«Ливерпул»нинг сўнгги икки мавсуми ақл бовар қилмас даражада фарқли: 21/22 йилги мавсум клуб ўзи қатнашган тўртта мусобақанинг ҳам сўнгги босқичигача етиб борди. 22/23 йилги мавсум сўнгида эса жамоа Чемпионлар лигасига ҳам йўлланма ололмади. Клопп жамоаси бир қатор муҳим ўйинчиларни йўқотди, бироқ бир нечта харидларни амалга оширди. Қуйида «Ливерпул»нинг келгуси мавсуми ҳақида асосий жиҳатларни таҳлил қилишга ҳаракат қиламиз.
Янги ярим ҳимоя ишончли стартга тайёрми?
«Ливерпуль» ярим ҳимояси ҳозир анча таъмирталаб. 2018 йилнинг ёзидан буён (2020 йилда Тиаго) атиги 1 нафар ярим ҳимоячи билан шартнома имзолаган «Ливерпул» энди бир-икки ой ичида камида учта футболчини харид қилишга уринди.
Ҳа, Жеймс Милнер, Наби Кейта, Алекс Окслейд-Чемберлен, Жордан Хендерсон ва Фабиньонинг кетишини ҳисобга олсак, бу шартли ҳолат. Тажрибали футболчилар клубни тарк этишди, уларнинг ўрнига Алексис Макаллистер ва Доминик Собослаи келди. Бундан ташқари, ёш Ромеу Лавия (ёки Мойзес Кайседо) клубга ўтиши мумкин, бундан ташқари клубдаги ёш ўйинчилар - Кертис Жонс, Харви Эллиотт ва Стефан Байшетични ҳам ёддан чиқармаслик керак.
Ярим ҳимоя клуб кўп ишлаши керак бўлган позициялардан бири эди. Кўпчилик ярим ҳимоядаги муаммоларни ўтган мавсумдаги омадсизликнинг асосий сабаби деб ҳисоблади. Кўпинча «Ливерпуль» ярим ҳимоячилари шу пайтгача жамоа муваффақиятида асосий роль ўйнаган, бу айниқса сафардаги ўйинларда яққол намоён бўлди.
Юрген Клопп жамоасида ҳимоячилар одатда ассистентлик билан боғлиқ ҳамма нарса учун жавобгардирлар, аммо ярим ҳимоячилардан талаб қилинадиган минимал миқдорни ҳам ярим ҳимоячилар бажара олмадилар. Шу билан бирга, ярим ҳимоячилар Премьер-лиганинг сўнгги мавсумида бор-йўғи 8 та гол уришди. Улар ҳимояда яхши ўйнаганларида ҳам бир гап эди, лекин бу ҳам содир бўлмади. Тиагонинг яккакурашларнинг 50% дан ортиғини (57,7%) ютган ва камида 18 та ўйин ўтказганлар орасида гол ўтказиб юбориш бўйича юқори ўринларда турган «Ливерпул»нинг ягона ярим ҳимоячиси ҳисобланади. Алкантаранинг Премьер-лигада бор-йўғи 18 та ўйинда майдонга тушиши катта муаммо эди.
«Ливерпул»нинг ҳар бир янги ярим ҳимоячиси ўтган мавсумдаги яккакурашларнинг ярмидан кўпини ютган: Макаллистер (57,3%), Собослаи (50,9%) ва Лавия (56,2%). Бундан ташқари, Алексис ва Доминик биргаликда 26 та самарали ҳаракатни амалга оширган.
Ўтган мавсум якунига кўра, «Ливерпул» ярим ҳимоячиларининг ўртача ёши 27,6 (Артур Мелодан ташқари) эди. Агар клуб Лавия билан шартнома имзоласа, ўртача ёш 22,4 ёшни ташкил қилади ва Тиаго 24 ёшдан ошган ягона ярим ҳимоячи бўлади. Бундан ташқари, етти нафар ярим ҳимоячидан фақат иккитаси 22 ёшдан катта. Бундан ташқари, Лавиядан бошқа ҳар қандай ярим ҳимоячининг трансфери жамоа ярим ҳимоясининг ўртача ёшини ошириши аниқ.
Клопп бир қарорга келиши керак: у янги келганларга ишонишга тайёрми ёки уларни аста-секин таркибга киритадими? Тиаго, Жонс ва Эллиотт мавсум бошида кўпроқ дақиқаларга эга бўлса керак. Ўртоқлик ўйинларига қараганда, Мак Аллистер аллақачон жамоага жуда яхши қўшилган.
«Ливерпуль» бу ёзда катта тажриба ва етакчиликни намойиш этадиган футболчини йўқотди. Биз Фабинё ҳақида гапирмоқдамиз. Клубда янги двигателга айланиши мумкин бўлган ўйинчилар билан янги воқеликларни қабул қилишдан бошқа илож йўқ.
Трент Александер-Арнолдга ўринбосар борми?
Трент сўнгги йилларда дунёнинг энг яхши ўнг қанот ҳимоячиларидан бири эди, аммо унинг пасайиши клубнинг қолган ўйинчиларига ҳам таъсир кўрсатди. Уни кўпроқ ҳимоявий ўйини учун танқид қилишди. Трент шундай футболчики, ҳимоячи бўла туриб ҳужумчиларга хос юкламаларни кўтаришга мажбур.
Ҳимояда Трент Премьер-лигада бутун мавсум давомида хавфли зарбага олиб келган бор-йўғи 2 та хатога йўл қўйди ва голга олиб келган хато кузатилмади. У дриблингда бор-йўғи 20 марта мағлуб бўлди. Бу «Ньюкасл» вакили Киран Трипьердан 15 тага кам.
Бироқ, рақамлар бутун воқеани тўкис айтиб беролмайди, унинг ўйинларини томоша қилган ҳар бир киши футболчида ишонч ва барқарорлик йўқлигини кўриши мумкин. Бундан ҳам ҳайратланарлиси шундаки, 21/22 йилги мавсумда ҳимоячи 12 та голли узатмани амалга оширган бўлса, бу мавсумда Премьер-лиганинг дастлабки 27 турида атиги 2 та гол урди. Трент тўпни қайтаришлар (80) сони бўйича иккинчи ўринда бўлиб, Каземиродан атиги 9 тага кам натижа қайд этган. Тизим ўзгаргандан кейин Трент ва бутун жамоанинг ўйини қанчалик яхшиланганини инобатга олсак, Клопп янги мавсумда ҳам унга содиқ қолади, дейишга асос бор. Ўйин қайта тузилганидан бери «Ливерпуль» мумкин бўлган 30 очкодан 24 очко тўплаган ҳолда лигадаги иккинчи энг яхши жамоа бўлди («Сити» 25 очко тўплади).
Мавсум олдидан ҳам Юрген ушбу тизимдан фойдаланишни давом эттиришга қарор қилганини кўрсатди. Трент дастлабки икки ўйинда ҳимоявий ярим ҳимоячи сифатида ўйнади, бироқ бу мажбурий тарзда амалга оширилди. Чунки бу позиция учун вариантлар йўқ эди.
«Ливерпуль» ҳимояси етарли даражада кучлими?
Бу ёзда клубнинг ярим ҳимояси диққат марказимизда бўлди, аммо ҳимоя ҳам баъзи саволлар туғдирмоқда. «Ливерпуль» ўтган мавсумда дарвоза томон 370 та зарбани ўтказиб юборди. Бу 21/22 йилги мавсумдагидан 73 тага кўп. Бу, шунингдек, «Ливерпул»нинг Клопп келганидан кейинги энг ёмон кўрсаткичидир. Шунингдек, рақиблар жуда кўп имкониятларга эга бўлишди, дарвоза томон йўлланган зарбаларининг 27,8 фоизи юқори имкониятларни келтириб чиқарган бўлиб, Клопп давридаги энг ёмон кўрсаткичдир. Клубда ҳимоя позициясига вариантлар жуда кам - 30 ёшга кирган Жоэль Матип ва Виржил ван Дейк; Чемпионлик мавсумидан буён барқарор савияда ўйнай олмаган Жо Гомес ва жамоага қўшилганидан кейин ўзини ёрқин кўрсатган Конате бу вақт ичида Премьер-лигада атиги 29 та ўйин ўтказди. Кўп жиҳатдан Гомес ва Конатега жароҳатлар тўсқинлик қилмоқда.
Агар Клопп янги таркибдан воз кечса, Трентнинг ярим ҳимояга ўтишини ҳисобга олсак, ўнг марказий ҳимоячи майдонни кенг ракурсда бошқариши керак бўлади. Шу билан бирга, чап қанот ҳимоячиси Эндрью Робертсон тепароққа силжийди. Шуни инобатга олган ҳолда, «Ливерпуль» бу ролда ўзини яхши ҳис қиладиган футболчини сотиб олиши керак, чунки жамоада ҳозирча чап оёқли марказий ҳимоячи йўқ.
«Қизиллар» ўртоқлик ўйинларида жуда кўп гол ўтказиб юборишган, «Фюрт» ва «Бавария»га қарши баҳсларда жамоа икки мартадан 4 та гол ўтказиб юборди. Аммо шуни таъкидлаш жоизки, ўйинларнинг биринчисида барча голлар иккинчи бўлимда ўтказиб юборилган, ўшанда асосий бўлмаган ҳимоячилар ва дарвозабон майдонга тушган. «Бавария» эса ҳимоядаги бўшлиқлардан моҳирлик билан фойдаланди ва бу уларга «Ливерпул»ни 4:3 ҳисобида мағлуб этиш имконини берди. Клуб камида 1 та савияли ҳимоячи сотиб олиши керак. Фабиньо ўтган мавсум бу позиция учун фавқулодда вариант бўлган ва 20/21 мавсумда у бу ерда тез-тез ишлатилган. Янги мавсумда «Ливерпуль» шунга ўхшаш қалтис вазиятга тушиб қолишни истамайди.
Ким ҳужумда ўйнайди?
Ҳужумчи вариантлари мураббийни камроқ ташвишга солса керак. Садио Мане, Дивок Ориги ва Роберто Фирмино клубни тарк этган бўлса, аввалги учта трансфер ойнасида Луис Диас, Дарвин Нуньес ва Коди Гакпо пайдо бўлганди. Улар Муҳаммад Салоҳ ва Диого Жота билан биргаликда Европанинг энг кучли ҳужумкор чизиқларидан бирини ташкил қилади. Бу Клоппнинг ҳужумдаги энг зўр имкониятлари бўлиши мумкин, у аввалроқ Мане, Фирмино ва Салоҳдан иборат машҳур ҳужумчилар учлигига таянган, Ориги, Шакири ва Минамино эса захирани таъминлаган. Ўтган ёзда Манени йўқотганига қарамай, «Ливерпуль» чўкиб қолмади.
«Ман Сити» билан бир қаторда «Ливерпуль» АПЛда 103 та имконият яратди, аммо бу имкониятларнинг амалга оширилиш фоизи паст. Фақат 5 та жамоада реализация коеффициенти «Ливерпул»дан (37,6%) ёмонроқ бўлган, Арсенал эса «қизиллар»дан 30 та камроқ имконият яратганига қарамай, «Ливерпул»дан юқори фоизга эга (47%).
Гакпо январь ойида «ПСВ» Эйндховендан «қизиллар» лагерига қўшилганида катта умидларни оқламаётгандек туюлганди, Жота эса сўнгги бир неча ўйинларда яхшиланди ва узоқ жароҳатдан сўнг тезликни оширди. Диаснинг мавсуми ҳам тиззасидан олган жароҳати туфайли ёмон кўриниш олди, у 2021/22 йилги мавсумнинг биринчи ярмида «Порту» сафида Лиганинг 18 та ўйинида 14 та гол урганди. Клопп колумбиялик футболчи тезда ўз формасига қайтишига умид қилмоқда. Худди шундай, агар Нуньес 2021/22 йилги мавсумдаги натижаларини энди АПЛга ҳам кўчириши керак. У Португалия чемпионатидаги 35 та имкониятдан 21 тасини (60%) голга айлантирганди, унга кейинги мавсумда голлар унчалик катта муаммо бўлмаслиги керак. Нуньесга «Бенфика»да ўзини кўрсатиши учун бир йил керак бўлди - 2020/21 йилги мавсумда «Бенфика» учун 29 ўйинда 6 та гол урганди, кейинги мавсумда эса 28 та ўйинда 26 та гол урган.
Жота 2022/23 йилги мавсумдаги илк голини уриши учун бир йил сарфлади. У мавсумни 7 та гол билан якунлади ва бу ишни сўнгги 9 та ўйинда намойиш этди. Улардан 5 таси Жота асосий таркибдалик пайти содир бўлган ва бу вақт ичида у барча жамоадошларидан яхшироқ натижага эришганди. Клопп учун ёқимли бош оғриқ - бу ҳужумчиларни қайси вариантда ишлатиш. Ротация жуда кўп бўлиши аниқ, аммо жароҳатлар аралашмаса, Салоҳнинг ўрни ҳозирча қолганларга қараганда анча мустаҳкам.
