Levandovski: “Bavariya” tarkibida 40 o‘yinda 48 gol va 9 golli uzatma, Bundesliganing eng yaxshi to‘purari, Polsha terma jamasi safida 10 o‘yinda 8 gol va 2 golli pas, 50 o‘yinda 5 sariq kartochka olgan.
“Bavariya” Germaniya chempionligini qo‘lga kiritdi, Polsha terma jamoasi Yevro-2020 guruh bosqichidan chiqa olmadi.
Lionel Messi: “Barselona” safida 47 o‘yinda 38 gol va 14 golli uzatma, Liganing eng yaxshi to‘purari, Argentina terma jamoasi tarkibida 13 o‘yinda 6 gol va 5 golli uzatma, Amerika kubogining eng yaxshi futbolchisi (turnirning eng yaxshi to‘purarlaridan biri) ( Turnirning eng yaxshi assistenti Luis Dias bilan 4 ta), belgilangan davrda 60 ta o‘yinda 6 ta sariq va 1 ta to‘g‘ridan-to‘g‘ri qizil kartochka.
“Barselona” Ispaniya kubogini, Argentina Amerika kubogini qo‘lga kiritdi.Ko‘rib turganingizdek, ob’ektiv ravishda sovrin Lionel Messiga berilishi kerak. Asosiy argument Amerika kubogi bo‘lib, u yerda hujumchi finalda o‘zini ko‘rsata olmagan bo‘lsa-da, turnirning eng yaxshi futbolchisi bo‘ldi. Qit’a futbol forumlari, turli darajadagi bo‘lishiga qaramay, odatda bunday ovoz berishda teng qiymatli hisoblanadi.
Lekin, yana shuni unutmasligimiz kerakki, biz ovoz berish haqida gapiramiz, ya’ni turli xil muxlislik chegaralari ham bor. Keling, shuning uchun bu qanday yakun topishini kuzatamiz.
Jamshidjon Mahmudov tayyorladi.
