Футбол бу — санъат! Унда ижро этиладиган спектакллар эса мухлисларга салқин ҳаво олиб киради. Мухлисларсиз футболни қуёши йўқ осмонга ўхшатаман. Балки, бу ўзим учун ҳақиқатдир, лекин буни бошқалар учун ҳам ҳақиқат деб биламан. Ҳозирда эса “мухлислар осмонининг” икки қуёш бор. Булар — Роналду ва Месси! Ҳа, улар ҳозир биз мухлисларнинг севимли футболчиларимизга айланиб улгуришган. Уларсиз ҳам футболга нимадур етишмагандай бўлади. Иккиси тўқнашганида эса, қуёш қайта тутилади. Яна ҳам осмон ёруғлашади. Аммо, иккисидан қай бири кучлилигини аниқлашнинг иложи бўлмаяпти. Уларнинг ўйинларию, унда қайд этган статистикалари, голларию совринларини тарози палласига қўйсакда барибир фойдасиздек кўринмоқда.

Улар ҳақида гапирилмаган гап ҳам, мақтагани сўз ҳам қолмади. Пеле ва Марадона бир вақтда дунёга келмагани учун уларни ўз даврларининг энг яхшилари дейилади. Бироқ, бу даврнинг ўз ҳукумдорлари бор. Улар бир даврда футбол оламига кириб келишди ва бир даврда ҳукумронлик қилишмоқда. Саёрамизга нотаниш бўлган бу икки кимсани қаерданлигини ҳам билиш анча мушкул. Улар ўзга саёраликлар. Сабаби бирининг муваффақиятидан бири синиб қолмайди, ёки кучсиз бўлиб қолмайди. Улар учун кураш йўлининг охири йўқдек.

Бирида бор хусусият иккинчисига ином этилмаган, шунда ҳам иккиси буюк, иккиси энг яхши. Месси жамоасининг ижодкори, Роналду эса “гол машинаси”. Месси ўзи вазият ярата олади, Роналду вазиятни рақибидан яхши якунлай олади. Месси жуда қулай тўп етказиб бера олади, Роналду жуда кучли зарба бера олади. Месси жуда кўплаб футболчиларни алдай олади, Роналду тезлик билан ортда қолдира олади. Месси туғма истедод эгаси, Роналду меҳнат ва мукаммаллик тимсоли. Иккиси ҳам замонавий футболнинг энг яхшилари ва яхшиси. Бирини иккинчисидан устун қўя олмайсиз, сабаби иккиси ҳам бир-биридан устун. Уларнинг бирини ажратишингиз мумкин, лекин қалбингизни тубида иккинчига ҳам жой ажратасиз. Булар — Роналду ва Мессидир!

Криштиану Роналду. Фаолиятини ёрқин парвоз билан бошлаган футболчи, у ҳали ҳамон парвоз этишда давом этмоқда. Роналдуни меҳнат тимсолида кўраман. Доим фақат ғалаба сари олдинлайдиган футболчи, ҳеч қачон қийинчиликдан қочмаган. Агарда, менга “меҳнат”ни расмини чизинг деганда, мен Роналдуни чизган бўлардим! Чунки, ҳеч бир инсонда 7-рақам соҳиби каби ўз устида тинмай ишлаганини гувоҳи бўлмаганман. У синмайди, ҳар қандай вазиятдан тура олади ва бошини кўтариб юра олади. Бир йил дунёнинг энг яхши футболчиси бўлиб, кейин тўрт йил рақибининг олдида иккинчи бўлиб туришга дош бера олади. Буни қанчалик азоблигини Роналдудан бошқаси билмайди. Шунда ҳам у синмайди. Португалиялик футболчи ҳар сафар Месси соврин ютганида кучлироқ бўлишга ҳаракат қилди. У ўрнидан тура олди ва яна икки бор энг яхши бўла олди. Унинг тинимсиз меҳнати олдида, чумоли ҳам ожиздек, гўё. У чарчамайди, ишлашдан тўхтамайди. Роналду ўз даржасини фақат меҳнат қилиш орқали сақлаб қолади. Роналду барчадан олдин машғулотга келиб, барчадан сўнг машғулотларни якунлайди. Жисмоний ҳолати билан у 100 фоизлик вазифани бажара олади. Қанотларда бир хил савияда ўйнай оладиган кам сонли футболчилар сирасига киради ва ўша камсонлиларнинг энг яхшиси ҳисобланади. Бош ва икки оёқда ҳам яхши ўйнай олиши унинг рақибидан устун томони ҳисобланади.

Месси. Ҳаётингиздаги энг омадли инсонни кўрсатинг деганда мен аргентиналик футболчини кўрсатган бўлардим. Мессига Худо томонида берилган қобилиятни яна кўриш учун, яна Месси қайта туғилиши керак. У меҳнат қилмайди, меҳнат учун эхтиёж ҳам сезмайди. Шунда ҳам у, икки энг кучлининг биридир. 10-рақам соҳиби ҳам рақобатдан тўймайди ва мағлубиятни тан олмайди. Месси жисмоний имкониятга кўп ҳам таянмайди. Зич жойлардан ҳам бемалол тўп билан чиқиб кета олади. Аргентиналик футболчи иқтидори эвазига барчани лол қолдиради ва кўп йиллар яхши ўйнай олади. Ҳимоячиларнинг энг қўрқинчли рақибига айланиб ҳам улгурган “Барса” футболчиси. У майдонда ҳам ўзини машғулотдадек ҳис қилади ва ўз вазифасини алъо даражада якунлай олади. Унинг рақибидан устун тарифи ҳар қандай ечимни ақл билан ҳал қилади. Майдондаги ҳаракатлари футбол учун яратилаётган санъат асарига ўхшайди.

Футболга кириб келганимдан бери, бир савол ҳали-ҳануз янграйверади, йиллар ўтаётган бўлса ҳам яна такрорланаверади. Ким кучли? Роналду ёки Месси? Бу саволга Жовани Траппатонинг фикрдан сўнг ечим топишга мувофақ бўлдим. “Роналду ва Месси замонавий футболнинг Беккенбаур ва Кройффидир!”.

Улар иккиси икки сайёра. Бу ҳозирги кундаги "Айфон" ва "Гэлакси"га ўхшайди. Кимнинг кучлилиги эса уларнинг танлов ва дидига боғлиқ. Трапатонинг фикри донишманд инсонларнинг фикри каби ўткир бўлди ва икки оғиз сўзидан сўнг, саволимга жавоб топишга мувофақ бўлдим. Уларнинг қай бир кучлилиги, бизнинг танлов ва дидимизга боғлиқ.

Роналду — шиддат ва элегантлик, тезлик ва такрорланмас дриблинг соҳиби. У жисмоний ҳаракат ва мукаммалик рамзи. Икки оёқда ҳам бир хил зарба бера олади, бош билан ҳар қандай вазиятдан унумли ҳаракат қила олади, худди чигиртга каби баландга сакрай олади ва ҳавода маълум вақт туришни уддалай олади. Бир сўз билан айтганда, у замонавий футболнинг Пелесидир. Ким учундир Роналду танлови маъқул.

Месси — ақлли ва кучли ҳисобчи. У масалани жуда тез ва аниқ еча олади. Ҳар қандай қийин вазиятни енгиллаштира олади. Ҳужум ва ҳужум ортида ҳеч ким кутмаган қарорлари билан барчани лол қолдиради. Худди олдин Марадона лол қолдиргандек. Бир сўз билан айтганда, у — даҳо. Ушбу хислатларни ёқтирганлар эса Месси тарафида бўладилар.

Агар Роналду меҳнат ва мукаммаллик тимсоли бўлса, Месси бу даҳодир!

Иккисининг ўрни бошқа-бошқа, уларни бирини кучсиз дея олмайсиз. Улар бир-бирларига ўхшамайди, ўхшаш томони бўлиши мумкин. Бу уларнинг рақобатидир.

Баланд дорни кўриб, унда ижро этиладиган ҳаракатларни кўриб лол қоламан ва дорбоз каби баландликка чиқишни хоҳлайман. Баланд дорга чиқиш ва унда мувозанатни сақлаб тура олиш дорбознинг маҳоратига боғлиқ. Икки футболчини тажрибали дорбозга қиёсладим. Сабаби улар доим мувозанатни сақлай билишди. Ҳа, улар баланд дорга осилишди ва бу дорга ҳали ҳеч ким чиқа олгани ва яқин кела олганича ҳам йўқ. Фақат улар, фақат иккиси узоқ вақт баланд дорда бирга тура олишди ва туришмоқда. Аммо вақт бир кун адолатли қарорни чиқаради. Роналду 31 ёшни қаршилаган бўлса, Месси 29 ёшга тўлди. Уларнинг ҳам даври якунлаш арафасида. Биз буюк тарих ёзилишини кўрдик. Биздан кейин эса ҳеч ким бундай тарихни кўрмаслиги аниқ. Сабаби улар энди туғилишмайди. Туғилишса ҳам, яна бир даврда пайдо бўлса ҳам улар Роналду ва Месси бўла олмайди. Уларни рақобатини такрорлай олмайди. Такрорласа ҳам бу қадар рақобатда беллаша олмайди. Чунки, улар энг зўри!

Хушнудбек Акбаров