Икки кун олдин ФИФА 2025 йилда кенгайтирилган форматдаги клублар ўртасидаги илк жаҳон чемпионати ўтказилишини тасдиқлади. Қуйида бўлажак турнир ҳақида сўз юритамиз.
Клублар ўртасидаги жаҳон чемпионатини кенгайтириш ҳақида анчадан бери гапириб келинмоқда. ФИФА президенти Жанни Инфантино илк бор 2016 йилда 32 жамоа иштирокидаги турнир ғоясини илгари сурган эди. ФИФА турнирни тўлақонли ва жозибадор қилишни хоҳлади, чунки еттита жамоадан иборат формат (конфедерацияларнинг энг яхши клублари – 6 нафар ғолиб + мезбон мамлакат чемпиони) зерикарли эди. Кейинчалик кенгайтирилган клублар ўртасидаги жаҳон чемпионати Конфедерациялар кубоги ўрнига ва ҳар тўрт йилда бир марта ўтказилишига қарор қилинди.
Клублар ўртасидаги биринчи кенгайтирилган жаҳон чемпионати 2021 йилда Хитойда бўлиб ўтиши керак эди, аммо турнир коронавирус пандемияси туфайли бекор қилинди. Кўринишидан, 2025 йилда клублар ўртасидаги жаҳон чемпионатини ўтказишга ҳеч нарса халақит бермайди.
Турнир қачон ва қаерда бўлиб ўтади?
ФИФА 2025 йилда биринчи кенгайтирилган клублар ўртасидаги жаҳон чемпионати АҚШда ўтказилишини маълум қилди. Мусобақа ўйинларига мезбонлик қиладиган шаҳарлар кейинроқ маълум қилинади. Аниқ саналар ҳали аниқланмаган, аммо биз жаҳон чемпионатининг анъанавий тақвимига ўхшаб, июнь-июль ойларини тахмин қилиш мумкин.
Турнир формати
Клублар ўртасидаги кенгайтирилган жаҳон чемпионати формати ҳеч кимни ажаблантирмайди – ҳаммаси сўнгги жаҳон чемпионатларида терма жамоалар учун қандай бўлган бўлса, деярли шундай. 32 нафар иштирокчи 4 та жамоадан 8 та гуруҳга бўлинади. Ўз квартетларида биринчи ва иккинчи ўринларни эгаллаган жамоалар плей-офф босқичига, 1/8 финалга йўл олади.
Иштирокчилар ким?
Жаҳон чемпионатида кимлар ўйнайди? Февраль ойида ФИФА баъзи объектив кўрсаткичлар асосида конфедерациялар учун квоталарни тасдиқлаган эди. УEФА энг кўп ўринни қўлга киритди - 12. Кейинги ўринда КОНМEБОЛ - у 6 та жамоа билан иштирок этади. Турнирга Осиё Футбол Конфедерацияси, Африка Футбол Конфедерацияси ва КОНКАКАФ томонидан 4 та клуб делегация қилинган. Битта чипта Океания футбол конфедерациясига топширилди. Яна бир чипта мезбон мамлакат клубларидан бирига берилади.
УEФА шарафини 2021 йилдан 2024 йилгача Чемпионлар лигасида ғолиб чиққан жамоалар ҳимоя қилади. Қолган саккизта йўлланма эса худди шу тўрт йиллик муддат ичида УEФА клублар рейтингида юқори ўринларни эгаллаган клубларга берилади.
Худди шу тамойиллар КОНМEБОЛ учун ҳам бирдек ишлайди. ОФК, АФК ва КОНКАКАФга келсак, ҳар бир конфедерациянинг тўрт йил ичидаги қитъа ғолиблигини қўлга киритган жамоалар учун чипталар мавжуд. Тўғри, ОФКда тақвим ўзгармоқда, АФКда эса бир жамоа икки марта ғолиб чиққан ҳолат мавжуд, яъни чипталар у ерда рейтингга қараб тақсимланиши керак.
Шуни таъкидлаш керакки, конфедерацияси турнирлари ғолиблари ҳақида гап кетганда, бир мамлакатнинг турли вакилларига ҳеч қандай чекловлар йўқ. Аммо конфедерациялар рейтингидан жамоалар танланса, бир мамлакатдан фақат иккита клуб йўлланма олиши мумкин.
Меъзонларни ҳисобга олсак, 2025 йилги клублар ўртасидаги жаҳон чемпионатида иштирок этадиган 32 та клубдан 12 тасини аллақачон биламиз. Рўйхат қуйидагича:
"Челси", "Реал", "Манчестер Сити", "Палмейрас", "Фламенго", "Монтеррей", "Сиэтл Саундерс", "Леон", "Ал-Аҳли" (Миср), Вайдад Касабланка, "Ал-Ҳилол", "Урава Ред Даймондс".
