Rossiya futboli yildan-yilga orqaga qarab ketmoqda. Mamlakat terma jamoasi ancha yillardan buyon Yevropaning o‘rtamiyonalaridan biriga aylanib qoldi. O‘tgan asr oxiri va yangi asr avvalida rus futboli va xususan rossiyalik futbolchilarning Yevropada o‘z nomi bor edi. “Selta” muxlislari hamon Mostovoyning libosini kiyib yurishadi, Karpinni ham Pireneyda ko‘pchilik taniydi. Mana shunday futbolchilari bor Rossiya 1999 yil Fransiya ustidan tarixiy g‘alabani qo‘lga kiritgandi. Fransiya jahon chempionligini qo‘lga kiritgan “Stad de Frans” stadionida ilk marta mag‘lub bo‘lgandi…
MUVAFFAQIYATSIZ START
Darvoqe biz eslayotgan o‘yin 2000 yil Belgiya va Gollandiya maydonlarida o‘tkazilgan Yevropa Chempionati saralash bahsi edi. Ruslar dastlabki uchta o‘yinda ham mag‘lub bo‘lib, imkoniyatlarini deyarli yo‘qotib bo‘lishgandi. Biroq to‘rtinchi va beshinchi turda Romansev shogirdlari Armaniston va Andorrani mag‘lub etib, yaxshi kayfiyatda Parijga borishadi. Ta’kidlash kerak, saralashning ikkinchi turida Rossiya va Fransiya Moskvada to‘qnash kelishgan va unda jahon chempionlari 3:2 hisobida g‘alaba qozonishgandi.
DAHSHAT ICHIDAGI O‘YIN
Fransiya terma jamoasi o‘z maydonida o‘ynaganida stadion doim to‘la bo‘ladi. Rossiyaga qarshi bahsni 78 788 tomoshabin stadiondan kuzatgandi. Amaldagi jahon chempionlarini qanday qo‘llab quvvatlashlarini tasavvur qilavering. Dunyoda tengsiz ekanini isbotlaganidan keyin Fransiya hali biror marta mag‘lubiyatga uchramagandi. Rossiyaga qarshi o‘yinni fransuzlar ustunlik bilan boshlashadi. Biroq o‘yinda hisob ruslar tomonidan ochiladi. Valeriy Karpin jarima maydonchasi ichidagi Yegor Titovga ajoyib to‘p uzatishni amalga oshiradi. “Spartak” hujumchisi esa to‘pni darvoza yaqinidagi Panovga uzatmoqchi bo‘ladi, biroq to‘p himoyachi Kandelaning qo‘liga tegib yo‘nalishini o‘zgartiradi. Bartez allaqachon o‘zini to‘p yo‘nalishiga tashlab bo‘lgandi va bundan foydalangan Panov bo‘sh darvozaga gol urib, hisobni ochadi – 0:1. Birinchi bo‘lim shu hisob bilan yakunlanadi. Ikkinchi bo‘limda esa jahon chempionlari o‘zlariga kelishadi. 48-daqiqada 30 metrlar uzoqlikdan darvozaga belgilangan jarima zarbasini Emmanyuel Peti to‘g‘ri darvozaga yo‘llaydi. To‘p esa rikashet yordamida Filimonov darvozasi to‘ridan joy oladi – 1:1. 5 daqiqa o‘tib esa Fransiya hisobda oldinga chiqib oladi. Bo‘lajak Yevro-2004 musobaqasining qahramoni Silven Viltor markaziy himoyachi Viktor Onopkani ortda qoldirib, jamoasini oldinga olib chiqadi – 2:1. Buyog‘iga maydon egalari yana gol urib, ustunlikni mustahkamlashi kutilgandi, lekin Romansev shogirdlariga to‘g‘ri ko‘rsatma bera oldi.
“RUSSIA TIME”
“Fergy time” dedik, “Mour time” dedik, bir marta “Russia time” iborasini ishlatsak, hech narsa qilmas-a? Oleg Romansev kuchli murabbiy ekanini o‘sha o‘yinda yana bir bor isbotlagandi. Chunki Rossiya amaldagi jahon chempionlarini «Stad de Frans»ni tarixda birinchi marta bosh egib tark etishga majbur qilgandi. 75-daqiqada ruslar hisobni tenglashtirishadi. Himoyachi Dmitriy Xlestov maydon markazidan Aleksandr Panovga ajoyib tarzda to‘p uzatishini amalga oshiradi. Sasha esa Marsel Desayini ortda qoldirib, darvozaning yaqin yuqori burchagini aniq nishonga oladi – 2:2. Qizig‘i, Panov butun faoliyati davomida Rossiya terma jamoasi safida 4 ta gol urgan va ulardan ikkitasini o‘sha o‘yinda. 86-daqiqada esa ruslar tarixiy golni urishadi. Himoyada to‘pni olib qo‘ygan Onopko tezlik bilan qarshi hujumchi boshlab beradi va to‘pni Beschastnixga uzatadi. Chap qanotda Loran Blanni aldab o‘tgan Vladimir qanotdan ochlib borayotgan Ilya Simbalarga aniq to‘p uzatadi. Zaxiradan maydondan tushgan Simbalar esa jarima maydonchasi ichida yolg‘iz qolgan Valeriy Karpinni topadi. Hech kim tomonidan qo‘riqlanmayotgan Karpin esa kuchli zarba bilan Bartez darvozasini ishg‘ol qiladi – 2:3. Ta’kidlash kerak Romansev g‘alaba golini tashkillashtirgan Beschastnix va Simbalarni zaxiradan maydonga tushirgandi va bu g‘alabada murabbiyning ulushi katta bo‘lgan.
PUSHKIN QASOSI
O‘yin tugagandan keyin rossiyalik futbol muxlislari uchun bayram boshlanadi. Bu o‘yindagi g‘alaba ularga hech qanday yo‘llanma bermagan bo‘lishi mumkin, lekin jahon chempionlarini rasmiy o‘yinda mehmonda mag‘lub etish bu katta natija. Ayniqsa Moskvada bu o‘yinni katta bayram qilishadi. Yana bir qiziq tomoni o‘yin 5 iyun kuni o‘tkaziladi. Ertasiga esa rus xalqi buyuk shoiri Aleksandr Pushkin tavalludining 200 yilligini keng nishonlagandi. Ko‘pchilik bu g‘alabaga ramziy ma’no berishadi va Pushkinning vatandoshlari uning qotili Dantesning (Dantes fransiyalik bo‘lgan) vatandoshlarini mag‘lub etganini ta’kidlashadi.
«4 DAQIQADA UMRIM 5 YILGA QISQARDI»
O‘yindan keyin Oleg Romasev jamoasi haqli g‘alaba qozonganini aytib, oxirgi daqiqalar juda qiyin o‘tganini ta’kidlagandi. Uning qo‘shimcha vaqtlar haqida aytgan gaplari mashhur bo‘lib ketgandi: “Hakam 4 daqiqa qo‘shganini ko‘rib, umrim yana 5 yilga qisqarganini sezdim. O‘yinda aytarli to‘xtalish bo‘lmagandi menimcha. Nima ham qilardik, bu ham bir sinov bo‘ldi”.
Yevro-2004 saralash. 1999 yil, 5 iyun
Parij, «Stad de Frans» o‘yingohi 78788 tomoshabin
FRANSIYA – ROSSIYA 2:3
Gollar: Emmanyuel Peti (48), Silven Viltor (53) – Aleksandr Panov (38, 75), Valeriy Karpin (86).
Fransiya: Fabyen Bartez, Vensan Kandela (Rober Pires, 87), Lilian Tyuram, Emmanyuel Peti, Loran Blan, Yuriy Djorkayeff (Alen Bogossyan, 90), Didye Desham, Marsel Desayi, Nikolya Anelka, Silven Viltor, Kristof Dyugari (Patrik Viyeyra, 60).
Bosh murabbiy: Roje Lemerr.
Rossiya: Aleksandr Filimonov, Dmitriy Xlestov, Yevgeniy Varlamov, Sergey Semak (Vladimir Beschastnix, 60), Aleksey Smertin, Aleksandr Mostovoy (Dmitriy Xoxlov, 26), Viktor Onopko, Valeriy Karpin, Yegor Titov, Aleksandr Panov, Andrey Tixonov (Ilya Simbalar, 72).
Bosh murabbiy: Oleg Romansev.
