Karim Benzema o‘tgan mavsum shunday o‘yin ko‘rsatdiki, u nafaqat yil davomida dunyoning eng yaxshilari qatorida e’tirof etilishga muvaffaq bo‘ldi. Balki Karim yevrofutbolga jiddiy ta’sir o‘tkazdi. Kelayotgan yaqin 5 yil ichida ko‘hna qit’a futboli nisbatan boshqacha bo‘lishi mumkin. Albatta Benzemaning o‘yini tufayli. 2009 yillarda Pep tufayli juda ham tizimlashgan futbol endi oddiylashish ehtimoli katta. Bunday deyishimga asos va sabablar yetarli. Keling, quyida shu haqida to‘xtalamiz.
Pep taslim bo‘ldi
Bundan 10 yillar ilgari Gvardiola yangi mukammallik asoschisi edi. “Barselona”da Pep shunday uslub yaratdiki, o‘sha futbolning ixlosmandlari millionlab topilar edi. Kuchli jamoalar esa o‘sha futboldan andoza olishga urinar, hatto Pepni ham o‘z jamoasiga murabbiy qilganlar ham topildi. Tiki-taka shu darajada mashxurlashib ketdi. Istalgan muxlisdan futbol uslub so‘ralganda birini o‘rinda tiki-taka deydigan bo‘ldi. Ispaniya o‘sha uslub bilan 2 bor Yevropada 1 marta jahonda tengsiz bo‘la oldi. Gvardiola esa, uslubga shu darajada sho‘ng‘ib qoldi-ki ohiri “Barselona”dan boshqa jamoada YECHLni yutish u uchun imkonsiz bo‘lib qoldi. Qandaydir oddiylik uni taslim etaverdi. Tizimli futbol yutqazaverdi. Benzema “shaharliklar”ni ko‘mib qo‘ygan oqshomda Gvardiola tushundi. Jamoaga tatal va boshqa falsafalarga bo‘ysunmas hujumchi kerakligini bildi.
Pep “Manchester Siti”ni shunaqangi kuchli jamoaga aylantira olgandi. Uning o‘rnida boshqa murabbiy bo‘lganida sochlari to‘kilib ketardi. Pepga sof yirtqich hujumchi kerak edi. U darhol Xolandni tanladi. Erling boshqacha falsafaga bo‘ysunmaydi. U jarima maydonchasi ichida boshini ko‘tarib sherik izlaydigan futbolchi emas. Unaqa bo‘la olmaydi ham. Uning yagona maqsadi darvozaga zarba berish. Unday hujumchilarning hayoliga kimgadir jarima maydonchasi ichida to‘p uzatish kelmaydi. Pep shunday futbolchini jamoaga olib keldi. O‘tgan yili Gvardiola erkin futbol o‘ynashni yoqtiradigan o‘rtameyona jamoa lideri bo‘lgan Grilishni ham katta summaga jamoasiga olib kelishini talab qilgan edi. Jek tizimli o‘yinda kerak vaqti ko‘rinmay qoldi ham. Mavsum ohirida salgina unga erkinlik taqdim etildi. Shunda ham avvalgi Grilishni ko‘ra olmadik. Pep agar Erlingni ham shunday o‘ynatishni istasa, katta ehtimol futbol bir yorqin kelajak egasini yo‘qotishi mumkin.
Uning ustiga umuman Pep uslubiga tushmaydigan, himoyaviy o‘yinda esa ko‘p mehnat qiladigan Kelvin Fillips jamoaga taklif etildi. Bular esa Gvardiola taslim bo‘lgani, uning tizimli futboli o‘zgarishni boshlyotganidan dark beradi. To‘g‘ri, Pep Fillipsni asosiy tarkibda tushirishi bir muncha muammo. Ingliz Rodri bilan raqobatda yutishi qiyin. Rodri barbir asosiy figura bo‘lib qolaveradi. Umuman Pep transferlar bilan tiki-takadan voz kechadi demoqchi emasmiz. Shunchaki endi sal o‘zgaradi. Xolandga o‘ynashi mumkin jamoa. Ba’zi futbolchilar maydonda erkinroq harakat qiladi. Avvalgi futbolda Pep kim qaysi daqiqada zarba berishini aytmas edi holos.
“Liverpul”da haqiqiy tatal hujumchi paydo bo‘ldi
Transfer oynasi ochilishi bilanoq “Liverpul” Darvin Nunyesni xarid qildi. Klopp “Benfika”ga qarshi o‘yinda “oshiq” bo‘lgan futbolchisini o‘z jamoasiga olib keldi. Yurgen “Liverpul”ga murabbiy bo‘lgan hech qanday sof markaziy hujumchiga katta ishonch bildirmagan. Roberto Firmino avvaliga Mane va Saloh bilan trio hosil qildi. Aslida “Bobbi” markaziy hujumchi pozisiyasida ko‘rsatilsa-da, uning asosiy vazifasi sal ortroqqa chekinib, hujumlar yaratish edi. Tushunarli qilib aytganda Roberto hujumkor yarim himoyachi pozisiyasida o‘ynagan. Klopp undan “yolg‘onchi to‘qqizlik” sifatida foydalangan. Jamoadagi sof markaziy hujumchi Divok Origi esa, asosiy tarkab o‘yinchisi bo‘lmagan.
Keyinchalik esa, Firminoning sport formasi yomonlshgach, Diogo Jota jamoaga keldi. Jota yaxshi futbolchi boshda ham zo‘r o‘ynaydi. Ammo u ham markaziy hujumchi emas. Inglizcha aytganda, uning pozisiyasi “Sekondstriker”, ya’ni ikkinchi hujumchi. U istalgan qanotda va hujum ortida o‘ynay oladi. Klopp Jota bilan raqib himoyasini ancha chalg‘ita oldi. Diogo istalgan payti Mane yoki Salohning joyini egallab, ularga markazni bo‘shatib berar edi.
Luis Dias kelgach esa, Jota ham ba’zida asosiy tarkibdan tushib qoldi. Dias sof qanot hujumchisi va u markazda umuman o‘ynay olmaydi. Uchlikda Manening jarima maydoni ichidagi imkoniyatlari hisobga olinib, u sof hujumchi pozisiyasiga ko‘proq o‘tadigan bo‘ldi.
Endi esa jamoaga Darvin Nunyes keldi. Yuqorida sanab o‘tgan futbolchilarimdan uruguvaylik jiddiy farq qiladi. U “Bobbi” singari ortga qaytib o‘ynay olmaydi. U pleymeykerlik yoki to‘psiz o‘yinda deyarli o‘ynay olmaydi. BU ishlarni Firmino “qotirib” tashlaydi. U Jota singari ikkinchi hujumchi emas. Uni qanotlarda o‘ynatish umuman foydasiz. Nunyes tezkor bo‘lishiga qaramay texnik harakatlari zo‘r rivojlanmagan. Uning ustiga unda yaxshi uzatmalar ham ko‘p uchrab turmaydi. Ammo, Nunyes tatal hujumchi, u vaziyatini kutadi. Oldingi chiziqda pressing uyishtiradi. Ikkinchi qavatda “snayper”, buni “Ayaks” himoyachilari yaxshi bilishadi. Uzun uzatmalarni qabul qilish va tezlikda raqibidan qochishda yaxshi imkoniyatlari bor. Qarshi hujumlarda esa juda xavfli(“Barselona”dan so‘rab ko‘ring). Shunchaki, Pep singari Klopp ham o‘sha “Real”dan jabr ko‘rgan. Endi unga ham sof hujumchi kerak bo‘lib qoldi.
Uzoq vaqt ortga qaytmaymiz. Xavi va “Barselona” yaqinda Levandovskini xarid qildi. Maqsad esa Chempionlar ligasida yaxshi natija ko‘rsatish. Demak katalon klubi ham biladi. Bo‘lmasa, Levani yoshiga nisbatan qimmatga sotib olmasdi. Hammasidan ham Robert va Karim Benzemaning Ispaniyadagi kurashi qiziqroq bo‘ladi.
Mirjalol Pardaboyev tayyorladi.
