2006 йили Италия терма жамоаси сафида жаҳон чемпиони мақомига эришган Алессандро Неста яқинда туғилган макони - Римга қайтиб, шаҳардан унча узоқ бўлмаган Корвиале ҳудудида Adidas ҳамда Calcio-Sociale билан ҳамкорликда махсус футбол мактаби очди. Афсонавий футболчи Sportweek нашрига берган интервьюсида айни шу лойиҳа баҳона болалиги, бутун фаолиятини эсга олди.
- Алессандро, айнан Корвиаледа улғайгансиз...
- Худди шундай. Корвиалелик йигитларга ҳам айни шу ҳудуддан чиққанимни уқтирдим. Шароитлар нуқтаи назаридан оддий саналмаган жойда вояга етдим, лекин катта орзулар билан юқорига интилдим. Шаҳардан ташқарида туғилган йигитлар кўпинча ўзларини камтарона тутишади. Ваҳоланки, улар битта алоҳида қуролга эгалар - айёрлик. Бинобарин, кўча сизни уйғотади, яшашга ўргатади. Корвиалелик ёшларга гапим битта - «Сизлар ҳам мен чиққан чўққиларга кўтарилишингиз мумкин. Бордию, чемпион бўлолмасангиз ҳам, муносиб келажак ярата оласиз».
- Умуман, болалигингиз қандай ўтган?
- Биз яшаган масканда ҳаммаси яхши эди, лекин кўчада мунтазам маст кишиларни учратардик. Оиламиз оддий ишчилар синфидан бўлиб, отам Жузеппе темир йўл станциясида ишлаган, яна аҳолига минерал сув етказиб берарди. Яъни кечаси поездда ишлаган, кундузи лифти йўқ бинолар зинапояларини босиб, сув ташиган. Синглим 28 ёшида, отам ва онам эса яқинда вафот этишди. Фақат акам Фернандо қолди. У ҳозир Риета вилоятида фермерлик билан шуғулланмоқда.
- Ўзи қандай бола бўлгансиз?
- Хаёлим фақат футбол билан банд эди. Ёлғиз қолсам, ўзимни «Стадио Олимпико»да ўйнаётгандек тасаввур қилардим. Отам янги бутса олиб берганида, ухлаганда ҳам уларни ечмасдим. Отам футбол «жинни»си, айниқса, «Лацио»нинг ашаддий фанати эди. Чинеcитта кварталида тахминан 300та оиладан иборат катта бинода яшардик. Барча қўшнилар оиламиз билан «Лацио»га мухлислик қилишимизни яхши билишарди. Акам саломатлигида маълум муаммо аниқлангач, шифокорлар спорт билан шуғулланишини тавсия этишган. Шунда отам уни дарҳол футболга йўналтирган. Мен эса йиғлаб, акамга эргашганман. Орадан 2 йил ўтиб, Фернандо футболдан кетди, ваҳоланки, менга нисбатан ижодкорроқ эди.
- Биринчи мураббийингиз...
- 8 ёшимда «Лацио» тизимига кирдим. Бунгача Вольфанго Патарка қўл остида ишлаганман, 4 ёшимдан! Дастлаб ўнг қанот ярим ҳимоячиси сифатида ўйнадим, кейин марказга кўчдим. Якунда ҳимояга ўрнашдим. Земан мени мудофаа марказига сурган пайт аллақачон «А» серияда ўйнай бошлагандим. Клуб соҳиби ҳимоячи сотиб олишни ўйлаганида, мураббий унга мени кўрсатганди: «Йўқ, бизда тайёр ҳимоячи бор».
- Аввалги даврга қиёслаганда, Рим ўзгарганми?
- Ҳа, кўп нарса ўзгарди. Рим эндиликда - чарчаган ва қаровсиз шаҳар. Агар мунтазам ғамхўрлик қилмасангиз, шундай катта шаҳарни тиклаш имконсиз бўлиб қолади...
- Миланга қачон қайтасиз?
- Бу шаҳарда ҳам ўзгариш катта, лекин яхши томонга. Ҳаттоки, Италия эмас, балки Шимолий Европа шаҳридек: ривожланиш фантастик даражада. Ҳаётимдаги ажойиб хотиралар Милан билан боғлиқ. Ахир у ерда 10 йил яшадим. Аслида аввалига на «Милан» ва на шаҳарни ёқтирганман. Чунки Рим мен учун ягона эди ва «Лацио»да бир умр қолишга тайёр эдим. Рим - дунёдаги энг гўзал шаҳар, гарчи тарихида хатолар тўла бўлсада. 6-7 ойдан кейингина Миланга кўникдим ва ҳам клуб, ҳам шаҳарни ёқтириб қолдим.
- «Милан» билан алоқаларни ривожлантиришга нима туртки берди?
- Аввало, шараф. Борини беришни истаган клуб ишончига хиёнат қилолмадим. Ахир клуб трансферимга катта пул сарфлаб, бирданига 3 йиллик шартнома тузганди.
- Келинг, «Милан»даги 10 йилликда сизга ҳамроҳлик қилган 3 нафар энг таъсирли «россонер»ни танласак. Биринчиси - Анчелотти...
- Иккинчи ота. Кўп нарса талаб қилгани билан сизни яхши яшашга ундайдиган мураббий. Унинг учун ҳар қандай ишга тайёр турардим. Футболчилар ранжитишса ҳам, айни тарзда жавоб қайтармасди. Дон Карло муаммоларни ўзига сингдирарди, жамоани тинч қўярди. Берлускони ва Галлиани ғалабага ўрганиб қолишган ва табиийки, мураббийга босим ўтказишарди. Шунга қарамай, у майдонга ҳамиша юзида табассум билан тушарди.
- Мальдини...
- Футболни тўғри идрок этишни айнан Паолодан ўрганганман. Римда инстинктив ҳаракатга берилиб қолгандим. Паоло эса юқори даражага эришиш йўллари тушунтирди - меҳнат, қатъият ва хатоларни бартараф этиш. Тўғри, ўз ўйинида ҳам хатолар юз берарди, лекин муаммоларни жойида ҳал этарди. Бир сўз билан айтганда, Мальдини ҳарбий машина каби эди.
- Шевченко...
- Катта учрашувларда ҳамиша гол урарди. Бошқаларнинг оёқлари қалтираб турган паллада айнан Андрей жонимизга оро бўларди.
- Ўша «Милан»нинг қайси футболчисини доимо ёнингизда кўришни хоҳлардингиз?
- Андреа Пирлони. У ишнинг 80 фоизини ёлғиз ўзи бажарарди. Мен билан бирга ўйнаган энг буюк футболчилардан бири. Яна Женнаро Гаттузони айтишим мумкин, чунки ҳеч қачон хиёнат қилмаслигини биламан. Билли Костакурта эса - нафис либос остида яширинган жангчи.
- Энг яхши дўстингиз...
- Яна Пирло. Ҳар доим бирга эдик, йиғинларда ҳам битта хонада яшардик. Бир қарашда, у жиддий кўринади, лекин ҳазиллашганида... Андреанинг ҳазиллари ичакни узади.
- «Милан» билан ЧЛда 2 марта ғалаба қозондингиз. Қайси бири муҳимроқ?
- Биринчиси - 2003 йилдагиси. Рақиб «Ювентус» ва стадион «Олд Траффорд» бўлгани туфайли. Ҳеч қачон бундай чиройли аренада ўйнамаганман. Қолаверса, пенальтилар сериясида бевосита иштирок этгандим.
- Мана, «Милан» 8 йиллик танаффусдан кейин ЧЛга қайтди. Бу минимал вазифами ёки қаҳрамонлик?
- Жасорат. Ҳамма бирдек ишлади. Берлускони кетгач, «Милан»да хўжайин ва менежмент гуруҳи икки марта ўзгарди. Бу ҳаммаси нолдан бошланганини англатади. Ростдан ҳам оғир давр.
- Пиоли ишининг қайси жиҳати ёқди?
- Ўйин чизмаси. У аниқ ғояларга эга. Аммо Пиоли жамоасининг скудеттога эга чиқишига асло ишонмагандим, чунки таркиб анча ёш ва етарли даражада рақобатбардош эмасди. Дейлик, Ибра ўйиндан ташқарида қолган пайт унинг ўрнини босадиган ўйинчи йўқ эди.
- Болаликдаги кумирингиз...
- Аргентиналик ҳимоячи - Шамот.
- Энг кучли рақиб...
- Роналдо - феномен. Барча кучли ҳужумчиларни санаб чиқишим мумкин, лекин «сўйлоқ» ўзгача, барибир.
- Бугунги куннинг энг яхши ҳимоячиси...
- Ван Дейк. Унда ҳаммаси мужассам: қувват, қатъий фикр... Тьяго Сильва ҳам кучли - техник қобилияти юқори, совуққон. Серхио Рамос? Ҳеч қачон унингдек техник ҳимоячини кўрган эмасман.
- Мураббийлик ишига нима ундади?
- Майдонга бошқа тушолмаслик қўрқуви. Чунки рақобатсиз яшолмайман асло. Бусиз миям тўхтаб қолади. Шунингдек, Земаннинг инқилобий ҳаракати, ҳамиша тактик жиҳатдан олдинга интилгани ва Анчелоттининг кийиниш хонасидаги нутқлари, муҳим ўйинчиларни бошқариш услубидан ҳам илҳом олганман. Чемпионларни бошқариш осон эмас. Улар ўта мураккаб, худди нозик аёлларга ўхшашади.
- Моуриньо ва Сарридан қай бирига яқинроқсиз?
- Саррига. Ўйин тузиш ғояси туфайли.
- Мураббийлик фаолиятингиз энди бошланди, ҳозирча ишлар унча юришмаяпти: ўзингизни нимададир айблайсизми?
- 2 йил олдин «плей-офф»да «Специя»га ютқазганимиздан сўнг «Фрозиноне»дан дарҳол кетишим керак эди, бироқ қолишни истадим. Бу хато эди.
- Италия клублари евроареналарда фақат курашиш билан чекланмоқда. Нега?
- Вақтида энг кучли футболчиларни 20 ёшида чемпионатимизга чорлардик, энди 40 ёшли фахрийлар келишмоқда. Шунингдек, бизда стадионлар даҳшатли, иситиш тизими расво, майдонлар ёмон. Буларнинг барчаси яхши футболчиларнинг келишларига тўсқинлик қилмоқда.
Муҳаммадхон тайёрлади