Мана, узоқ кутилган Россия мундиали-2018 ҳам оҳистагина футбол тарихи саҳифаларига кўчди. Шу билан ҳар 4 йилликнинг кейинги энг катта футбол байрами - Қатарда ўтадиган ЖЧ-2022 вақтини ҳисоблаб бориш бошланди.
Ҳозирданнавбатдагижаҳонфорумиўзгачабўлишикутилмоқда. Энг катта ўзгариш сифатида ўйинларнинг ёз эмас, балки куз-қиш фаслига тўғри келишини айтиш мумкин. Табиийки, биз ҳам буёғига бўлажак мундиалга имкон қадар кўпроқ эътибор қаратамиз.
Биринчидан, унда миллий жамоамизнинг ниҳоят, дебют қилишини кутяпмиз. Иккинчидан, ЖЧ тарихда иккинчи марта улкан Осиё меҳмони бўлади. Энди асосий маълумотларга бирров тўхталиб ўтсак бўлаверар...
ҚАРОР ҚАЧОН ҚАБУЛҚИЛИНГАНДИ?
Қатар ЖЧ-2022 мезбонлик ҳуқуқини 2010 йилнинг 2 декабрь куни қўлга киритганди. Яъни Россия ЖЧ-2018 мезбонига айланган куни қатарликлар ҳам алоҳида байрам қилишган. Яқин Шарқ мамлакати «заявка»си ФИФА Ижроий қўмитаси аъзолари иштирокидаги овоз бериш жараёнида Австралия, Япония, Жанубий Корея ва АҚШ аризаларидан устун чиққанди.
Аниқроғи, жараённинг ҳал қилувчи 4-турида Қатар учун 14 киши овоз берганди. Ўшанда финалга чиққан АҚШ «заявка»сини 8 киши ёқлаган. Хуллас, қатарликлар якуний босқичда америкаликларни сезиларли даражада ортда қолдиришганди.
ЧЕМПИОНАТ ҚАЧОН ЎТКАЗИЛАДИ?
ФИФА томонидан 2018 ва 2022 йиллардаги турнирларнинг ташкилотчи мамлакатлари номи эълон қилингани ҳамоно чор атрофдан саноғи йўқ танқидий фикрлар ва хулосалар янграй бошлади. Айниқса, Қатар-2022 лойиҳаси жиддий эътирозларга учрагани рост.
Хусусан, кўпчилик бу мамлакатда ёзда футбол ўйнаб бўлмаслигини таъкидлаб, айюҳаннос солишга тушди. Бундай ёндашув асосиз эмасди - Қатарда майдан сентябргача ўртача ҳаво ҳарорати 40-45 даражадан пастга тушмайди одатда. Қатарликлар танқидларга жавобан ареналарни замонавий совуткич тизими билан тўлиқ таъминлашга ваъда беришди.
Оддий айтганда, мезбон мамлакат томони чемпионат вақтида стадион ичидаги ҳаво ҳарорати 27 даража иссиқдан ошмаслигини таъкидлади. Бироқ бу ғоя кўпчилик томонидан маъқулланмади. Хусусан, ФИФАнинг ўша вақтдаги президенти Йозеф Блаттер ЖЧ-2022ни баҳор ойларига кўчириш вариантини илгари сурди. Аммо собиқ функционернинг таклифи ҳам ярим йўлда қолиб кетди.
Яъни 2014 йилга келиб, халқаро футбол федерациялари уюшмаси бош котиби Жером Вальке турнир куз-қиш фаслида ўтишини маълум қилди. Кейинроқ - 2015 йили ФИФА Ижроий қўмитасининг Цюрихдаги йиғилишида мундиал-2022 учун танланган аниқ муддат айтилди - 21 ноябрь - 18 декабрь. Яқинда эса бу муддат расман тасдиқланди.
ЎЙИНЛАР ҚАЙСИ ШАҲАР ВАСТАДИОНЛАРДА БЎЛАДИ?
Қатар мундиали ўйинлари учун 5та шаҳар танлаб олинган. Булар - Доха, Ал-Вақра, Ал-Хор, Ал-Райан, Умм-Салал, Мадинат-ал-Шамал ва чемпионат учун 9та янги арена қуриш ва 3тасини тўлиқ реконстукция қилишни режалаштиришганди. Бироқ кейинроқ ташкилотчилар 8та арена билан чекланиш ҳақида қарор чиқаришди.
Хуллас, «Қатар-2022» ташкилий қўмитаси бу сонни оптимал вариант ўрнида кўрди. Умуман, ушбу масалада ФИФА билан ҳали бир тўхтамга келинган эмас. Табиийки, стадионлар сонини айнан ФИФА белгилаб беради. Мана, ЖЧ-2018 якунланди ва Жанни Инфантино жамоаси энди бунга алоҳида ёндашса, ажабмас.
Дарвоқе, ташкилотчиларнинг айтишларича, стадионларнинг бир-бирига яқин ҳудудда жойлашгани ҳам жамоалар, ҳам мухлисларга қўшимча қулайликлар яратади. Дейлик, ҳар қандай аренадан иккинчисига кўпи билан атиги бир соатдан камроқ вақтда етиб олиш мумкин. Бу ҳолат мухлисларнинг кунига бир неча ўйинни бевосита томоша қилиш имконини беради.
Шунингдек, ЖЧ учун тайёрланган ва тайёрланаётган барча спорт мажмуаларининг кейинги тақдири ҳам ҳозирдан маълум: баъзи стадионлар бошқа соҳаларга мослаштирилади, ареналардан бири эса бутунлай бузиб юборилади.
БЮДЖЕТ ҚАНЧА?
Лойиҳага мувофиқ, ЖЧ-2022 тарихдаги энг қимматбаҳо мундиал бўлади. Қатар томони ҳар 4 йилликнинг бош футбол байрамини унутилмас воқеликка айлантириш йўлида чамаси 200 миллиард доллар сарфлайди. Таққослаш учун айтсак, ЖАР-2010 харажати тахминан 7 миллиард, Бразилия-2014ники 14 миллиард долларга етганди. Россиядаги жаҳон чемпионатига эса 11 миллиард доллар кетди.
Бўлажак мезбонлар спорт инфратузилмаси учун чамаси 10 миллиард сарфлашади, қолган маблағ янги автомагистраллар, метро линияси, темирйўл тармоғи, аэропорт ва Лусаил шаҳарчасини қуришга йўналтирилади.
МУХЛИСЛАРНИ НИМАЛАР КУТМОҚДА?
InterFutbol.uz нинг Telegram даги саҳифасига уланинг – энг сўнгги янгиликлар, қизиқарли блоглар ва таҳлилий материаллар энди бир тўпламда.
