Бугун 21 март. Юртимиз даҳоларидан бири Абдулла Орипов таваллуд топган кун. Буюк шоир. Футбол майдонининг ҳам бир шоири борки, у бугун қирққа тўлади.
Роналдиньо.
Мен бу йигитни ҳақиқий бразилиялик, росмана бразилиялик юлдуз дея оламан. Бразилия футболи деганда кўпроқ мана шу йигитни тушунишимиз шарт, деявераман. Чунки Ривалдонинг ўйин услуби қайсидир мамлакатда улғайган йигитда шаклланиши мумкин, Роналдонинг голеадорлиги ҳам том маънода бразилияликларнинг ўзларига хос жиҳат эмас, Роберто Карлоснинг зарбалари сири ҳам Копакабана пляжларининг қумликларига яширинмаган, бошқа жойда ҳам топилиб қолиши мумкин бўлган ёдгорликлар сирасига киради. Аммо Роналдиньонинг майдондаги ўйини, хатти-ҳаракати, гол уриши, финтлари ва ҳаттоки тўпсиз туришлари ҳам Бразилия футболининг миллий ифодасидир. Бу феълни, бу фитратни фақат ўша диёр етиштириб чиқаради. Бошқа мамлакатда бу каби эластик ҳаракатлар муаллифи бўлиб чиқиш имконсиз.
Роналдиньо юқори формада нари борса беш йил ўйнади. Бироқ, ана шу беш йил ичида у яшил майдонда рақсга тушди. Ҳалигача Муҳаммад Алининг 10-раундда, рақиби бутунлай ҳолдан тойган пайтда рақсга тушиб юрганига ҳайрон қолишади. Роналдиньо ҳам шундай ўйинчи эди. У футболчи эмас, ўйинчи эди.
Ҳалигача ечилмаган бир муаммо сақланиб қолган: Роналдиньо дунёнинг энг яхши футболчиси бўлиб турган пайтлари “Барселона”ни тарк этди ва Месси аталмиш даҳога ўз тахтини бўшатиб кетди. Лео ва унинг митти жамоаси Роналдиньодек даҳонинг кетганига қарамай, катта натижалар қайд этиб, каталонияликлар бразилиялик юлдузни кетказиб тўғри қилишганини исботлашди гўё. Аммо Барса шу қарори билан барибир бошқа бир нарсани йўқотганди ўша куни. Жамоага натижалар келтирган ва дунёга тики-така аталмиш машҳур услубни тақдим этган жамоа бир ўйинчи ижросидаги эстетик завқдан айрилиб қолганди.
Месси ва унинг дўстлари жамоавий ўйин билан рақибларини ер билан бир қилиб ташлаётган бўлсалар-да, эски каталониялик ишқибозлар майдонда бир кемтик ўринни илғаб қолаверишди. Бу кемтик ўрин Роналдиньо ўзидан кейин ташлаб кетган заргарона ҳаракатлар эди.
Йиллар ўтиб Роналдиньога ўхшашга интилганлар келди. Улар ҳам бразилиялик, уларда ҳам Роналдиньонинг баъзи ҳаракатларига интилишлар кузатилди. Бироқ, Рони бу услубнинг оригинал эгаси бўлгани учун улардаги сунъийлик сезилиб қолаверди. Қаҳрамонимиз шу услуб билан туғилган эди, у бу услубга интилмасди, балки шу услуб билан яшаб келаётган эди.
“Милан”даги Роналдиньони афсусу надоматлар билан эслашади. Лекин биласизми, инсон барибир ўзлигини ҳеч қаерда йўқотмайди. Ҳозирда ютуб тармоғида бразилиялик афсунгар ижросидаги чиройли финтларни изласангиз, унинг бу ҳаракатлари барча ўйнаган жамоалари либосида чиқиб келаверади. Яъни, ўша оқсоқланиб қолганида ҳам, қай бир куни ўзининг Роналдиньо даражасида ўйнаб берган бўлади у. Ўша услуб унинг қонига сингиб кетганидан далолат бу.
Йиллар ўтади, яқин ўтмиш ва ҳозирги авлод футболчилари келажак томонидан таҳлил қилинганида, аниқки, Роналдиньонинг ҳаракатларига келганида, инсофли мухлис тўхтайди. Бу қанақаси, дейди. Бу нималар қиляпти, дейди. Бу қадар гўзалликни одам ўзида қандай жамлаши мумкин, дейди. Шу боис, ҳозирда етти-саккиз ёшга кирган болангизга яқин ўтмишда ўйнаган футбол юлдузларининг роликларини қўйиб бераётганингизда, Роналдиньоникини қўймай туринглар, акс ҳолда, унинг ҳаракатлари кўзни қамаштириб, Олтин тўпни кўпроқ олган ва натижалари каттароқ юлдузларни кўрмай қолиши мумкин болангиз.
Дарвоқе, шу ёшини буюк футболчи қамоқда нишонлаяпти. Парагвай турмаларидан бирида. Бу ўта ёмон ҳис. Ишонаверинг. Мен биламан.
Хайрулла Ҳамидов.