Vaqtida echki boqqan, urush ko‘rgan, qamoqqa tushishiga oz qolgan Luka Modrich endi jahon futbolida eng yaxshi o‘yinchi!
Ha, Krishtianu Ronaldu va Lionel Messining buzilmasdek ko‘ringan gegemoniyasiga chek qo‘ygan xorvatiyalik 33 yoshli «mitti» yarim himoyachi oddiy qishloqi yigitdan jahonning eng yaxshi futbolchisi maqomiga erishish yo‘lida hayot chig‘iriqlarida rosa toblandi. U shuning uchun ham hozirgi darajasidan chinakamiga faxrlanishga haqli.
OG‘IR BOLALIK
1. Luka Modrich aviasion texnika bilan shug‘ullanuvchilar oilasida tug‘ilgan. Xullas, otasi unga bolaligidan og‘ir ishlarni ham o‘rgatgan. Aytishlaricha, Luka 5 yoshidan qishloqda echki boqqan, chamasi yana 3 yildan keyin yangi «kasb» topgan - ko‘chada gazetalarni tarqatgan. 10 yoshida esa mahalliy konditerlik fabrikasida pirog pishirishni o‘zlashtirgan.
Muhimi, futbol bobida alohida iqtidori bor bolakay shu ishlarga parallel ravishda «Zadar»ning yoshlar jamoasi mashg‘ulotlarida qatnashishga ham vaqt topgan. Uning birinchi murabbiyi, marhum Tomislav Bajich doimo bir xil mazmunda gapirardi: «Luka Modrich ilk mashg‘ulotlardayoq ko‘zga tashlangan, maydonda alohida ajralib turardi.
Hattoki, bolakayni yoshi nisbatan kattaroq tarbiyalanuvchilar guruhiga qo‘shsam ham, hech kim uning kichik ekanligini sezmasdi. Jussasini inobatga olmaganda, albatta. Lekin Lukada bitta jiddiy muammo bor edi: mudom mashg‘ulotlarga kechikib kelardi. Mehnatkashlar oilasida ulg‘aygani uchunmi, bolaligidan turli ishlarga moyil edi».
2. Modrich Xorvatiyadagi fuqarolar urushini boshidan kechirdi. Mustaqillik yo‘lidagi mojarolar uning oilasiga ham kuchli ta’sir o‘tkazgandi. Har holda, otasi va bobosi urushda qatnashgan. Otasi yarador bo‘ladi, yaxshiki, tirik qoladi. Bobosi esa Zaton Obrovachki qishlog‘i («Real» futbolchisi tug‘ilgan maskan) yaqinida otib o‘ldiriladi.
3. Marca gazetasi jurnalistlari Modrichning mutlaqo tartibli hayot tarziga amal qilishiga ishonmay, uni bir necha marta ta’qib ostiga olishgan. Muxbirlardan biri hattoki, tun bo‘yi yarim himoyachining uyi atrofida poyloqchilik qilgan, ammo hech nima aniqlay olmagan. Biroq u keyinchalik bo‘hton yog‘diradi: «Luka o‘z uyida do‘stlari davrasida kechasi bilan ko‘ngilxushlik qildi.
Ular algokol ta’siridami, basseyndan sira chiqishmadi». Oradan 2 kuncha o‘tib, Modrich uyi va uning atrofini suratga olib, barchasini tahririyatga yuboradi. Shunda ma’lum bo‘ladiki, futbolchi istiqomat qilgan o‘sha joyda basseynning o‘zi yo‘q edi...
FUTBOL MASALASI
1. Modrich faoliyatining ilk davrida bir yilcha Bosniyada o‘ynagan, aniqrog‘i, «Zrinski» jamoasida ijara kelishuvini o‘tagan. O‘sha vaqtdagi murabbiyi shunday degandi: «Lukani jamoa futbolchilari bilan tanishtirganimizdan keyin ko‘plab yigitlar uni kalaka ostiga olishdi. Asosan bo‘yi pastligi tufayli.
Muhimi, Modrich bunday munosabatlarni jiddiy qabul qilgani yo‘q va ilk marta maydonga tushganidayoq ko‘p narsaga qodirligini isbotladi, bo‘yining pastligi kalaka bo‘lishiga asos emasligini ko‘rsatib qo‘ydi.
Natijada yigitlar o‘z-o‘zidan unga hurmat bilan qaray boshlashdi. Modrich shunda ham katta ketmadi, kamtarlikni saqlab qoldi. Deylik, hech kimga avvalgi munosabatini eslatmadi.
Keyinroq Lukadan turli-tuman kalakalarga qanday chidagani haqida so‘raganimda, oddiy javob berdi: «Janob, bunday hazil-huzullarning menga taalluqli tomoni yo‘q. Qolaversa, o‘zimni kiyinish xonasida emas, maydonda ko‘rsatishga odatlanganman.
Bor gap shu». To‘g‘risi, 18 yoshli yigitchadan shunday gaplarni eshitishni sira kutmagandim. Xullas, o‘shandayoq jamoam safiga o‘ta mulohazali va tabiatan iste’dodli yigit qo‘shilganini tushunganman».
2. Joze Mourinyo xorvatiyalik futbolchi bilan atigi 1 yil ishladi, lekin bu vaqtda uning iqtidorini maqtashdan sira charchagani yo‘q. Misol uchun, portugaliyalik «Benazir» Modrichning Krishtianu Ronaldu va Karim Benzema tomon uzatmalaridan hayratda ekanligini yashirmagan, u bu borada o‘zi kabi benazirligini bot-bot takrorlagan.
«Eng hayratlanarlisi shuki, Modrich mashg‘ulotlar jarayonida to‘p uzatish ustida alohida ishlamaydi. Hammasi tabiiy - Luka o‘yin payti doimo hech kim kutmagan qarorlar chiqarishi bilan ajralib turadi», - degandi Mourinyo bir safar.
3. Modrich va Mourinyo hamkorligidan yana bir lavha. Portugaliyalik murabbiy 2013 yili «Malaga»ga qarshi o‘yindan oldin to‘pni ko‘proq yuqoritalib uzatish, Benzemaning qaysi pozisiyada ekanligini hisobga olish haqida ko‘rsatma beradi. Modrich esa bunga qarshi chiqadi va o‘z fikrini dangal bayon etadi: «Alonso bilan tandem hosil qilsam, jamoadoshlarimga ko‘proq vaziyat yaratishim mumkin.
Bunda yerlatib to‘p uzatish ham muhim». Natija shuki, Modrich o‘sha o‘yinda raqib darvozasiga yo‘l topishdan tashqari, o‘z nomiga samarali uzatma yozib qo‘yadi, Alonso esa Ronalduning goliga assistentlik qiladi.
Asosiysi, Modrich - Alonso juftligi butun maydon markazini nazorat ostiga olib, «Malaga» vakillarining tuzukroq hujum uyushtirishlariga imkon qoldirmaydi. Malagaliklar butun o‘yin davomida maydon markazini to‘p bilan 2 martagina kesib o‘tishgandi.
QONUN BILAN MUAMMOLAR
1. Modrich Zagrebning «Dinamo» klubi sobiq prezidenti Zdravko Mamichga daxldor sud ishida guvoh sifatida qatnashdi. U aynan Luka va Deyan Lovren transferidan naq 13,5 mln. yevro o‘zlashtirganlikda ayblangandi.
Umuman, Mamich jurnalistlar hamda Xorvatiya chempionatidagi klublar rahbarlariga kuchli bosim o‘tkazgandi. Luka avvaliga Mamichning jinoyatga qo‘l urganini tasdiqladi, biroq takroriy ko‘rsatma berishda fikrini keskin o‘zgartirdi. Natijada xorvatiyalik fanatlar nafratiga uchradi.
Mahalliy matbuotda hattoki, Modrichning o‘zi yolg‘on guvohlik bergani uchun 5 yillik qamoq jazosiga mahkum qilinishi mumkinligi haqida yozildi. Boz ustiga, ayrim muxlislar Xorvatiya terma jamoasi bosh murabbiyi Zlatko Dalichga murojaat etib, «Real» yarim himoyachisini JCH-2018 «zayavka»siga qo‘shmaslikni so‘rashdi.
Yana kimdir og‘riqli yozuv («Bizning hayotimizda bunday inson yo‘q») tushirilgan 10-raqamli futbolkani ko‘z-ko‘z qildi. Yakunda Dalich jamoa yetakchisiga ishonch bildirdi, baribir va Xorvatiya termasi aynan Modrichning katta ko‘lamli mehnati samarasi o‘laroq, jahon chempionatida muvaffaqiyatli ishtirok etdi.
Shu tariqa Luka mamlakatdagi obro‘sini qayta tikladi. Har holda, Zagrebda kumush medal sohiblarini munosib kutib olishdi, jamoani sharaflash marosimida esa hammadan ham Lukaning familiyasi balandroq ovozda yangradi.
2. Ispaniyada Modrichni ham (bosh-qa yulduzlar kabi) soliq to‘lovlaridan bosh tortish bo‘yicha ayblashmoqda. El Mundo Deportivo nashri ma’lumotlariga asosan aytsak, xorvat yarim himoyachisi mamlakat soliq irodasidan 1,2 mln. yevro miqdorida qarzdor ekan. Buning uchun futbolchi 2,5 yil muddatga qamalishi mumkin emish...
Luka Modrichning
e’tiborli fikrlari
- Ispaniya OAV vakillari meni noqulay ahvolda «ushlash»ga ko‘p urinishadi, biroq ularning vaqtlari zoye ketadi. Zero, o‘yindan oldin meni tungi klubda ko‘rishlari mumkin emas. Shunday ekan, yaxshisi, hayvonot bog‘iga borishsin - o‘sha yerda rohatlanib sayr qilaman.
- Odamlarga kecha nima bo‘lganining mutlaqo qizig‘i yo‘q, ular bugun natija talab qilishadi. Ispaniyada bosim darajasi darhaqiqat, juda yuqori. Lekin bu bosim meni yanada kuchliroq bo‘lishga undaydi, xolos.
- Mourinyoga hurmatim baland. Zero, u xuddi men kabi doimo futbol haqida o‘ylaydi. Joze bilan o‘yin xususida gaplashsang, sira zerikmaysan.
- Beyl ajoyib zarbaga ega. Mashg‘ulot jarayonida Krauch «jonli devor»da turib, bo‘yi uzunligidan g‘ururlanardi, Garet esa to‘pni aynan uning ustidan oshirib, darvozaga yo‘llardi.
- Modrich superyulduz? Yo‘q. Men hali ham o‘sha Lukaman.
1985 yili Stipe Modrich va Radoyki Dobudje oilasida to‘ng‘ich farzand dunyoga keladi va unga ota tomondan buvasi sharafiga Luka, deb ism qo‘yishadi. Ular Zadar shimoli-g‘arbidagi kichik qishloqda istiqomat qilishardi. Mitti Luka kichikligidan bobosi tarbiyasini olgan va unga echki boqishda ko‘maklashgan... Tez orada sobiq Yugoslaviya fuqarolik urushi domida qoladi. Qishloq aholisi qo‘rquvdan o‘rmonga yashiringan. Ayrimlar esa o‘z uylarida qolib, qochganlarga oziq-ovqat yetkazib turishgan.
Xullas, katta Luka Modrich bir safar ularga yegulik olib ketib, ortiga qaytmagan. Uni ertasiga o‘lik holda topishgan - jangarilar yo‘lda otib tashlashgan. Ko‘p o‘tmay, Stipe oilasini qishloqdan olib ketgan. Modrichlar xonadoni esa yoqib yuborilgan. Xullas, Luka 7 yil davomida qochoqlarga turar-joy vazifasini o‘tagan mehmonxonada yashagan.
Otasi urushga yo‘l olgach, kichik bolakay onasiga yordamlashish barobarida mehmonxona oldidagi avtomobillar to‘xtash joyida qog‘ozdan yasalgan dumaloq «to‘p» bilan ishlashga ham vaqt ajratgan. 1992 yilga kelib, Luka sport akademiyasi futbol seksiyasiga kiradi. Birinchi murabbiyi - marhum Tomislav Bajich (u Jovani Roso, Sasha Belanovich va Dado Prsho kabi sobiq futbolchilar ustozidir).
Sodiq SOBIR tayyorladi
