Javohir Sindorov — bu ism-sharifni juda ko‘pchilik eshitgan bo‘lishi mumkin. Javohir 12 yosh 10 oy 8 kunlik vaqtida uchinchi grossmeysterlik talabini bajarib, 2018 yilda dunyo shaxmati tarixida ikkinchi eng yosh xalqaro grossmeysterga aylangandi.
Javohir Sindorov «Daryo» muxbiri bilan suhbatda mamlakat shaxmat federasiyasining e’tiborsizligi, faoliyatini erta yakunlagan shaxmatchilar va federasiyani almashtirish masalasi haqida so‘z yuritdi.
"Besh yoshimdan buyon shaxmat bilan shug‘ullanaman. Uch nafar ukamdan ikkisi ham shaxmat bilan shug‘ullangan. Oilamda professional shaxmatchilar bo‘lmagan, bu sport turiga meni bobom olib kirgan, otam esa meni har doim qo‘llab-quvvatlagan.
2018 yilda shaxmat tarixidagi eng yosh ikkinchi grossmeysterga aylanganman. Albatta, bu natijaga erishish yo‘lida mashaqqatli mehnat qilganman, juda qiyin bo‘lgan. Unvonni qo‘lga kiritganimdan keyin meni O‘zbekistonda juda yaxshi kutib olishgan. Kech bo‘lishiga qaramay barcha yaqinlarim, ustozlarim, televideniye xodimlari va muxlislar aeroportga chiqqan. O‘sha vaqtda menga Prezident tomonidan uch xonali uy kaliti topshirilgan.
Chet el musobaqalariga o‘zining yonidan xarajat qilishi va federasiyaning e’tiborsizligi haqida
Professional shaxmatchi yiliga kamida 9 yoki 10 ta xalqaro musobaqada ishtirok etishi kerak bo‘ladi. Buning bir yoki ikkitasi O‘zbekistonda bo‘lishi mumkin, qolgan barcha musobaqalar chet elda bo‘lib o‘tadi. Grossmeysterlik unvonini qo‘lga kiritish uchun yiliga 9-10 ta chet el musobaqalarida qatnashishga to‘g‘ri kelgan. Bunga ketadigan xarajatning barchasi oilam tomonidan qoplangan. O‘zbekiston shaxmat federasiyasi tomonidan menga hech qanday moddiy yordam berilmagan.
Rekordni yangilaganimdan keyin ham shaxmat federasiyasi tomonidan hech qanday e’tibor bo‘lmadi. Ular faqatgina federasiya rasmiy saytida meni tabriklash bilan cheklandi.
Tushunarsiz sabablarga ko‘ra Prezident sovg‘asi — avtomobildan quruq qolgani haqida
Grossmeysterlik unvonini qo‘lga kiritganimda bir oy o‘tar-o‘tmas olti kishidan iborat O‘zbekiston shaxmat terma jamoasi bilan 16 yoshgacha bo‘lgan sportchilar o‘rtasidagi butunjahon shaxmat Olimpiadaga bordik. U yerda kuchli raqiblardan ustun kelgan holda, O‘zbekiston tarixida birinchi marta Olimpiada chempionligini qo‘lga kiritdik. Bizni Toshkentda tantanali ravishda kutib olishdi. Keyinroq qatnashchilarga Prezident sovg‘asi — avtomobillar topshirildi. Lekin men va jamoadoshim Sitora Saparova hatto taqdirlash marosimiga chaqirilmadik ham, qolgan qatnashchilarning barchasiga avtomobil sovg‘a qilindi. Federasiya nima uchun biz ikkimiz marosimga chaqirilmaganimizni izohsiz qoldirdi.
Taqiqlar, taqiqlar...
2019 yilda Yoshlar Ittifoqi ko‘magida Sindorov Javohir Kubogi musobaqasini tashkil qildik. Unda qo‘shni mamlakatlardan ham yosh shaxmatchilar kelib ishtirok etdi. Lekin negadir, ayrim tengdoshlarim bu musobaqada qatnasha olmadi. Keyinchalik surishtirsak, shaxmat federasiyasi tomonidan og‘zaki taqiq qo‘yilgan ekan.
Federasiyani almashtirish borasida
Albatta, chet el federasiyalaridan qator takliflar kelgan. Biroq men O‘zbekiston o‘g‘loni sifatida o‘z yurtimni himoya qilgim keladi. Agar shaxmat federasiya tomonidan bunday to‘sqinliklar bo‘laversa, u holda Gulruhbegim Tohirjonova singari federasiyamni almashtirishimga to‘g‘ri keladi. Ammo men buni xohlamayman. Shunchaki bizga ham ozgina e’tibor berilishini istaymiz.
Misol uchun Hindiston federasiyasi oddiygina Open musobaqasiga 70 nafar shaxmatchisini barcha xarajatlarni qoplagan holda yubordi. Bu yerda esa tug‘ishgan ukam Islombek Sindorov olti karra Osiyo chempioni, ikki karra Jahon chempioni bo‘lishiga qaramay mana shu e’tiborsizlik sabab faoliyatini muddatidan avval yakunladi.
Boshqa federasiyalarda yiliga yuzlab musobaqalar tashkil etiladi, O‘zbekistonda esa — bitta xalqaro musobaqa. Biz o‘z darajamizni saqlab turishimiz uchun ko‘plab musobaqalarda qatnashishimiz kerak, ularning ko‘pi esa chet elda bo‘ladi va xarajatlarni o‘zimiz qoplashimiz kerak. Shu sabab men tanigan kuchli shaxmatchilar, grossmeysterlar Temur Gareev, Anton Filippov (Filippov federasiya e’tiborsizligi sabab Qozog‘istonga ketgan), Temur Ko‘ybakorov va boshqalar o‘z federasiyasini almashtirishga majbur bo‘lgan. So‘nggi yillarda O‘zbekistonda juda ko‘plab yosh iqtidorlar o‘sib kelmoqda. Agar ular ham e’tiborsiz qoldirilsa, xuddi ukalarim va boshqa ko‘plab shaxmatchilar kabi faoliyatini erta yakunlashga majbur bo‘ladi", — dedi Javohir Sindorov.
Javohir Sindorov — 2005 yilning 8 dekabrida Toshkent shahrida tug‘ilgan. Javohir uch karra O‘zbekiston chempioni, olti karra Osiyo chempioni va besh karra Jahon chempioni. U 2018 yilda uchta grossmeysterlik shartlarini bajarib, jahon tarixidagi ikkinchi eng yosh (12 yosh 10 oylik 8 kunlik) shaxmatchiga aylangan. Keyinchalik Javohirning rekordini hindistonlik Gukesh Dommaraju (12 yosh 7 oylik 17 kunlik) yangiladi. Ayni damda Sindorov dunyo shaxmati tarixidagi uchinchi raqamli eng yosh xalqaro grossmeyster bo‘lib turibdi.
