Ўзбекистон чемпионати янги йилдан буткул бошқача қиёфага киришидан умидвормиз, албатта. Бу гап фақат олий лига эмас, қуйи дивизионга ҳам тегишли.
Биринчидан, ҳар икки дивизионга янги, жарангдор номлар танланди - тегишлича Суперлига ва Про-лига. Элита ҳақида кўп гапирилди, гапирилмоқда.
Лекин миллий чемпионатимиз тизимида иккинчи даражада турувчи лигани ҳам зинҳор унутмаслигимиз керак.
Хўш, Про-лига шунчаки, «собиқ биринчи лига» бўлиб қолишини истамасак, қандай чора-тадбирларни амалга оширишимиз лозим?
ЎЗГАРИШЛАР
Тушунарлики, ўзгариш фақат ном билан боғлиқ бўлса, лигада ҳеч қандай силжиш кузатилмаслиги эҳтимоли катта. Яхши биласиз, вақтида миллий чемпионатни назорат қилувчи ташкилот тузилганди - Профессионал футбол лигаси номи остида. Ҳа, ПФЛ ҳозир ҳам мавжуд. Аммо унинг шу вақтга қадар чин профессионалларча фаолият юритганини кўрмадик.
Хуллас, ном алмашгани билан ишга ёндашув ўзгармаса, наф чиқишидан умид қилиш қийин. Хўш, ҳозирги ўзгаришлар ҳақида ижобий фикр билдириш мумкинми? Тўғри, ҳозирдан бу саволга жавоб беришнинг имкони йўқ. Ҳа, турли янгиликлар аллақачон бошланди. Энди ҳаммаси фақат бир нарсага боғлиқ - янгиликлар ғояси қоғозда қолиб кетмаслигига.
Келаси мавсум Суперлигада 12та жамоа иштирок этиши маълум. Про-лига эса 18та клубни ўз ичига олиши белгилаб қўйилган. Ҳозир суҳбатимиз айни шу лига ҳақида.
Зеро, саволлар етарли. Биринчи савол: Про-лига-2018 қандай ўтади? «Биринчи» ўрнига «Про» ибораси танлангани амалда савия кўтарилишини таъминлайдими? Тушунарлики, бунинг учун жиддий ишларни амалга ошириш талаб этилади.
ПРО-ЛИГА
Олдимизда турган саволларга жавоб беришдан олдин аввалги мусобақа ҳақида бироз фикр билдириш лозим. Ҳар қанча оғир бўлса ҳамки, очиқ тан олиш керак - биринчи лига турнири ўзининг бутун тарихида мудом эътибордан четда қолди. Мисол учун, лига ўйинлари трансляция қилинмади, ОАВда мусобақа номигагина ёритилди, баъзан ёритилмади...
Шунингдек, биринчи лигадаги долзарб масалаларни қамраб олган интервьюларни ҳам ўқимадик, ҳисоб. Ваҳоланки, лигага нисбатан қизиқиш даражаси пастлигини айтишга асос йўқ. Чунончи, халқимиз футбол шайдоси ва биринчи лига айниқса, вилоятлар ва чекка туманларда жонли футбол томоша қилиш манбаи саналади.
Фақат муаммо шундаки, бундай имконият ҳар доим ҳам юзага келавермайди. Сабаблар эса жуда кўп: ташкилотчиликка боғлиқ нуқсонлар, реклама ва ташвиқотнинг йўқлиги, ўйинларни ноқулай вақтга белгиланиши ва ҳоказо... Шуларнинг ҳаммаси бир бўлиб, жойларда стадионлар нисбатан тўлишига имкон бермаган.
Тўғри, баъзи клублар истисно, албатта. Аслида эса биринчи лига ўйинлари мухлис жалб этишда элита учрашувларидан ҳам қолишмаслиги керак. Ахир бу турнирда туман ва чекка шаҳарлар шарафини ҳимоя қиладиган жамоалар бор. Биламизки, туманларда футболга қизиқиш бошқача, яъни анча кучли.
Зеро, жамоада кимнингдир дўсти тўп суради, бошқа бировнинг қариндоши. Хуллас, кўпчилик таркибдаги йигитларга жуда яқин. Шундай экан, ҳамма ўз таниши ўйинини бевосита стадионда томоша қилишни хоҳлайди. Дейлик, ҳамқишлоғи майдонда жавлон урса, ким бунга бефарқ қарайди? Барчаси бошимиздан ўтган, биламиз.
Энди ўз-ўзидан табиий савол туғилади: мухлисларга шундай яқин чемпионатга қизиқиш даражаси паст бўлиши мумкинми? Афсуски, бизда йиллар давомида биринчи лигага талаб меъёрида эътибор қаратилмагани оқибатида қизиқиш аста-секин сўниб борди.
Энди бундай номли турнирнинг ўзи йўқ. Янги мавсумдан эътиборан Про-лига ўйинларини томоша қиламиз. Хўш, лига ўйинларига қизиқишни ошириш учун нималарга урғу бериш керак?
МАТБУОТ
Биринчи лиганинг энг катта камчилиги ўйинларнинг ёритилмаслиги эди. Эҳтимол, «етарлича ёритилмасди» дейиш тўғрироқ бўлар, аммо бутун бошли мамлакат даражасида ўтказиладиган иккинчи рақамли мусобақага қайсидир спорт газетасининг биттагина саҳифаси ҳам ажратилмаслиги асл ҳолатни билдириб қўяди, барибир.
Ҳар ҳолда, биринчи лига ўйинлари телевидениеда олиб кўрсатилмасди, учрашувлардан кейин мураббийлар фикри берилмасди. Демакки, ОАВ ҳам турнирга паст назар билан қараган. Энди Про-лига бошқача савияга чиқишини истасак, аввало, айни шу камчиликка барҳам беришимиз лозим.
Мисол учун, Про-лиганинг ҳар туридан ўрин олган лоақал битта ўйин трансляция қилинсин, ҳафта давомидаги учрашувларга бағишланган алоҳида кўрсатув тайёрлансин ва газеталарда ҳам кўпроқ жой ажратилсин. Шундагина мухлисларнинг қизиқишлари нисбатан ошади.
Ҳа, ҳаммаси айтишга осон, амалда эса анча мураккаб. Масалан, «Спорт» телеканалида олий лига баҳсларини ёритишга мўлжалланган «ФИФА» дастури бор. Унда ҳар бир турдан сўнг етарли маълумотлар тақдим этилади.
Аммо қуйи лига ҳақида айтарли маълумот берилмасди. Трансляция ҳақида-ку гапириш ҳам ортиқча. Хуллас, Про-лига даражаси собиқ биринчи лиганикидек қолишини истамасак, айнан шу масалани ҳал қилишга киришишимиз зарур.
МАТБУОТ ХИЗМАТИ
