APL reglamenti nuqtai nazaridan buning imkoniyati qanday? «Arsenal»ga o‘tishi mumkinmi? Esimda, oldinroq, Shota Arveladze «Stok Siti»ga Jaloliddin Masharipovni jalb etishi yuzasidan xabar chiqqach reglament bo‘yicha buning iloji yo‘qligi haqida post qo‘ygandingiz». Chindan ham, APLda o‘ynash uchun avvalo, turli kriteriyalarga muvofiq kelish talab etiladi.

Misol uchun, FIFA reytingida 31-50-o‘rinlarda borayotgan terma jamoa o‘yinlarida kamida 70 foiz vaqt­ga ega bo‘lish kerak. Ammo O‘zbekiston termasi hozir top-50ga kirmaydi, shuning uchun o‘zbekistonlik futbolchilar turli kriteriyalar bo‘yicha 15 ball to‘plashlari lozim. 10-14 ball yoki bundan kamrog‘i bilan ham APL­da o‘ynash huquqini qo‘lga kiritish variantlari bor. Ammo bunda klub ko‘rib chiqish uchun maxsus komissiyaga ariza topshirishi va futbolchi alohida holatlarda 15 ochko to‘plashi mumkinligini isbotlashi zarur. Istisno sifatida yana bir variant - bu «yosh futbolchi» «zayavka»si. Joriy mavsum uchun ushbu toifaga 2003 yilning 1 yanvaridan keyin tug‘ilgan futbolchilar kirishadi. Demak, 2004 yilning 29 fevralida tug‘ilgan Abduqodir Husanov yana 1,5 mavsum APLda «yosh futbolchi» guruhiga to‘g‘ri keladi.

Umuman, Husanovga istisno sifatida ariza ham kerak bo‘lmas balki. Ya’ni shundoq ham 15 ball to‘plashi mumkin. Keling, hisoblab chiqamiz.

1. Milliy terma jamoa o‘yinlari

O‘zbekiston terma jamoasi reytingda top-50ga kirmagani uchun o‘zbekistonlik futbolchi maksimal darajada 2 ball olishi mumkin. Buning uchun u ariza berilgan vaqtga qadar 2 yil davomida o‘yinlarning kamida 90 foiz vaqtini maydonda o‘tkazgan bo‘lishi kerak. 80—89 foiz uchun 1 ball beradi. Husanovning ko‘rsatkichi hamon 80 foizdan past, shunday ekan, u terma jamoa o‘yinlari uchun ball olmaydi.

2. Mahalliy chempionatdagi daqiqalar

Dunyodagi barcha ligalar 6 toifaga bo‘lingan. Husanov to‘p suradigan Liga 1 birinchi toifaga kiradi. Taqqoslash uchun, O‘zbekiston Superligasi oltinchi toifada. Superligada daqiqalar olib kelishi mumkin bo‘lgan maksimal ball 2ga teng. Agar futbolchi Fransiya chempionati o‘yinlarida kamida 90 foiz harakatlansa, 12 ball oladi. Bunda ariza berilgan kunga qadar, 12 oy davomidagi daqiqalar miqdori hisoblanadi. Joriy yilning yanvar oyidan buyon o‘tkazilgan o‘yinlarni hisobga olsak, Husanov Liga 1 o‘yinlarining 55 foizida maydonda harakatlandi. Bu unga 8 ball keltiradi.

3. Qit’a klublar turnirlaridagi daqiqalar

Bu yerda barcha turnirlar uch toifaga bo‘lingan. YECHL birinchi, YEL va KL ikkinchi, Osiyo­ning barcha turnirlari uchinchi o‘rinda. Osiyoda o‘ynash orqali to‘planadigan maksimal ball — 2. Birinchi toifadagi o‘yin vaqti kamida 90 foizni tashkil etsa, 10 ball beriladi. Husanov mavsum-2023|2024da «Lans»ning CHLdagi 2ta o‘yinida qatnashdi. O‘sha uchrashuvlar hali ham 12 oylik davrga to‘g‘ri keladi. Ammo Abduqodir o‘yinlar vaqtining 30 foizidan kamida qatnashgani uchun hech qanday ball olmaydi. Himoyachi YEL-2024|2025 saralash bosqichida yana 2ta o‘yinda ishtirok etdi. Husanov 60 foiz vaqt davomida harakatlandi va bu unga 2 ball taqdim etadi.

4. Jamoaning ichki chempio­natdagi o‘rni

Agar futbolchi ichki chempio­natning kamida 1ta o‘yinida ro‘yxatdan o‘tgan yoki mamlakat kubogida umumiy vaqtning loaqal 1 foizini maydonda o‘tkazgan bo‘lsa, unga jamoasi natijalari qarab ball beriladi. Birinchi toifadagi chempionat vakiliga 6 ochko. O‘zbekiston chempioni maqomi futbolchiga 1 ball taqdim etadi. Darvoqe, Superligaga ko‘tarilgan Pro liga klublari futbolchilari ham shuncha ochko olishadi. Husanov «Lans» bilan Fransiya chempioni bo‘lmadi, lekin YELga yo‘llanma oldi. Bu unga 2 ball keltiradi.

5. Klubning qit’a turnirlaridagi yurishi

Agar «Lans» o‘tgan mavsum CHL  guruhidan chiqqanida, Husanov 7 ballga da’vo qila olardi. «Lans» joriy mavsum YEL guruh bosqichiga chiqqanida ham, Husanov 2 ball ishlardi. Lekin Abduqodir bu mezonlar bo‘yicha ball ololmaydi. Darvoqe, o‘tgan mavsum OFK kubogi hududlararo finaliga chiqqan «Abdish-Ota» futbolchilari ushbu kriteriya bo‘yicha 1 ball olishadi.

6. Klubi ishtirok etadigan chempionat darajasi

Bu yerda hamma narsa oddiy. Birinchi toifa uchun — 12 ball, oltinchisiga — 2 ball. Yuqorida ta’kidlanganidek, Liga 1 birinchi toifada. Ya’ni Husanov bu kriteriya bo‘yicha 12 ball oladi.

Endi hammasini qo‘shib chiqamiz:

Milliy terma jamoa uchun — 0

Liga 1da o‘ynagan vaqti uchun — 8

YELdagi daqiqalar uchun — 2

YEL yo‘llanmasi uchun — 2

Klubning qit’a turnirlaridagi yurishi uchun — 0

Liga 1 o‘yinlaridagi ishtiroki uchun — 12

Jami: 24 ball

Qandaydir istisno holatlarisiz APL «zayavka»siga kiritish uchun yetarlidan ortiq ball.

A.NIKIMBAYEV, «Futbolium»