Yoxud etik yechib...
Prolog:
Hamid Estiliy: "Bu guruhdan o‘rin olgan barcha 4ta jamoa keyingi bosqichga chiqish uchun imkoniyatga ega. Biz O‘zbekistonni yaxshi bilamiz. Ularning yaxshi murabbiyi va yaxshi futbolchilari bor. Professional ligamizdan eng yaxshi eronlik futbolchilarni yig‘ishga muvaffaq bo‘ldik. Biz — Eronmiz! Nima qilishni bilamiz!
Bizda bu musobaqaga tayyorgarlik jarayonida ko‘p o‘zgarishlar bo‘ldi. Toshkentdagi o‘rtoqlik uchrashuvlarida asosan taktik jihatlarga e’tibor qaratgan edik. Tarkibdagi o‘zgarishlar sabab biz boshqacha o‘yin qila oldik".
Lyubinko Drulovich: "Osiyo chempionatida g‘alaba qozonish qiyin. Shu chempionlikni himoya qilish undan ham murakkab. Biz shu vazifani bajarishga harakat qilamiz…".
Bu ikki murabbiyning kechagi o‘yindan oldin va keyin bo‘lgan ruhiy holatlari va shundan kelib chiqib bildirgan fikrlari.
Syujet:
O‘yinni ko‘rdik, o‘yin vaqti va o‘yindan keyin barchani (kamida 10 000 000 o‘zbekistonlik ishqibozlarni) hamma fikrlariga qo‘shilaman va qo‘shimcha qilaman:
1. O‘yin boshidan eronliklar to‘pga egalik qilish uchun maksimal pressing bilan o‘ynashdi va markazni egallab olishdi. Yarim himoyamiz ishdan chiqdi va sinib qoldi. Hamid Estiliy bilgich ekan. Abdulla Abdullayev (№4), Aziz G‘aniyev (№6), Nurillo To‘xtasinov (№8) maydonda qilish kerak bo‘lgan ishlarni (hujum tashkil qilish va raqib hujumini markazda bartaraf qilish) bajarishiga eronliklar tomonidan yo‘l qo‘yilmadi va shu sabab, bu o‘yindagi ularni Foydali Harakatlar Koeffisenti (KPD) 5 ballik tizimda 2 ballga teng bo‘ldi.
Murabbiy Drulovich shu vaziyatda na taktik, na rotasion o‘zgarish qildi. U kutdi. Kimni yoki nimani, faqat o‘ziga ma’lum. Aksincha, Eron murabbiyi Hamid Estiliy yonida, o‘yindagi vaziyatlarga qarab, dam-badam tinmay unga ko‘rsatmalari bilan yonida yurgan 4 nafar (!) yordamchini ko‘rdim. Drulovich esa shu damda, Elba orolidagi tanho qolgan Napoleon qiyofasida, maydon chetida o‘yinni tik turib kuzatardi... Aytmoqchi, Ravshan aka Haydarov qayerdalar?!
2. Eronliklarga yakka kurashlarda yutqazib, to‘psiz qolgan futbolchilarimizning xatolarini, orqa va qanotlardagi boshqa futbolchilar to‘g‘irlash o‘rniga, o‘z zonalarida qolib vaziyat qanday tugashini tomosha qilib turishdi. Jamoaviy ong juda bo‘sh. Olimpiadaga bormoqchi bo‘lgan yaxlit jamoaga o‘xshamadi. Fikri ojizimcha, bu jamoa ichida ruhiy inoqlik zo‘r emasligidan dalolat! “Afsona 17” filmida jamoaviy ruh qanday bo‘lish kerakligi haqida, murabbiy tomonidan ko‘rsatilgan kichik master klass epizod bor. Ruhan zo‘r jamoa namunasi Qatarga 0:2 da yutqazib, durangga erishgan Suriya, Avstraliyadan birinchi gol qo‘yib yuborib hisobni 1:1 qilgan Iroq, Yaponiyani 2:1ga yenggan Saudiya!
3. Taktik xato! O‘zbekiston MTJda markaz va tayanch yarim himoyasida eng effektiv natija bergan o‘yinchini, Olimpiyachilar safida chap qanot yarim himoyasida o‘ynatish, kechirasiz, absurd qarordek ko‘rindi va yakunda o‘z tasdig‘ini topdi! Sanjar Qodirqulov markaz va tayan yarim zonasida, o‘yin davomida piyoda yurgan Abdulla Abdullayev (№4) va hujum tashkil qilishga javobgar Nurillo To‘xtasinov (№8)dan ko‘ra ko‘proq effekt berardi. Sanjar esa chap qanotda, xuddi Ferarriga solyarka qo‘yilgan vaziyatdek ko‘rindi.
Kulminasion yechim:
1. Markazni songa solish zarur! Aziz G‘aniyev (maydonda borligi ko‘rinmagan bo‘lsa ham, imkoniyatini bilganimiz uchun ishonamiz, agar ruhan va jismonan o‘zini tiklab olishga ulgurmasa, Abrorbek Ismoilov (№14) — muqobil variant) yoniga Sanjar Qodirqulov qo‘yilib, Nurillo To‘xtasinov o‘rniga “italiyalik” Mirjahon Mirahmadov qo‘yilib, chap qanotga yarim himoyasiga “bumer” Islom Kenjaboyevni sinab ko‘rish mumkin.
2. Chap qanot himoyasiga Sharof Muhiddinov (№7)ni qaytarish zarur. Eron asosiy hujumlarni aynan chap qanotimizdan qayta va qayta uyushtirdi, sababi Ilhom Alijonov (№19) hali bo‘sh (eronlik “Messicha” Mehdi Qoidiy (№11)dan salom!) va yangi pozisiyada o‘ynashga qiynalgan S.Qodirqulov bu qanotni to‘liq yopa olishmadi.
3. O‘yin paytida jamoaning ruhan liderlari Jasurbek Yaxshiboyev (№9) va Bobur Abdixoliqov (№10) imkoni boricha erkin va individual harakat qilib, darvoza tomon zarba beraverishlari zarur! Ular texnik tomondan yaxshi yetilishgan va bu harakatlar raqiblarni xato qilishga olib kelishi imkoni mavjud. Bo‘lmasam, gol ura olmaymiz.
Syujet yechimi:
Kaminaning tarkibi
O‘zbekiston U-23:
1.Abduvohid Ne’matov (to‘pga havodan chiqishda braklar kamaytirishi va o‘z zonasida uy egasidek dadilroq harakat qilishi lozim),
2.Islom Qobilov (jamoa sardoriga xos yigitlarni ishonchli harakati orqali har qanday holatda oldinga yetaklashi zarur),
3.Hojiakbar Alijonov (o‘z zonasida konsentrasiyani ushlab, raqib provokasiyalariga uchmasligi zarur)
22.Sanjar Qodirqulov (markazdagi teshiklarni yopa olsa bo‘ldi, qolganini o‘zi yaxshi biladi),
6.Aziz G‘aniyev (hech bo‘lmasa 1 bo‘lim o‘zini real kuchini ko‘rsatishi shart),
7.SHarof Muhiddinov (dribling va hujumga qo‘shilish imkoniyati keng, faqat himoyani unutmasa bo‘ldi),
11.Mirjahon Mirahmadov (qo‘lidan ko‘p narsa keladi, faqat o‘zining vaziyatlarida sovuqqonlik zarur)
9.Jasurbek Yaxshiboyev (bilgan ishini qilsin, faqat driblinga berilib kamroq to‘pni oldirib qo‘ysin)
10.Bobur Abdixoliqov (“qarshilik Pele”ning qo‘lidan ko‘p ish keladi, o‘zi vaziyat yaratishi kerak, qulay vaziyatni kutmasin),
17.Islom Kenjaboyev (tezlik va texniksi zo‘r, o‘zini ko‘rsata olsa yutamiz),
20.Husniddin Aliqulov (faqat standartlarda hujumga qo‘shilishi shart, qolgan vaqt o‘zini zonasini sementlab tursa kifoya).
Xitoy jismonan va taktik jihatdan, kamida Eronga teng jamoa. Xitoyda darvozabon, 4 himoyachi, soch turmagi Cho Yun Fatga o‘xshash jamoa sardori va o‘ng qanotdagi 13-raqamli futbolchilari juda yaxshi formadalar va ularni yengish uchun, jamoa o‘z o‘yinini xitoyliklarga o‘tkaza olishi kerak. Koreya 90 daqiqa davomida shu ish bilan ovora bo‘ldi va uddalay olmadi (qo‘shimcha vaqtda zargarona pas va individual harakat evaziga 3 ochkoni yulib olib ketishdi).
Demak, faqat kutilmagan qarorlarni qabul qilib, darvoza tomon o‘xshasa o‘xshamasa zarbalar berilishi zarur, standartlarda bo‘yi uzun himoyachilar hujumga qo‘shilishi va hujum paytida yarim himoyachilar tomoshabin bo‘lmay, hujumchilarga aql bilan yordam berib turishlari kerak.
Epilog:
Xullas, etikni oldin yechib yuboribman, oyoqlarim sovqotdi...
Agar murabbiylar shtabi yigitlarni ruhini ko‘tarib, taktik sxemalarda kerakli o‘zgarishlarni qilib, jon berib jon olib Xitoyni yenga olsak, Koreya bilan bo‘ladigan o‘yin “Super Batl” maqomida bo‘ladi. Yana fikri ojizimcha, Eron Koreyadan 2-turda ochko tortib oladi va Koreya biz bilan oxirgi o‘yinda borini berib o‘ynaydi!
Metaldan bo‘lgan asablarni talab etadigan 2 ta zo‘r o‘yinlar bizni kutmoqda!
Zero, bu yoshdagi futbolchilardan stabil bir xil o‘yin kutish qiyin va shu sabab, 3 ta turda 1 ta jamoa 3 xil o‘yin ko‘rsatishi mumkin!
Menga eng yoqqan tomoni, birorta guruhda yaqqol autsayder yo‘q, jamoalar shunday yoshdaki, faqat kulguli xatolar tufayli chiroyli gollar kiritilmoqda, hali 5 ta gol o‘tkazib yuborgan Bahrayn ham, kichik syurpriz ko‘rsatish extimoli katta!
Shu sabab, Olg‘a Oq Bo‘rilar!
Furqat QURBONOV
